Chuyển đổi số và giải pháp thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực số ngành xuất bản trong giai đoạn mới
Internet và các thiết bị thông minh đang trở thành phương tiện chủ yếu để người đọc tiếp cận với thông tin nói chung và sách nói riêng.
Tóm tắt:
- Bối cảnh chuyển đổi số tại Việt Nam:
+ Cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số đang được quan tâm mạnh mẽ.
+ Việt Nam có 78,44 triệu người dùng Internet (79,1% dân số) và 72,7 triệu người dùng mạng xã hội (73,3% dân số).
- Chuyển đổi số trong ngành xuất bản:
+ Xu hướng toàn cầu: Nội dung số, kênh phân phối trực tuyến, sách điện tử đa phương tiện, và sách cá nhân hóa.
+ Việt Nam đạt nhiều thành tựu, như xuất bản phẩm điện tử, tích hợp công nghệ (flash card, bút chấm đọc), và bán hàng qua nền tảng trực tuyến.
+ 28/57 nhà xuất bản đăng ký xuất bản điện tử với 1.550 xuất bản phẩm năm 2024, tăng trưởng 1,4%.
- Ứng dụng công nghệ trong xuất bản:
+ Hệ thống tự động quản lý kho, doanh thu, và marketing thông minh dựa trên trí tuệ nhân tạo.
+ Trí tuệ nhân tạo hỗ trợ biên tập bản thảo, rà soát lỗi và kiểm định chất lượng nhanh chóng, hiệu quả.
- Hướng đi chuyển đổi số trong ngành xuất bản:
+ Số hóa dữ liệu và cải tiến quy trình biên tập - xuất bản.
+ Phát triển nền tảng quản lý xuất bản trực tuyến (ebook365.vn, sachdientu.vn).
+ Đào tạo nguồn nhân lực chuyên sâu về công nghệ số để đáp ứng nhu cầu phát triển mới.
Chúng ta đang bước vào thời kỳ mà Cách mạng công nghiệp (CMCN) lần thứ 4 và “Chuyển đổi số” được cả Chính phủ, doanh nghiệp và người dân quan tâm. Theo Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam đánh giá, tình hình sử dụng các công nghệ số (kỹ thuật số) tại Việt Nam trong năm 2023, tập trung chính vào Internet và những thay đổi, xu hướng liên quan đến việc sử dụng các công nghệ số.
Tính đến đầu năm 2024, có 78,44 triệu người sử dụng Internet tại Việt Nam, khi tỉ lệ tiếp cận Internet đạt 79,1%. Việt Nam có 72,70 triệu người sử dụng mạng xã hội (MXH) (tháng 01/2024), tương đương với 73,3% tổng dân số. Tổng cộng có 168,5 triệu kết nối di động tại Việt Nam đầu năm 2024, con số này tương đương với 169,8% tổng dân số. Với con số này, Việt Nam là quốc gia có lượng người dùng Internet cao thứ 12 trên toàn thế giới, đứng thứ 6 trong tổng số 35 quốc gia/vùng lãnh thổ tại châu Á. Người dùng Việt Nam dành trung bình 7 tiếng/ngày để tham gia các hoạt động liên quan đến Internet.
Internet và các thiết bị thông minh đang trở thành phương tiện chủ yếu để người đọc tiếp cận với thông tin nói chung và sách nói riêng. Sự phát triển nhanh chóng đó, vào thời điểm CMCN lần thứ 4 với công cuộc chuyển đổi số (CĐS) đang tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực hoạt động, trong đó có hoạt động xuất bản.
Trong khuôn khổ của Hội thảo khoa học với chủ đề “Nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực cho Hoạt động xuất bản Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới”, tôi xin đề cập tới khía cạnh thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực số cho ngành Xuất bản trong giao đoạn mới.
Chuyển đổi số trong hoạt động xuất bản ở Việt Nam hiện nay
Trong thời gian qua, ngành xuất bản thế giới tiếp tục chứng kiến quá trình chuyển đổi số (CĐS) diễn ra mạnh mẽ theo các xu hướng: Chuyển sang nội dung số; Chuyển đổi kênh phân phối từ trực tiếp sang trực tuyến; Tăng khả năng tương tác thông qua các xuất bản phẩm điện tử đa phương tiện; Nâng cao khả năng phân tích dữ liệu về độc giả; Phát triển các nền tảng xuất bản cho phục vụ nhu cầu xuất bản cá nhân; Toàn cầu hóa xuất bản.
