Các bộ, ngành, địa phương tập trung 6 nhiệm vụ trọng tâm thúc đẩy chuyển đổi số năm 2024

Sáng ngày 24/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về CĐS, chủ trì phiên họp lần thứ 8 của Ủy ban, với trọng tâm thảo luận về phát triển kinh tế số (KTS).

Tham dự phiên họp có Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Quốc gia về CĐS; Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về CĐS; lãnh đạo các bộ, ngành, thành viên Ủy ban; lãnh đạo các địa phương, các tập đoàn, doanh nghiệp (DN) lớn về CNTT.

5 bài học lớn

Tại phiên họp, lãnh đạo các bộ, ban, ngành, địa phương đã phát biểu, tham luận về tình hình, kết quả CĐS quốc gia, phát triển KTS, những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế, cũng như các đề xuất nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới.

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: "CĐS đã “đến từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”, chúng ta phải tiếp tục thúc đẩy CĐS trên tất cả các lĩnh vực, các cấp, các ngành, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và DN”.

Thủ tướng nhấn mạnh những bài học lớn.

Một là, sự vào cuộc với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, đề cao vai trò người đứng đầu.

Hai là, lấy người dân, DN là chủ thể, là trung tâm của CĐS quốc gia; để người dân, DN được thụ hưởng những thành quả từ CĐS quốc gia mang lại, trên tinh thần không ai bị bỏ lại phía sau; minh bạch hóa và tăng cường sự tham gia của người dân, DN.

Ba là, xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý về CĐS quốc gia, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nhất là về KTS, xã hội số (XHS).

Bốn là, luôn giữ vững kỷ luật, kỷ cương; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, tăng cường kiểm tra, giám sát; kiên quyết phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm; đẩy mạnh truyền thông chính sách, góp phần tạo đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân.

Năm là, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC).

Phát triển KTS huy động cả hệ thống chính trị, người dân và DN

Về quan điểm phát triển KTS, Thủ tướng nhấn mạnh cần phải bám sát tình hình thực tế, quán triệt, hiện thực hoá, vận dụng sáng tạo chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước để thúc đẩy CĐS quốc gia nói chung, phát triển KTS nói riêng thực chất, hiệu quả; huy động sự vào cuộc, tham gia của cả hệ thống chính trị, người dân và cộng đồng DN.

Phát triển KTS là đòi hỏi khách quan, yêu cầu bắt buộc trong phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của Việt Nam phù hợp xu thế phát triển hiện nay. Phát triển KTS phải gắn với kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ; góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Phát triển KTS là một quá trình liên tục, bền bỉ, không ngừng nghỉ, không có điểm dừng; chúng ta phải đổi mới tư duy, có tầm nhìn chiến lược, tinh thần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt; huy động hiệu quả mọi nguồn lực, đẩy mạnh hợp tác công tư để bắt cùng, tiến kịp và vượt lên so với khu vực, thế giới.

Phát triển KTS phải ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ hiện đại, thúc đẩy đổi mới sáng tạo (ĐMST), khởi nghiệp, nhằm nâng cao năng lực sản xuất, năng suất lao động, năng lực cạnh tranh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân.

Phát triển KTS một cách tổng thể, toàn diện, ưu tiên chất lượng hơn số lượng; kết hợp đồng bộ, hiệu quả phát triển hạ tầng số, dịch vụ số, dữ liệu số, kỹ năng số, thể chế số và bảo đảm an ninh mạng, an toàn thông tin (ATTT).

Mỗi bộ ngành, địa phương phải có 1 đề án CĐS

Thủ tướng cũng đề nghị các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Bí thư, Chủ tịch UBND các cấp phải quyết tâm cao hơn, chỉ đạo quyết liệt trong triển khai các nhiệm vụ CĐS quốc gia, chú trọng "3 tăng cường" và "5 đẩy mạnh".

"3 tăng cường" gồm: Tăng cường nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của CĐS tới từng người dân, DN và nhất là người đứng đầu; tăng cường tiềm lực cho CĐS, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm cần ưu tiên bố trí nguồn lực; tăng cường hợp tác công tư, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt và huy động mọi nguồn lực xã hội.

