Thực hiện các mục tiêu của chương trình trong lĩnh vực y tế, thời gian qua, tỉnh Điện Biên đã triển khai các hoạt động truyền thông, nâng cao năng lực, hỗ trợ xây nhà vệ sinh... Từ đó, góp phần nâng cao nhận thức, từng bước thay đổi hành vi vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường của người dân.
Trung tâm Y tế huyện Ðiện Biên Ðông tập huấn phương pháp truyền thông cho cán bộ xã và tuyên truyền viên thôn, bản. Ảnh Đức Linh
Một trong cách thức hữu hiệu để hỗ trợ người dân trong việc xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh là xây dựng các cửa hàng tiện ích. Cửa hàng tiện ích là một mô hình cửa hàng bán lẻ mà tại đó các khách hàng có thể mua tất cả các vật liệu và trang thiết bị cần thiết để xây một nhà tiêu cải thiện hoàn chỉnh.
Các cửa hàng này có thể cung cấp các dịch vụ khác nhau như dịch vụ xây dựng, vận chuyển, tư vấn cho hộ gia đình về loại nhà tiêu phù hợp, cách sử dụng và bảo quản nhà tiêu, hỗ trợ tài chính hoặc bảo hành sản phẩm để người dân chọn được loại hình phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của gia đình mình với mức giá chuẩn và chất lượng tốt. Người dân có thể sử dụng một phần hoặc toàn bộ dịch vụ của các cửa hàng tiện ích tùy theo nhu cầu của gia đình mình. Để phấn đấu đạt Vệ sinh toàn xã, mỗi xã sẽ dự kiến thành lập 1 cửa hàng tiện ích.
Tại tỉnh Điện Biên, cửa hàng tiện ích sẽ do Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh lựa chọn và thành lập tại các xã Thanh Yên (huyện Ðiện Biên), Ẳng Cang, Xuân Lao (huyện Mường Ảng), Lay Nưa (TX. Mường Lay) và Quài Cang (huyện Tuần Giáo). Đồng thời, Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh cũng hỗ trợ thành lập và tập huấn các cửa hàng tiện ích, mạng lưới tiếp thị và phân phối của cửa hàng bằng cách tuyên truyền về mô hình kinh doanh này.
Tại các cửa hàng tiện ích có mạng lưới thợ xây để có thể cung cấp trọn gói sản phẩm nhà tiêu, đồng thời quản lý được chất lượng xây dựng của sản phẩm. Đội ngũ thợ xây này được tham gia vào lớp tập huấn về kỹ thuật xây dựng, cách sử dụng và bảo quản các loại nhà tiêu hợp vệ sinh.
Bên cạnh đó còn có mạng lưới cộng tác viên bán hàng được tập huấn xây dựng mạng lưới tiếp thị của mình để họ có thể tiếp tục mở rộng hoạt động sau khi dự án ngừng hỗ trợ. Cộng tác viên là cầu nối giữa bên bán cửa hàng tiện ích và bên mua (hộ gia đình), cung cấp dịch vụ xây nhà tiêu đáp ứng với nhu cầu của khách hàng. Cộng tác viên có thể là cán bộ y tế thôn bản, cán bộ phụ nữ, thôn bản...
Ngoài ra, phương thức truyền thông xây nhà tiêu hợp vệ sinh qua hệ thống cửa hàng tiện ích còn có việc kết nối nhóm góp vốn quay vòng và cửa hàng tiện ích. Đây là hoạt động tuyên truyền, vận động các thành viên trong nhóm góp vốn quay vòng tham gia sử dụng vốn quay vòng của nhóm vào mục đích xây nhà tiêu hợp vệ sinh thông qua dịch vụ được cung cấp của cửa hàng tiện ích do các cộng tác viên bán hàng; Hội phụ nữ xã, thôn và những người đang điều hành và quản lý nhóm góp vốn quay vòng thực hiện.
Cùng với đó, nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi vệ sinh giúp các xã đạt vệ sinh toàn xã; năm 2018, ngành Y tế tỉnh đã hỗ trợ 663 hộ gia đình nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách tại 12 xã thuộc 7 huyện trên địa bàn xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh hộ gia đình.
Trong năm 2019, ngành Y tế Điện Biên cũng đang tiến hành đấu thầu xây dựng, sửa chữa 11 công trình nước và nhà vệ sinh của 11 trạm y tế xã, đồng thời sẽ triển khai hỗ trợ 980 hộ gia đình nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách thuộc 8 xã xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh; kiểm tra và lấy mẫu nước làm xét nghiệm chất lượng tại 27 trường học và 9 trạm y tế của các xã thực hiện vệ sinh toàn xã năm 2019...
Bằng nhiều hoạt động hỗ trợ cụ thể, thiết thực, chương trình “Mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả” trong lĩnh vực y tế đã đạt hiệu quả tích cực.
Đến nay, tỉnh Điện Biên đã có 10 xã, gồm: Ẳng Nưa (huyện Mường Ảng), Quài Cang, Quài Nưa (huyện Tuần Giáo), Sín Thầu (huyện Mường Nhé), Mường Luân (huyện Ðiện Biên Ðông), Thanh An, Noong Luống, Thanh Nưa (huyện Ðiện Biên), Chà Nưa (huyện Nậm Pồ) và Lay Nưa (TX. Mường Lay) được công nhận xã đạt vệ sinh toàn xã.