Ông Michael Pietsch, Giám đốc điều hành Tập đoàn Sách Hachette (một trong 5 đơn vị xuất bản lớn nhất thế giới) đã đưa ra một trong những dự đoán về ngành xuất bản trong tương lai gần, đó là doanh số bán sách trực tuyến tiếp tục tăng: Doanh số bán sách in trực tuyến đã tăng đều đặn trong nhiều năm. Sự tăng trưởng về sách audio book có thể bù đắp cho doanh số bán sách điện tử đang giảm. Hơn một nửa số giao dịch mua sách hiện được những người sử dụng máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng thực hiện, chứ không phải ở cửa hàng.
Cùng với xu hướng chung của xuất bản thế giới, thông qua Chiến lược CĐS ngành xuất bản, thời gian qua, quá trình CĐS trong hoạt động xuất bản ở Việt Nam đã đạt được một số kết quả nhất định từ phát triển công nghệ số hỗ trợ hoạt động xuất bản; phát triển nền tảng xuất bản điện tử dùng chung đến triển khai hệ thống trợ lý ảo trong biên tập xuất bản.
Ngành Xuất bản đã có nhiều đổi mới về công nghệ, phong phú về nội dung và đa dạng về hình thức, trong đó có hình thức xuất bản điện tử, đặc biệt là việc thúc đẩy phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, trong đó có xuất bản phẩm điện tử (Quyết định số 329/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 15/3/2017 phê duyệt “Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030”).
Trong hoạt động xuất bản, nhiều thiết bị điện tử kết hợp việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong kết nối và xử lý dữ liệu đã, đang và sẽ hỗ trợ rất nhiều trong công tác xuất bản, phát hành, điển hình là các máy đọc mã vạch để tra cứu nguồn gốc xuất xứ cũng như giá của xuất bản phẩm, kết hợp hệ thống phần mềm bán hàng. Mỗi xuất bản phẩm được bán thì hệ thống đều tự động cập nhật số lượng xuất/tồn kho và ghi nhận doanh thu về máy chủ.
Hoặc đối với việc mang lại những trải nghiệm cao cấp hơn nội dung của xuất bản phẩm thì hiện nay nhiều xuất bản phẩm có sự tích hợp cả sách in truyền thống và ứng dụng CNTT, điện tử, ví dụ một số loại xuất bản phẩm như Flash card, bút chấm đọc hoặc một số loại sách in về khoa học vũ trụ, thiên văn.
Với các loại xuất bản phẩm này, hình ảnh minh họa hoặc nhân vật trong sách sẽ trở nên sống động hơn với những chuyển động ba chiều khi dùng điện thoại thông minh quét lên các bức hình được in trên sách.
Thực tế cho thấy, CĐS đã từng bước diễn ra trong các khâu của hoạt động xuất bản mà thấy rõ nhất là trong các hoạt động marketing, bán hàng trên các trang thương mại điện tử, xuất bản điện tử. Hầu hết các nhà xuất bản, công ty sách đã thúc đẩy ứng dụng công nghệ vào trong hoạt động xuất bản, phát hành.
Các kênh phát hành được mở rộng, vượt ra ngoài khuôn khổ của các kênh phát hành truyền thống với các hệ thống phát hành trực tuyến được xây dựng theo công nghệ đa nền tảng, đa giao diện. Nghĩa là tương thích và phù hợp với mọi chủng loại thiết bị, kích thước màn hình, nền tảng công nghệ thiết kế ra thiết bị và phần mềm điều khiển thiết bị đó.
Theo báo cáo của Cục Xuất bản, In và Phát hành (XBI&PH) về xuất bản điện tử trong hoạt động xuất bản 6 tháng đầu năm 2024, hiện có 28/57 nhà xuất bản (NXB) được xác nhận đăng ký hoạt động xuất bản phẩm điện tử, có 4 nền tảng xuất bản điện tử dùng chung, số lượng xuất bản phẩm đạt 1.550 cuốn (tăng 1,4% so với cùng kỳ năm 2023) chiếm khoảng 6,07% so với tổng số xuất bản phẩm được xuất bản là 23.066 cuốn (tăng 20% so với cùng kỳ năm 2023).
Nhìn vào số liệu trên có thể nhận thấy sự tăng trưởng vượt trội của xuất bản điện tử, việc ứng dụng công nghệ, thực hiện CĐS trong Ngành tiếp tục đẩy mạnh. Các dạng sách nói, audio book, sách tương tác... tiếp tục tăng trưởng, tạo đà cho văn hóa đọc phát triển.
