Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: Các lĩnh vực ICT có sứ mệnh mới, lớn lao

Ngày 12/1/2021, Bộ TT&TT đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2020 và triển khai công tác năm 2021. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và đại biểu các bộ, ban ngành đã tham dự Hội nghị.

Những sứ mệnh mới để ngành phát triển đột phá

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: Chúng ta đang tiến rất gần đến Đại hội XIII của Đảng, một sự kiện trọng đại của Đảng, của đất nước. Bộ TT&TT tổ chức Hội nghị tổng kết năm 2020 và triển khai nhiệm vụ năm 2021, cũng là tổng kết một giai đoạn 5 năm và định hướng một giai đoạn mới 5 năm, với tinh thần là ánh xạ các Dự thảo văn kiện Đại hội XIII vào hoạt động của Bộ. 

Bộ trưởng nhận định: Chúng ta đang sống trong một giai đoạn đặc biệt của nhân loại, thế giới đang thay đổi nhanh, khó đoán định, phức tạp và mơ hồ. Bởi vì nhân loại đang bước vào một không gian sống hoàn toàn mới. Sự di chuyển từ thế giới thực vào thế giới số là sự di chuyển vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại. Trong cuộc di chuyển này, thách thức lớn và cơ hội lớn luôn đi song hành.

Theo đó, Bộ trưởng khẳng định: "Công nghệ số, chuyển đổi số (CĐS) và báo chí truyền thông có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự chuyển đổi này. Ngành TT&TT chưa bao giờ có sứ mệnh lớn lao như bây giờ. Và đây cũng là cơ may hiếm có để ngành TT&TT định vị lại mình".

Theo Bộ trưởng, nhìn rõ các thách thức và xác định đúng không gian sống mới đóng vai trò quyết định cho mọi sự phát triển.

Nếu bưu chính là chuyển phát thư và bưu kiện thì bưu chính sẽ vẫn là bưu chính. Nhưng nếu bưu chính là đảm bảo dòng chảy vật chất bên cạnh dòng chảy dữ liệu, nếu bưu chính là nền tảng để hỗ trợ mọi cá nhân, mọi hộ gia đình có thể kinh doanh, có thể tiếp cận thị trường toàn quốc và toàn cầu, thì bưu chính là nền tảng giúp người dân kinh doanh làm giầu, thoát nghèo. Và vì thế, không gian sống của bưu chính, sứ mệnh mới của bưu chính là vô cùng lớn lao.

Nếu viễn thông vẫn tiếp tục là hạ tầng thông tin liên lạc thì viễn thông sẽ vẫn là viễn thông. Nhưng nếu viễn thông là hạ tầng của nền kinh tế số, nếu viễn thông là hạ tầng của lưu trữ và xử lý dữ liệu, nếu viễn thông là hạ tầng cung cấp công nghệ như dịch vụ tới mọi người, mọi doanh nghiệp để giúp họ sáng tạo sản phẩm thì viễn thông đã trở thành hạ tầng sản xuất kinh doanh của nền kinh tế số. Không gian mới, sứ mệnh mới của viễn thông đã và đang dần hình thành.

Nếu ứng dụng CNTT vẫn tiếp tục là tự động hóa các hoạt động cũ thì sẽ vẫn là ứng dụng CNTT. Nhưng nếu ứng dụng CNTT là sử dụng công nghệ số để CĐS, để thay đổi mô hình vận hành thì CNTT thực sự là một cuộc cách mạng giúp nhân loại di chuyển từ thế giới thực vào thế giới số.

Bộ trưởng nhận định: CĐS là sự phát triển tiếp theo của ứng dụng CNTT, nhưng là sự phát triển mang tính đột phá. Đột phá ở chỗ, nó đưa mọi hoạt động lên môi trường số, toàn dân và toàn diện. Đột phá ở chỗ, thay vì làm dần dần, làm từng phần thì làm toàn diện, đặt mục tiêu cao và làm nhanh. Đột phá ở chỗ, nó thay đổi cách chúng ta vận hành công việc và cuộc sống. Đột phá ở chỗ, càng dùng thì càng rẻ, càng dùng thì càng giỏi lên, công nghệ càng phát triển. Đột phá ở chỗ, việc dám thay đổi và áp dụng mô hình mới quan trọng hơn việc phát triển công nghệ. Đột phá ở chỗ, các nước đi sau thì ứng dụng mạnh mẽ hơn, nhanh hơn và thành người đi trước.

Đột phá ở chỗ, nơi nào khó khăn hơn, đói nghèo hơn thì ứng dụng hiệu quả hơn. Đột phá ở chỗ nó làm cho những người nghèo nhất tiếp cận được những dịch vụ tốt nhất, nhưng với giá rất rẻ. Đột phá ở chỗ, mỗi người, mỗi hộ dân, mỗi doanh nghiệp nhỏ cũng có thể tiếp cận thị trường toàn quốc và toàn cầu, và vì thế thúc đẩy tất cả mọi người kinh doanh làm giầu. Đột phá ở chỗ, nó không bắt buộc chúng ta phải đi qua giai đoạn bắt kịp, rồi đến tiến cùng và sau đó mới là vượt lên, mà có thể đi đầu ngay từ đầu và qua đó mà bứt phá vươn lên, thay đổi thứ hạng, và vì đi đầu thành công mà trở thành dẫn dắt nước khác. Và đó là tương lai của ứng dụng CNTT, tức là CĐS.