"5 đẩy mạnh" gồm: Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý đầy đủ thúc đẩy CĐS quốc gia, phát triển KTS; đẩy mạnh phát triển hạ tầng số, nền tảng số tạo tiền đề quan trọng cho phát triển KTS; đẩy mạnh ĐMST, lập nghiệp trong CĐS; đẩy mạnh phát triển nhân lực số, kỹ năng số đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH; đẩy mạnh an ninh mạng, ATTT để quyền, lợi ích hợp pháp của người dân và DN, bảo vệ chủ quyền không gian mạng quốc gia từ sớm, từ xa.

Bộ TT&TT sớm trình ban hành Chiến lược Phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030

Thủ tướng chỉ rõ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới:

Thứ nhất, ưu tiên các nguồn lực, bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ được giao tại Chương trình CĐS quốc gia và 3 Chiến lược: Về phát triển Chính phủ số; về phát triển KTS và XHS; về phát triển dữ liệu số, trong đó, khẩn trương xử lý các nhiệm vụ quá hạn, tồn đọng trong giai đoạn 2022 - 2023.

"Mỗi bộ, ngành, địa phương phải có 1 đề án CĐS như Bộ Công an đã làm và kết nối với Đề án 06", Thủ tướng yêu cầu và giao Bộ Công an phổ biến kinh nghiệm.

Bộ TT&TT sớm hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược Phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030; Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Đề án "Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2045".

Thủ tướng yêu cầu triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp để chỉ số phát triển Chính phủ điện tử của Liên Hợp Quốc tăng ít nhất 5 bậc và chỉ số an toàn an ninh mạng thuộc nhóm 30 nước dẫn đầu.

Thứ hai, thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Kế hoạch hoạt động năm 2024 của Ủy ban Quốc gia về CĐS và các nhiệm vụ trong Đề án 06. Các bộ, ngành, địa phương phải khẩn trương kiện toàn các ban chỉ đạo, hoạt động mạnh mẽ, thực chất.

Bộ TT&TT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan khẩn trương hoàn thiện, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số; hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành các nghị định hướng dẫn Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), Luật Viễn thông (sửa đổi); khẩn trương sửa đổi, bổ sung Nghị định số 73/2019/NĐ-CP quy định quản lý đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước; nghiên cứu, xây dựng và ban hành văn bản hướng dẫn bảo đảm ATTT cấp bộ, tỉnh; xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát, theo dõi, tổng hợp, đánh giá việc triển khai công tác CĐS quốc gia và tại các bộ, ngành, địa phương.

Bộ KH&ĐT chủ trì, phối hợp với Bộ TT&TT sớm hoàn thiện và ban hành phương pháp, tiêu chí đo lường chỉ tiêu thống kê về tỷ trọng giá trị gia tăng của kinh tế số trong GDP và trong các ngành, lĩnh vực tại Việt Nam.

Thủ tướng cũng giao các nhiệm vụ cụ thể cho Bộ Công an đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ của Đề án 06… Bộ Nội vụ khẩn trương hoàn thiện, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Lưu trữ (sửa đổi); tập trung số hóa trong cải cách hành chính, nhất là TTHC. Bộ Tư pháp khẩn trương hoàn thiện rà soát văn bản quy phạm pháp luật, bổ sung phương án xử lý đối với việc thực thi các nghị quyết đơn giản hoá TTHC, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư theo phạm vi quản lý của từng bộ, ngành.

Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành nghị định quy định việc lập dự toán, quản lý, sử dụng kinh phí thường xuyên ngân sách Nhà nước để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp, mở rộng dự án, mua sắm tài sản, sửa chữa, nâng cấp trang thiết bị; rà soát, lập phương án phân bổ, báo cáo Chính phủ trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định đối với các khoản chi của ngân sách Trung ương năm 2024 chưa phân bổ để thực hiện mua sắm, hiện đại hóa trang thiết bị, đầu tư cơ sở vật chất và ứng dụng CNTT trước 30/5/2024; quyết liệt triển khai hóa đơn điện tử; bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, mở rộng cơ sở thu và chống thất thu thuế, nhất là dịch vụ kinh doanh ăn uống, nhà hàng, thương mại điện tử, kinh doanh trên các nền tảng xuyên biên giới…

Thứ ba, các bộ, ngành khẩn trương tổ chức các phiên họp chuyên đề số hóa các ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý. Trong quý II/2024, Bộ TT&TT phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Bộ Công Thương báo cáo Phó Thủ tướng phụ trách tổ chức phiên họp chuyên đề về số hóa ngành nông nghiệp, ngành công thương.