Trong thời gian qua, các NXB và công ty phát hành sách đã rất nhanh nhạy, thích ứng tốt để biến khó khăn thành cơ hội, nhanh chóng đưa ra những phương án ứng phó, kích hoạt và thúc đẩy mạnh việc bán sách qua ứng dụng công nghệ để phục vụ kịp thời nhu cầu tìm hiểu về sách, đọc sách của nhiều đối tượng bạn đọc, từ đó đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động xuất bản.
Các hệ thống marketing, bán hàng tự động và bán tự động với trí tuệ nhân tạo như chatbot, tự động gửi thông tin marketing qua email, MXH theo sở thích, thói quen và nhu cầu riêng của từng khách hàng đang xuất hiện ngày một nhiều.
Ví như hôm nay chúng ta lên Google tìm kiếm một tựa sách, ngay lập tức các tài khoản mạng xã hội của chúng ta sẽ xuất hiện hàng loạt thông tin về các tên sách và chủ đề tương tự mà chúng ta cần tìm. Quy trình quản lý, quản trị hoạt động xuất bản cũng được thay đổi dựa trên ứng dụng công nghệ. Việc ứng dụng AI trong xử lý các nội dung mà trước đây chỉ dành cho lao động trí tuệ cao như khâu biên tập, cũng đã được một số nhà xuất bản thực hiện.
CĐS giúp công tác biên tập trở nên nhanh gọn hơn rất nhiều. Nhiều khâu công việc hiện nay thuộc về biên tập viên có thể sẽ được đảm nhiệm bởi hệ thống máy móc tự động hay những robot thông minh. Hệ thống máy móc có thể được lập trình để rà soát các lỗi morat, thậm chí là biên tập bản thảo...
Công tác biên tập cũng trở nên chuyên nghiệp hóa hơn khi biên tập viên có được nhiều nguồn thông tin để kiểm định, kiểm chứng và hệ thống thông tin được hệ thống hóa, giúp NXB kiểm định được chất lượng bản thảo, kiểm soát nhanh và triệt để được những nội dung nhạy cảm nhờ ứng dụng khoa học và công nghệ.
Một số NXB, công ty sách đang chuyển dần hướng tiếp cận bạn đọc từ sách in sang sách điện tử cũng là một minh chứng sinh động và rõ rệt nhất cho chuyển đổi số trong hoạt động xuất bản. Bạn đọc chỉ cần sử dụng các thiết bị số cá nhân nhỏ gọn như điện thoại thông minh, máy tính bảng là có thể lưu trữ và đọc hàng nghìn cuốn sách ở dạng số. Việc phát hành các sách này cũng trở nên thuận tiện và nhanh chóng.
Hướng đi CĐS và đào tạo nguồn nhân lực cho hoạt động xuất bản Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới
Ngành Xuất bản cần có những giải pháp cụ thể nhằm tăng cường năng lực của các đơn vị xuất bản và phát hành; CĐS theo hướng đồng bộ; tạo mối liên kết chặt chẽ giữa các đơn vị trong ngành, đồng thời phối hợp các doanh nghiệp ngoài ngành để phát triển phần mềm nền tảng hỗ trợ cho từng công tác trong hoạt động xuất bản, từng bước tiến tới thí điểm xây dựng mô hình nhà xuất bản số.
Theo chúng tôi, hướng đi về CĐS của các đơn vị xuất bản Việt Nam cần tập trung theo hướng như sau:
(1). Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số để triển khai các nội dung chính: Số hóa dữ liệu, tạo dữ liệu lớn (big data) của các đơn vị; CĐS quy trình làm việc để làm ra các sản phẩm xuất bản đáp ứng nhu cầu đọc đa dạng của xã hội. Cải tiến quy trình biên tập - xuất bản theo phương thức tích hợp; sử dụng các phần mềm biên tập, quản lý duyệt bản thảo nhanh chóng, hiệu quả. Các NXB cần phát triển hệ thống phần mềm quản lý trên nền tảng dùng chung (ebook365.vn, sachdientu. vn) để đưa toàn bộ hoạt động lên trên môi trường mạng, từ việc xây dựng kế hoạch xuất bản, chọn bản thảo, biên tập, tới việc xuất bản và phát hành xuất bản phẩm.
Tất cả các quy trình nghiệp vụ, quản lý nhân sự, tổ chức, quản lý sản phẩm, quản lý khách hàng... của nhà xuất bản được thực hiện qua mạng, tạo sự giao tiếp, lưu trữ dữ liệu tập trung trên hệ thống icloud.
