Mobile Money là xu hướng tất yếu
Ngày 9/3, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định phê duyệt triển khai thí điểm dùng tài khoản viễn thông thanh toán cho các hàng hóa, dịch vụ có giá trị nhỏ (Mobile Money). Theo Quyết định vừa ban hành, Thủ tướng đồng ý cho các doanh nghiệp (DN) có giấy phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán ví điện tử và giấy phép thiết lập mạng viễn thông công cộng di động mặt đất sử dụng băng tần vô tuyến điện hoặc các công ty con (được công ty mẹ cho phép sử dụng hạ tầng, mạng lưới, dữ liệu viễn thông) được phép tham gia thí điểm.
Bên cạnh đó, mặc dù được triển khai trên phạm vi toàn quốc, tuy nhiên, các DN thực hiện thí điểm phải ưu tiên triển khai dịch vụ Mobile Money tại các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo của Việt Nam.
Chia sẻ về tác động đối với thị trường Fintech Việt Nam khi Quyết định này được ban hành, đại diện Viettel Digital – đơn vị được giao nhiệm vụ thực hiện thí điểm Mobile Money và ngân hàng số ViettelPay, cho biết, hiện đã có rất nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng thành công Mobile Money, như mô hình M-PESA (Kenya) sở hữu 30 triệu khách hàng, giá trị giao dịch đạt 78,8 tỷ USD, nâng tỷ lệ người dân được tiếp cận dịch vụ tài chính tới gần 83%.
Theo nghiên cứu của Tổ chức tư vấn trợ giúp người nghèo (Consultative Group to Assist the Poor), thu nhập của các gia đình Kenya đã tăng 5 - 30%; nhờ dịch vụ này đã có tới 194.000 hộ gia đình thoát khỏi cảnh nghèo đói và khoảng 185.000 người dân Kenya chuyển từ hoạt động nông nghiệp sang kinh doanh hoạt bán lẻ.
Việc triển khai thí điểm dịch vụ Mobile Money hướng tới mục tiêu tăng cường tiếp cận và sử dụng dịch vụ chuyển tiền, thanh toán không dùng tiền mặt phục vụ nhu cầu cuộc sống của người dân, ưu tiên những khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là những khu vực hệ thống tài chính ngân hàng chưa phát triển, người dân chưa hoặc không có khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng.
Đại diện Viettel Digital cho rằng, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp như hiện nay, việc áp dụng Mobile-Money là giải pháp tất yếu và phù hợp với xu hướng thế giới, khi người dân đang dần chuyển dịch sang hình thức giao dịch trực tuyến.
"Mobile Money sẽ là một phương thức thanh toán không tiền mặt với nhiều tiện ích, thay thế tiền lẻ khi chỉ cần có tài khoản di động, không cần tài khoản ngân hàng. Điều này sẽ góp phần thúc đẩy tài chính toàn diện, phổ cập tài chính số, thanh toán số từ thành thị đến nông thôn, vùng sâu vùng xa, biển đảo - kể cả những nơi hệ thống tài chính ngân hàng còn khó tiếp cận", đại diện Viettel Digital cho hay.
Cũng theo đại diện của Viettel Digital, Mobile Money hiện đã xuất hiện tại hơn 90 quốc gia, điều đó chứng tỏ rằng đó là một xu hướng tất yếu của ngành tài chính nói riêng và thị trường nói chung. "2 năm tới sẽ là khoảng thời gian hết sức quan trọng để Mobile Money thể hiện giá trị trong công cuộc hỗ trợ đời sống người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại Việt Nam. Đồng hành cùng chủ trương và định hướng chung của Nhà nước, Viettel cam kết sẽ đưa Mobile Money tới gần với người dân trong thời gian nhanh nhất, với quy mô rộng nhất có thể, đảm bảo để ai cũng có thể tiếp cận tài chính toàn diện tại Việt Nam", đại diện Viettel Digital khẳng định.
Viettel Digital áp dụng công nghệ bảo mật ở mức độ cao nhất cho Mobile Money
Cũng theo đại diện Viettel Digital, để bước vào giai đoạn triển khai thí điểm tại các thị trường trọng tâm, Tổng công ty đã có những chuẩn bị kĩ càng về mọi mặt. Trong đó, bắt đầu với việc thử nghiệm nội bộ từ cấp Tổng công ty, đến cấp Tập đoàn. Trong khoảng thời gian cuối năm 2020, đầu năm 2021, hơn 40.000 nhân viên Viettel trên cả nước đã tham gia thử nghiệm sử dụng tài khoản viễn thông để thanh toán, chuyển tiền thay cho các giao dịch tiền lẻ.