Thứ tư, Thủ tướng yêu cầu các địa phương phối hợp với chặt chẽ các DN viễn thông xóa bỏ các vùng lõm sóng di động tại các thôn, bản đã có điện lưới quốc gia, hoàn thành trước tháng 12/2024; tiếp tục nâng cao chất lượng mạng băng rộng di động.

Thứ năm, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn vướng mắc, hoàn thành triển khai 12/53 dịch vụ công (DVC) thiết yếu còn lại theo Quyết định 06/QĐ-TTg, Quyết định 422/QĐ-TTg và 20 dịch vụ công ưu tiên theo Quyết định số 206/QĐ-TTg; kết nối các hệ thống thông tin (HTTT) giải quyết TTHC với Cổng DVC quốc gia, hệ thống giám sát, đo lường mức độ cung cấp và sử dụng dịch vụ (Hệ thống EMC). 7 địa phương khẩn trương trình HĐND ban hành nghị quyết về miễn, giảm phí, lệ phí trong sử dụng DVC trực tuyến (DVCTT), hoàn thành trong tháng 5/2024.

Thứ sáu, các bộ, ngành, địa phương khẩn trương tiến hành tổng rà soát, đánh giá tình hình bảo đảm ATTT mạng, an ninh mạng đối với các HTTT trong phạm vi quản lý theo hướng dẫn của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ TT&TT.

Xuất khẩu sản phẩm công nghệ thông tin đạt 31 tỷ USD

Trước đó, Bộ TT&TT đã báo cáo Uỷ ban về một số kết quả tích cực của công tác CĐS. Theo đó, 21 bộ, ngành và 62 địa phương đã ban hành Kế hoạch CĐS năm 2024, còn Bộ Công thương và Tây Ninh chưa ban hành. 19 bộ, cơ quan ngang Bộ; Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam và 63/63 địa phương đã ban hành Kế hoạch triển khai Đề án 06/CP, còn 3 bộ, ngành chưa ban hành.

Về phát triển dữ liệu số, 14 bộ, ngành và 52 địa phương đã ban hành hành danh mục CSDL theo quy định, đạt tỷ lệ 77%, tăng 11% so với năm 2023. Còn 9 bộ, ngành và 11 địa phương chưa ban hành danh mục CSDL. Tổng số CSDL thuộc các ngành, lĩnh vực khác nhau hiện nay là 2398 CSDL, tăng 311 (14,5%) CSDL so với năm 2023.

11 bộ, ngành; BHXH Việt Nam và 43 địa phương ban hành danh mục, kế hoạch cung cấp dữ liệu mở, đạt tỷ lệ 64%, tăng 07% so với năm 2023. Còn 11 bộ, ngành và 20 địa phương chưa ban hành.

Bộ TT&TT đề nghị: “Các cơ quan nhà nước tiếp tục khai thác, vận hành hiệu quả các CSDL quốc gia trong quản lý, điều hành kinh tế xã hội. Việc kết nối, chia sẻ dữ liệu tiếp tục được các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh triển khai, khai thác tối đa giá trị của dữ liệu”.

Điển hình thành công, theo Bộ TT&TT, CSDL quốc gia về dân cư đã kết nối với 18 bộ, ngành, 63 tỉnh, thành phố và 4 DN; đồng bộ thành công trên 268 triệu thông tin người dân; tiếp nhận hơn 1,5 tỷ yêu cầu xác thực thông tin (tăng 213 triệu so với năm 2023).

Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia (NDXP) đã kết nối với 388 hệ thống, CSDL của 95 cơ quan, đơn vị tham gia kết nối. Trung bình mỗi ngày khoảng 2,8 triệu giao dịch. Tổng số giao dịch tới nay là khoảng 2 tỷ giao dịch.

Kho dữ liệu điện tử của cá nhân, tổ chức của TP. Đà Nẵng được phát triển trên nền tảng công dân số cho phép mỗi người dân khi sử dụng DVCTT, không phải khai báo lại, không nộp thêm giấy tờ nếu đã có trên Kho dữ liệu điện tử. Đến nay 94% TTHC của thành phố đã được cung cấp DVCTT toàn trình.

Về phát triển hạ tầng số, 80,2% hộ gia đình sử dụng cáp quang Internet băng rộng. 100% xã kết nối Internet cáp quang. Di động băng rộng 4G được phủ sóng tới 99,8% dân số với chất lượng ổn định. Bộ TT&TT đã tổ chức đấu giá tần số 5G đối với 02 khối băng tần và sắp tới sẽ đấu giá thêm 1 khối.