Đối với lĩnh vực ATTT, Bộ trưởng cho biết: Nếu ATTT vẫn là bảo vệ hệ thống CNTT thì sẽ vẫn như vậy. Nhưng nếu ATTT là bảo vệ sự thịnh vượng của Việt Nam trên không gian mạng, là xây dựng nền công nghiệp an toàn, an ninh mạng giống như công nghiệp quốc phòng, là làm chủ hệ sinh thái sản phẩm an toàn, an ninh mạng Việt Nam, là trở thành cường quốc về an toàn, an ninh để bảo vệ đất nước trên không gian mạng thì ATTT sẽ thực sự có một không gian và sứ mệnh mới vô cùng lớn lao.

Tiếp theo, nếu lĩnh vực công nghiệp ICT vẫn là lắp ráp, gia công, làm thuê thì lĩnh vực này vẫn như cũ. Nhưng theo Bộ trưởng, nếu công nghiệp ICT là Make in Viet Nam, là phát triển các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam, là làm chủ công nghệ, là thiết kế, là sáng tạo và làm ra tại Việt Nam, là giải bài toán Việt Nam giúp, Việt Nam phát triển và từ đây đi ra chinh phục thế giới, là biến Việt Nam thành quốc gia công nghệ, là tăng trưởng gấp 2 - 4 lần tăng trưởng GDP cả nước, là động lực, là lời giải đưa Việt Nam thành hùng cường thịnh vượng, trở thành nước phát triển thu nhập cao vào năm 2045, thì lĩnh vực công nghiệp ICT đã nhận về mình một sứ mệnh hoàn toàn mới, hoàn toàn không như cũ nữa.

Bộ trưởng cũng cho rằng: Nếu báo chí vẫn tiếp tục là đưa tin ai, ở đâu, làm gì, khi nào thì báo chí vẫn như cách đây hàng trăm năm. Theo đó, Bộ trưởng cho rằng nếu báo chí là phản ánh trung thực dòng chảy chính của xã hội, tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước ngấm sâu vào từng người dân, lan tỏa năng lượng tích cực, tạo đồng thuận và niềm tin xã hội, khơi dậy khát vọng Việt Nam hùng cường thịnh vượng, góp phần tạo ra sức mạnh tinh thần cho Việt Nam bứt phá vươn lên trở thành nước phát triển thu nhập cao, thì báo chí đã nhận về mình một sứ mệnh mới. Bất kỳ quốc gia nào đã hóa rồng hóa hổ thì đều là dựa vào sức mạnh tinh thần là chính. Mà sức mạnh này chỉ được kích hoạt khi quốc gia có một giấc mơ lớn, một khát vọng lớn. Dự thảo Đại hội XIII của Đảng đã đặt ra khát vọng này.

Bộ trưởng yêu cầu: "Nhiệm vụ của báo chí là khơi dậy khát vọng này ở tất cả mọi người dân Việt, và từ khát vọng này thành sức mạnh tinh thần, và từ sức mạnh tinh thần này thành hành động phát triển đất nước".

"Chúng ta đã làm được nhiều việc trong năm 2020, trong cả nhiệm kỳ 2015-2020, đã tiếp nối những thành quả của các thế hệ đi trước, đã gìn giữ những giá trị cốt lõi của ngành là Trung thành - Dũng cảm - Tận tụy - Sáng tạo - Nghĩa tình. Ngày hôm nay được bắt đầu từ ngày hôm qua và là bắt đầu của ngày mai", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, CMCN, CĐS để phát triển đất nước

Năm 2021 là năm đầu tiên của một giai đoạn mới, không chỉ của ngành mà là của đất nước và của cả thế giới. Năm 2021 không chỉ là một năm mới, mà còn là năm đầu của giai đoạn 5 năm để Việt Nam vượt qua thu nhập trung bình thấp, là năm đầu của giai đoạn 10 năm để đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình cao, là năm đầu của giai đoạn 25 năm để Việt Nam năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao, định hướng XHCN. Và con đường để đạt mục tiêu đó là khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo, cách mạng công nghiệp lần thứ 4, chuyển đổi số (CĐS). Và yếu tố quyết định là xây dựng, chỉnh đốn Đảng để tạo ra niềm tin của người dân vào Đảng.

Thách thức mới, cơ hội mới sẽ tạo ra sứ mệnh mới, không gian mới. Sứ mệnh mới, không gian mới sẽ tạo ra năng lượng mới, cách tiếp cận mới, và đây sẽ là nguồn lực để chúng ta bứt phá vươn lên.

"Từ những nhận thức mới và tầm nhìn mới, các đơn vị trong ngành TT&TT sẽ phải cụ thể hóa thành các chương trình hành động. Chỉ thị 01 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ TT&TT đã chỉ rõ những việc mà ngành chúng ta phải làm. Với tinh thần là, khát vọng hùng cường thịnh vượng, sứ mệnh lớn, mục tiêu cao, cách tiếp cận mới, giải pháp đột phá, việc 5 năm làm trong 1 năm, phát triển nhanh và bền vững và qua đó mà xuất hiện người hiền tài cho ngành, cho đất nước", Bộ trưởng nhấn mạnh.