(2). Phát triển nền tảng xuất bản và phát hành điện tử dùng chung nhằm giải bài toán chi phí đầu tư và chi phí khấu hao (vượt quá khả năng của nhiều nhà xuất bản) đẩy mạnh công tác CĐS cho ngành xuất bản, mở rộng xuất bản điện tử trong toàn ngành. Tiến tới 57/57 NXB đều đủ điều kiện xuất bản và phát hành điện tử.
(3). Tiếp tục hoàn thiện ứng dụng AI (trí tuệ nhân tạo) trên hai nội dung: (1) Ứng dụng trong công tác biên tập nội dung sách; (2) Ứng dụng trong chuyển sách từ nội dung chữ sang sách nói (audiobook) với các giọng đọc khác nhau, phù hợp với mọi đối tượng ở các vùng miền (text to speech), làm phong phú thêm các sản phẩm của ngành xuất bản.
Cụ thể, Sản xuất và phân phối nội dung đa nền tảng, đa phương tiện với phương châm bám sát nhu cầu và sở thích của độc giả - đặc biệt là thế hệ Z (tạo app đọc sách, app bán sách, phân phối nội dung trên Facebook, TikTok...; sản xuất podcast, audio book...).
(4). Đổi mới và phát triển theo mô hình cơ quan xuất bản - công nghệ; đầu tư công nghệ hiện đại và đội ngũ nhân sự công nghệ giỏi. Đây là yếu tố then chốt để thực hiện thành công chuyển đổi số trong lĩnh vực xuất bản.
(5). Sử dụng tối đa các công cụ đo lường và phân tích nhu cầu của độc giả, các đánh giá (review) của độc giả khi đọc sản phẩm của đơn vị xuất bản. Tăng cường nghiên cứu khoa học, phát triển và đổi mới, sáng tạo các sản phẩm xuất bản độc đáo, đặc sắc. Cần thay đổi tư duy xuất bản không chỉ là tạo ra sách, mà cần hướng tới xuất bản tạo ra nội dung, các đơn vị xuất bản kinh doanh nội dung dựa trên các nền tảng đa phương tiện như trên thế giới vẫn làm.
(6). Xây dựng các chiến lược kinh doanh phù hợp với mục tiêu CĐS như tổ chức các sự kiện; chú trọng đầu tư, nâng cấp xây dựng sàn thương mại điện tử; thành lập các câu lạc bộ yêu sách, tạo các ưu đãi hấp dẫn cho các thành viên khi tham gia câu lạc bộ. Đặc biệt, các NXB có lợi thế rất lớn là có kho dữ liệu phong phú về các lĩnh vực, có thể liên kết với nhau để môi giới, giới thiệu bán các dữ liệu cho những đơn vị tổ chức hoặc cá nhân cần dùng. Tất nhiên, việc môi giới, bán dữ liệu phải tuân thủ các quy định của Luật Xuất bản, Luật Sở hữu trí tuệ.
(7). Xây dựng, đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ quản lý chuyên ngành có năng lực đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trực tiếp thực hiện CĐS. Bởi CĐS là chuyển đổi tư duy đã thành lối mòn của chúng ta bao lâu nay, chứ CĐS không phải là chuyển đổi công nghệ.
Một số giải pháp thúc đẩy phát triển nhân lực số ngành Xuất bản trong giai đoạn mới
Để thực hiện được tỉ lệ xuất bản phẩm điện tử đạt 20 - 30% tổng số xuất bản phẩm được xuất bản theo Quy hoạch phát triển xuất bản, in, phát hành xuất bản phẩm đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 của Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt; đồng thời thực hiện Chiến lược thúc đẩy phát triển lĩnh vực XBI&PH xuất bản phẩm giai đoạn 2021 - 2025 đã được Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông phê duyệt trong đó trọng tâm từng bước CĐS trong hoạt động xuất bản, các NXB cẩn phải có đội ngũ nhân lực số để đáp ứng các nhiệm vụ trên.
