Người lao động ngành KH&CN cần hiểu rõ vai trò ĐMST, CĐS

Ngày 14/3/2025, tại Đà Nẵng, Công đoàn TT&TT Việt Nam đã tổ chức Hội nghị tập huấn công tác tuyên giáo, nữ công năm 2025. Tham dự hội nghị có hơn 200 cán bộ các công đoàn trực thuộc Công đoàn TT&TT Việt Nam.

Vai trò của đoàn viên, người lao động trong công tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Trần Vũ Hà, Phó Chủ tịch Công đoàn TT&TT nhấn mạnh: Công tác tuyên truyền giáo dục là một trong những chức năng chính của tổ chức công đoàn Việt Nam. Công đoàn TT&TT Việt Nam luôn quan tâm đến công tác tuyên truyền giáo dục đối với đoàn viên, công nhân viên chức lao động. Công tác tập huấn tuyên giáo được Công đoàn Ngành triển khai năm nay là năm thứ 5.

Năm 2025 có một điểm khác so với những năm trước, ngoài cán bộ làm công tác tuyên giáo, đối tượng tham gia tập huấn đã mở rộng thêm cán bộ công đoàn làm công tác nữ công và thi đua khen thưởng.

Năm nay, Hội nghị tập trung vào các chuyên đề quan trọng, có thể nói là đang mang tính thời sự đang được các cấp, các ngành, đoàn thể xã hội… tổ chức triển khai và được đoàn viên, CNVC lao động quan tâm. Bên cạnh đó, có chuyên đề về công tác nữ công, giúp các đại biểu nắm bắt, hiểu sâu hơn về các hoạt động nữ công, qua đó nêu cao vai trò nữ công trong hoạt động công đoàn trong thời gian tới.

Cụ thể, thứ nhất, chuyên đề về Nghị quyết 57-NQ/TƯ ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) quốc gia là nội dung quan trọng trong giai đoạn hiện nay.

Phát triển KHCN, ĐMST và CĐS đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia, là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc…

Theo đó, ông Trần Vũ Hà nêu rõ hơn ai hết, mỗi đoàn viên, người lao động (NLĐ) trong ngành KH&CN cần hiểu rõ vai trò của mình trong công tác ĐMST và CĐS. Chuyên đề truyền đạt các nội dung trọng tâm của Nghị quyết 57 để các học viên nắm bắt, làm cơ sở để tuyên truyền cho đoàn viên, NLĐ tại cơ sở.

Thứ hai, hội nghị truyền đạt chuyên đề về Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Hiện nay các cấp, các ngành, địa phương, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội và hội quần chúng, trong đó có tổ chức công đoàn đang thực hiện việc kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh gọn đầu mối gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, mối quan hệ công tác của từng tổ chức; cắt giảm số lượng ban, phòng có chức năng, nhiệm vụ trùng lắp, chồng chéo, hoạt động kém hiệu quả; Tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ chuyên trách… để phát huy tính tích cực, chủ động và tự chủ, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của tổ chức công đoàn.

Hội nghị phổ biến các nội dung trọng tâm của Nghị quyết và thông tin tình hình triển khai Nghị quyết tại các cấp công đoàn.

Công tác nữ công cũng là một nhiệm vụ quan trọng trong hoạt động của tổ chức công đoàn, theo đó, chuyên đề thứ ba của hội nghị là về “Công tác nữ công trong hoạt động công đoàn”.

Ông Trần Vũ Hà cho biết những năm qua, vai trò của công tác nữ công ngày càng được khẳng định, góp phần tích cực trong công tác chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nữ đoàn viên, người lao động và trẻ em. Tại Hội nghị lần này, giảng viên sẽ truyền đạt, phổ biến rõ hơn về vai trò, nhiệm vụ của công tác nữ công trong giai đoạn tới.

Phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu

Tại hội nghị, ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn, cán bộ Cục CĐS quốc gia - Bộ KH&CN đã giới thiệu Nghị quyết số 57 ngày 22/12/2024 với có 5 quan điểm chỉ đạo:

Thứ nhất, phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ngăn chặn nguy cơ tụt hậu, đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh.

Thứ hai, tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của doanh nhân, doanh nghiệp và nhân dân đối với phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia.

Thứ ba, thể chế, nhân lực, hạ tầng, dữ liệu và công nghệ chiến lược là những nội dung trọng tâm, cốt lõi, trong đó thể chế là điều kiện tiên quyết, cần hoàn thiện và đi trước một bước.