Để triển khai Mobile Money, Viettel cũng áp dụng công nghệ bảo mật thông tin ở mức độ cao nhất - với các đơn vị an ninh mạng, không gian mạng đảm bảo kiểm soát an toàn thông tin cho mọi khách hàng sử dụng dịch vụ. Bên cạnh đó, công nghệ tự động nhận diện ra các giao dịch, thuê bao bất thường cũng được sử dụng để kịp thời ngăn chặn, bảo vệ quyền lợi cho người sử dụng. Trong quá trình triển khai ViettelPay, Viettel đã xây dựng đội ngũ quản trị rủi ro theo dõi 24/7 về chất lượng sản phẩm, đảm bảo khách hàng sẽ không gặp rủi ro tài chính khi giao dịch.
"Đây là cam kết hoàn toàn khả thi bởi Viettel đã thí điểm thành công dịch vụ Mobile Money với những nguồn lực mà chúng tôi sẵn có", đại diện Viettel Digital chia sẻ.
Rào cản đến từ thói quen sử dụng tiền mặt và tâm lý người dùng
Với việc Covid-19 đã tác động rất lớn đến thị trường thanh toán không dùng tiền mặt, các ngân hàng đã ứng dụng Fintech qua eKYC để mở tài khoản, hay các ví điện tử cũng đã có sự phát triển rất mạnh mẽ. Khi được hỏi Mobile Money sẽ cạnh tranh như thế nào đối với các dịch vụ ngân hàng, ví điện tử, đại diện Viettel Digital cho rằng, với sứ mệnh chủ lực tiên phong kiến tạo xã hội số, Viettel sẽ là doanh nghiệp đi đầu trong công cuộc phổ cập tài chính số đến người dân Việt Nam thông qua Mobile Money.
"Mobile Money có thể thay thế hoàn toàn lượng tiền lẻ đang tiêu dùng hiện nay trên thị trường, dễ dàng sử dụng tại cả nông thôn và thành thị, đặc biệt thúc đẩy phát triển kinh tế sau đại dịch Covid-19", đại diện Viettel Digital nhấn mạnh.
Chia sẻ về những khó khăn khi triển khai Mobile Money trong thời gian tới, theo đại diện Viettel Digital, trước khi được triển khai thử nghiệm Mobile Money tại Việt Nam, Viettel đã có kinh nghiệm triển khai tại 6/10 thị trường, do đó về cách thức vận hành, chi phí, nhân lực đều đã được Viettel tính toán kĩ lưỡng.
Tuy nhiên, một trong những khó khăn mà Viettel phải đối mặt đó là rào cản về thói quen, tâm lý người dùng. Bởi vì, đa số người dân vẫn có thói quen tiêu dùng bằng tiền mặt, 90% các giao dịch nhỏ dưới 100.000 đồng vẫn đang sử dụng tiền mặt, 86% các giao dịch Thương mại điện tử bằng hình thức thanh toán tiền mặt khi nhận hàng (COD). Để thay đổi được thói quen sử dụng tiền mặt của người tiêu dùng, phải thay đổi được cả thói quen hành vi của người bán hàng để lan tỏa đến hành vi của người dùng.
"Lường trước được điều này, đi cùng với quá trình ra mắt sản phẩm Mobile Money, Viettel sẽ đưa ra các chương trình khuyến mại thu hút khách hàng, đào tạo khách hàng làm quen và sử dụng dịch vụ, từ đó thay đối thói quen của người dùng", đại diện Viettel cho biết.
Đồng thời, quá trình phát triển ứng dụng ViettelPay từ năm 2018 cho tới hiện tại đã phần nào xây dựng được một hệ sinh thái số với hơn 10 triệu người dùng, bao gồm các sản phẩm đa dạng, tiện ích từ các giao dịch thanh toán cơ bản hàng ngày (thanh toán hóa đơn, viễn thông, trả góp,…) đến các giao dịch tài chính (tiết kiệm, đầu tư, vay,…). Đây cũng sẽ là một bước đà quan trọng trong quá trình đưa Mobile Money gần hơn tới người dùng.
Ngoài ra, với lợi thế mạng lưới viễn thông phủ sóng khắp Việt Nam, Viettel hoàn toàn có thể đưa Mobile Money tiếp cận đến cấp xã phường tại các địa phương. Điều này thúc đẩy thanh toán không tiền mặt mà không cần đến các hình thức ví hay tài khoản ngân hàng, điều mà người dân tại các vùng nông thôn, miền núi, hải đảo gặp trở ngại. Sau 3 năm triển khai, ViettelPay đã phủ rộng số lượng điểm chấp nhận thanh toán trên toàn quốc.