Hiện nay, trên cả nước có 3 cơ sở đào tạo ngành Xuất bản, Phát hành, trong đó Học viện Báo chí và Tuyên truyền đào tạo ngành Xuất bản (đại học, thạc sĩ, tiến sĩ); Đại học Văn hóa Hà Nội, Đại học Văn hóa TP. HCM đào tạo ngành Kinh doanh xuất bản phẩm (đại học). Để đáp ứng nhu cầu đội ngũ nhân lực số cho các NXB trong thời gian tới, các cơ sở đào tạo cần tập trung vào một số giải pháp sau:
Thứ nhất, đối với lĩnh vực xuất bản, vấn đề đào tạo nhân lực xuất bản phục vụ CĐS, trước hết cần quan tâm đến việc xây dựng nguồn nhân lực kỹ thuật phục vụ CĐS, thường xuyên bồi dưỡng nâng cao nhận thức, kỹ năng CĐS cho đội ngũ biên tập viên, bảo đảm tối ưu hóa hoạt động sản xuất và phân phối nội dung, hình thành giá trị, mô hình kinh doanh mới. Các cơ sở đào tạo ngành Xuất bản, Phát hành cần cải tiến nội dung chương trình đào tạo, đưa nội dung đào tạo chuyển đổi số xuất bản thành một nội dung bắt buộc, liên tục cập nhật kiến thức mới, liên thông với các chuyên gia công nghệ, các NXB số để bảo đảm nhân lực xuất bản có chất lượng phục vụ sự thay đổi mạnh mẽ về phương thức, cách thức làm XB trên không gian số.
Thứ hai, nhằm phát triển nguồn nhân lực số cho hoạt động xuất bản trong giai đoạn tới, theo tôi đề xuất bổ sung quan điểm “Phát triển nguồn nhân lực số cả về chiều rộng và chiều sâu với sự hỗ trợ của chính công cụ số” là hướng đột phá trong phát triển nguồn nhân lực xuất bản hướng tới hình thành lực lượng sản xuất mới đáp ứng mô hình tăng trưởng.
Với nội hàm phát triển nguồn nhân lực số cả về chiều rộng, chiều sâu và tận dụng sự hỗ trợ của chính công cụ số, có 4 phương hướng để triển khai để đào tạo, bồi dưỡng:
(1). Phổ cập kỹ năng số toàn ngành xuất bản: Phổ cập kỹ năng số là việc đưa kỹ năng số trở thành kỹ năng phổ biến cho cán bộ, sinh viên ngành Xuất bản, Phát hành mỗi người đều biết sử dụng các thiết bị số, chủ động học tập, chia sẻ kiến thức trên môi trường số (nền tảng số) và khai thác được sức mạnh của công cụ số cho cuộc sống và việc làm của mình. Kỹ năng số sẽ là chìa khóa để người làm xuất bản được tiếp cận tri thức, cơ hội và được thụ hưởng bình đẳng các thành quả trong quá trình chuyển đổi số.
(2). Phát triển nhân lực số chất lượng cao với quy mô lớn: Nhân lực số chất lượng cao là nhân lực có khả năng làm chủ công nghệ số với kiến thức, kỹ năng, thái độ đạt chất lượng khu vực và quốc tế. Nhân lực số chất lượng cao không chỉ cung cấp cho công cuộc phát triển công nghiệp hoá - hiện đại hoá (CNH-HĐH) ngành Xuất bản tại Việt Nam mà có thể cung cấp cho các NXB trên thế giới, đặc biệt trong bối cảnh khan hiếm nguồn nhân lực số với các nước như hiện nay.
(3). Phát triển nhân tài số: Nhân tài là nhân lực chất lượng cao nhưng đồng thời cần có năng lực tư duy sáng tạo, khả năng thích nghi với sự thay đổi, có tầm nhìn xa, suy nghĩ lớn, có khát vọng phát triển Việt Nam. Nhân tài số là nhân tài làm chủ về công nghệ số bao gồm cả những nhà quản lý, lãnh đạo trong lĩnh vực công nghệ số và các cơ quan, đơn vị có hoạt động liên quan đến công tác xuất bản.
Nhân tài số sẽ là lực lượng tạo ra sự phát triển đột phá trong ngành Xuất bản đóng góp lớn trong xây dựng đất nước. Phải có nhân tài số, ngành Xuất bản mới có cơ hội đột phá trong phát triển kinh tế số và công nghiệp công nghệ số góp phần vào yêu cầu phát triển của thời đại.
(4). Phổ biến các công cụ số giúp học tập suốt đời và nâng cao năng suất công việc: Với sự phát triển của các công nghệ số mới hiện nay như AI, Bigdata, IoT... các công cụ số có thể dễ dàng giúp một con người tự học tập nâng cao trình độ và đặc biệt là tự nâng cao năng suất lao động của chính mình. Nếu mỗi người lao động hay một biên tập viên có một trợ lý ảo AI thông thạo về lĩnh vực của mình thì chắc chắn năng suất lao động chung của mỗi NXB, đơn vị xuất bản sẽ có sự đột phá mạnh mẽ.