Thứ tư, phát triển nhanh và bền vững, từng bước tự chủ về công nghệ, nhất là công nghệ chiến lược; ưu tiên nguồn lực quốc gia đầu tư cho phát triển KHCN, ĐMST và CĐS.

Thứ năm, bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng; bảo đảm an ninh mạng, an ninh dữ liệu, an toàn thông tin của tổ chức và cá nhân là yêu cầu xuyên suốt, không thể tách rời trong quá trình phát triển KHCN, ĐMST và CĐS.

Mục tiêu của Nghị quyết 57 là đến năm 2030, KHCN và ĐMST trở thành động lực chính của tăng trưởng kinh tế; Kinh tế số đóng góp 30% GDP. Việt Nam thuộc nhóm nhóm 50 nước đứng đầu thế giới về năng lực cạnh tranh số và chỉ số phát triển Chính phủ điện tử; Hoàn thiện cơ bản hạ tầng số, dữ liệu số, phát triển chính phủ số, xã hội số.

Tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao, tự chủ về công nghệ; KHCN và ĐMST là nền tảng cốt lõi của nền kinh tế. Việt Nam nằm trong nhóm 30 quốc gia hàng đầu về ĐMST; Hoàn thiện hệ sinh thái ĐMST, công nghệ cao và kinh tế dữ liệu phát triển mạnh.

Nghị quyết 57 nêu rõ 7 nhiệm vụ và giải pháp, từ đó đưa ra 8 nhiệm vụ đột phá, gồm: (1) Thống nhất nhận thức và hành động; (2) Khẩn trương hoàn thiện thể chế, chính sách; (3) Sắp xếp lại bộ máy về KH&CN; (4) Bố trí ngân sách cho KHCN xứng tầm là quốc sách đột phá; (5) Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; (6) Ưu tiên xây dựng và hoàn thiện hạ tầng như đã nêu trong Nghị quyết; (7) Tập trung mũi nhọn vào các ngành có lợi thế và tiềm năng; (8) Đẩy mạnh hợp tác và tận dụng tri thức quốc tế.

Ngày 09/01/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 03/NQ-CP ban hành Chương trình hành động của Chính phủ triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, bảo đảm chất lượng và thời gian theo quy định. Đây là Chương trình hành động tổng thể, toàn diện, được thiết kế với tầm nhìn dài hạn, mục tiêu rõ ràng và các giải pháp mang tính khả thi cao, nhằm cụ thể hóa các định hướng, chủ trương lớn của Đảng thành những hành động thiết thực, sát thực tiễn.

Chính phủ xác định rõ việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, không chỉ dừng lại ở việc quán triệt nhận thức, mà còn phải được thực hiện bằng những bước đi mạnh mẽ, bài bản, đồng bộ, thống nhất với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và toàn xã hội.

Tại Hội nghị toàn quốc về “đột phá phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia” tại Hà Nội, ngày 13/1, Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định: Với mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, chúng ta phải coi KHCN, ĐMST và CĐS là động lực chủ chốt. Đây chính là "chìa khóa vàng", là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và nguy cơ tụt hậu, đồng thời hiện thực hóa khát vọng hùng cường và thịnh vượng của dân tộc ta.

Phát triển KHCN và CĐS mới chỉ là "Phương tiện quan trọng" để đạt tới mục đích. Đột phá, ĐMST mới là yếu tố kỳ diệu để làm nên kỳ tích, bởi đột phá, sáng tạo mới tạo ra bước tiến vượt bậc mang tính cách mạng, mới vượt qua rào cản, giới hạn hiện tại để đạt kết quả vượt trội, nổi bật.

Nghị quyết 57 không thay thế các nghị quyết trước đây nhưng có thể xem là "Nghị quyết giải phóng tư duy khoa học" ,"Nghị quyết để thực hiện các Nghị quyết", "Nghị quyết của hành động" với những mục tiêu rất cụ thể, đổi mới cách nghĩ, cách làm, nhằm hiện thực hóa các chủ trương, xóa bỏ rào cản, giải phóng năng lực để thúc đẩy đột phá trong phát triển KHCN, ĐMST và CĐS, tạo nền tảng phát triển mạnh mẽ đất nước trong thời kỳ mới.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng đã khẳng định, Nghị quyết 57 là chuyên đề đặc biệt quan trọng về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và CĐS với nhiều quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp lớn, có tính cách mạng giống như Nghị quyết "khoán 10" trong nông nghiệp cách đây 40 năm, nhưng lần này là KHCN, ĐMST và CĐS./.