Về phát triển Chính phủ số cung cấp DVCTT cho người dân, DN, đã có 80,44% TTHC đủ điều kiện toàn trình được cung cấp trực tuyến; 47,79% TTHC đủ điều kiện toàn trình được cung cấp toàn trình. Tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến trên tổng số hồ sơ giải quyết TTHC mới chỉ đạt khoảng 38,3%.

Cổng DVC quốc gia có tổng số 13,2 triệu tài khoản người dùng; trên 4500 DVCTT được tích hợp; tổng số hồ sơ giải quyết TTHC được đồng bộ trạng thái xử lý lên Cổng DVC quốc gia là trên 299,5 triệu (riêng tháng 3 là 5,1 triệu). Hoàn thành cung cấp 41/53 DVC thiết yếu.

Đà Nẵng là địa phương điển hình về triển khai DVCTT, với 98% tổng số TTHC đã được cung cấp là DVCTT toàn trình; 94% hồ sơ trực tuyến.

Cách làm của Đà Nẵng là: (1) Đặt mục tiêu cao: 100% TTHC đủ điều kiện cung cấp trực tuyến sẽ đưa lên cung cấp trực tuyến; (2) Xây dựng Kho dữ liệu điện tử của cá nhân, tổ chức trên nền tảng Công dân số; (3) Chính sách giảm lệ phí thực hiện DVCTT; (4) Triển khai Kho kết quả TTHC số; (5) Huỷ/bỏ những TTHC không cần thiết bằng việc sử dụng CSDL và kết quả TTHC số; (6) Triển khai dịch vụ giám sát dịch vụ công qua Trung tâm Giám sát điều hành thông minh.

Về phát triển KTS, theo tính toán của Bộ TT&TT, tỷ trọng kinh tế số/GDP năm 2021, 2022 lần lượt là 11,91%, 14,26%. Tỷ trọng KTS/GDP năm 2023 ước đạt 16,5% với tốc độ tăng 20%, gấp 3 lần tăng trưởng GDP.

Trong quý I/2024, doanh thu công nghiệp CNTT đạt gần 36,3 tỷ USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ; xuất khẩu sản phẩm CNTT đạt 31 tỷ USD, tăng 17%.

Về phát triển Xã hội số, Bộ Công an đã cấp trên 86 triệu thẻ CCCD gắn chíp; tiếp nhận trên 74,85 triệu hồ sơ định danh điện tử, kích hoạt trên 53,62 triệu tài khoản định danh điện tử cho người dân (đạt 71,63% hồ sơ tiếp nhận). Ứng dụng VNeID đã được tích hợp 8 dịch vụ tiện ích. Đã có 29,3 triệu lượt truy cập.

Cùng với đó, 100% các cơ sở khám chữa bệnh có dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt; 100% cơ sở đào tạo y tế thanh toán học phí không dùng tiền mặt; khoảng 64% người dân hưởng nhận các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp ở khu vực đô thị nhận qua tài khoản cá nhân.

77% người dân trưởng thành có tài khoản thanh toán tại ngân hàng; hơn 8,2 triệu khách hàng sử dụng dịch vụ Mobile Money, tăng 2,2 lần so với cùng kỳ 2023 (5,8 triệu khách hàng tại nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa; chiếm 72% số khách hàng sử dụng); 251.798 đơn vị chấp nhận dịch vụ; Tổng giá trị giao dịch thanh toán 3/2024 là trên 3.600 tỷ đồng, tăng 7,9% giá trị so với 02/2024.

Về ATTT mạng, số HTTT được phê duyệt cấp độ là 2.365/3.418 HT (68,2%). Trong đó: Bộ, ngành: 441/737 HT (59,8%); Địa phương: 1924/2681 HT (71,8%). Số HTTT đã được bảo vệ là 779/3.418 hệ thống (22,8%), trong đó: Bộ, ngành: 192/737 HT (26,1%); Địa phương 587/2681 HTTT (21,9%).

Số cuộc tấn công mạng quý I năm 2024 là 2.323 (giảm 32,6% so với cùng kỳ Quý I năm 2023 - 3.446 cuộc). Số lượng cuộc tấn công mã hóa tống tiền là 4 (VNDIRECT, Pvoil, Wintel, Itel)./.