Thứ ba, các cơ sở đào tạo cần nâng cao nhận thức về CĐS, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ trong việc ứng dụng công nghệ cho đội ngũ cho lãnh đạo, cán bộ giảng viên của nhà trường. Cần nhanh chóng có hệ thống đại học số/trung tâm nghề số, trung tâm bồi dưỡng số thuộc tại các cơ sở đào tạo ngành Xuất bản, Phát hành.
Thứ tư, đối với đào tạo để có lực lượng nhân tài về kỹ thuật số, các cơ sở đào tạo cần hình thành môn học đào tạo chuyên sâu về kỹ thuật số hỗ trợ công tác xuất bản, có thể phối hợp với các bộ môn về AI, về dữ liệu lớn... của các trường đào tạo về CNTT để thực hiện. Bổ sung vào chương trình đào tạo một số môn học cơ bản nhằm trang bị cho người học những kiến thức, kỹ năng cơ bản về công nghệ, nâng cao năng lực tiếp cận, sử dụng và hòa nhập vào môi trường giáo dục số.
Nhà trường cần đầu tư xây dựng hoặc liên kết với các NXB, các công ty công nghệ để có các trung tâm thực nghiệm, nghiên cứu ứng dụng số tạo ra các giải pháp đột phá phục vụ phát triển kinh tế số trong lĩnh vực Xuất bản. Đối với các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ lãnh đạo và quản lý ngành Xuất bản cần có phương pháp đào tạo mới kết hợp giữa tri thức về lãnh đạo, quản lý tiên tiến của thế giới với kinh nghiệm, giá trị và khát vọng riêng của Việt Nam.
Nhà trường cần huy động được các chuyên gia, học giả, nhà lãnh đạo chính phủ và doanh nghiệp lớn tâm huyết với sự nghiệp phát triển nhân tài ở Việt Nam vào tham gia giảng dạy, chia sẻ. Học viên của nhà trường sẽ là thế hệ lãnh đạo các NXB và đặc biệt thế hệ trẻ với khát vọng, hoài bão lớn với Ngành.
Thứ năm, đẩy mạnh biên soạn học liệu số. Học liệu cần được biên soạn với nội dung có thể triển khai giảng dạy được bằng cả hình biên soạn lại các môn học theo mô hình dạy học hỗn hợp, mô hình học liệu mở, bài học có tương tác, kết hợp phát huy giá trị của sách/tài liệu truyền thống;
Thứ sáu, xây dựng các chính sách liên quan đến học liệu số, bảo mật thông tin, đảm bảo an toàn, an ninh mạng; và các quy định liên quan đến điều kiện tổ chức dạy - học trên mạng, kiểm định chất lượng. Các cơ sở đào tạo Xuất bản,, Phát hành có thể nghiên cứu đến mô hình đào tạo từ xa như các trường đại học đã làm nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của người học, đồng thời cần nghiên cứu kỹ tính pháp lý và công nhận kết quả đào tạo trực tuyến nếu áp dụng hình thức này.
Tài liệu tham khảo:
1. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng giải đáp những câu hỏi then chốt về chuyển đổi số (Vietnamnet.vn)
2. Trần Quốc Hoàn, Vị trí, vai trò của chuyển đổi số trong cuộc Cách mạng 4.0, (https://binhphuoc.gov.vn/)
3. Hải An, Chuyển đổi số - Hoạt động sống còn của doanh nghiệp Việt, (https://ictvietnam.vn)
4. Mai Lữ, Ngành xuất bản trước thử thách chuyển đổi số,
(https://nhandan.vn)
5. https://zingnews.vn/nhung-xu-huong-cua-xuat-ban-
post1283003.html
6. https://zingnews.vn/su-bung-no-cua-sach-ky-thuat-so-
post1280457.html
7. Lê Quốc Minh, Báo Nhân dân: Chuyển đổi số để dẫn đầu, Bài nói chuyện tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, tháng 12/2021.
8. TS. Hoàng Sỹ Tương, GS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc, TS. Nguyễn
Thị Loan, Chuyển đổi số trong giáo dục, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông, năm 2023.
9. PGS.TS Vũ Hải Quân, Chuyển đổi số trong giáo dục đại học (https://vnuhcm.edu.vn/ve-dhqg-hcm_33396864/chuyển-
doi-so-trong-giao-duc-dai-hoc/343137306864.html).
(Bài đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT số 1+2 tháng 1+2 năm 2025)
