Own - Ứng dụng mạng xã hội mới hướng đến mã hóa nền kinh tế sáng tạo
Khi thời hạn TikTok phải bán mảng hoạt động tại Mỹ đến gần, một ứng dụng mạng xã hội phi tập trung mới mang tên Own đã chính thức ra mắt phiên bản beta mới đây, đánh dấu sự xuất hiện của một đối thủ tiềm năng trên thị trường.

Own được xem là sự thay thế mới nhất cho TikTok, cung cấp giao diện dạng cuộn quen thuộc, không chỉ dành cho video ngắn mà còn cả bài đăng văn bản và hình ảnh, cùng các tính năng phổ biến như nhắn tin trực tiếp. Tuy nhiên, điểm khác biệt của Own nằm ở tham vọng định hình lại nền kinh tế sáng tạo thông qua công nghệ chuỗi khối (blockchain) và mô hình token hóa.
Đáng chú ý nhất là các nhà sáng tạo nội dung trên ứng dụng có thể kiếm tiền mà không cần đáp ứng bất kỳ yêu cầu tối thiểu nào về số lượng người theo dõi hay số bài đăng. Đây là bước đi được đánh giá là “mở khóa” tiềm năng thu nhập cho các nhà sáng tạo ở mọi khu vực địa lý.
Own được phát triển bởi Amir Kaltak (Giám đốc điều hành) và Katia Zaitsev (Giám đốc vận hành) - hai đồng sáng lập của công ty web3 Lexit trước đây. Đáng chú ý, dự án còn có sự góp mặt của Sarah Mick (Giám đốc sáng tạo), người từng làm việc tại các ứng dụng hẹn hò nổi tiếng như Tinder và Bumble.
Điểm nổi bật của Own là token $OWN, phần thưởng dành cho nhà sáng tạo dựa trên mức độ tương tác với video, đồng thời có thể giao dịch trên thị trường mở. Nền tảng hoạt động trên blockchain Base Layer 2, giúp đảm bảo tính minh bạch, an toàn và quyền sở hữu nội dung.
Kaltak tin rằng Own sẽ tạo ra đột phá lớn cho cộng đồng sáng tạo nội dung, đặc biệt nhờ khả năng kiếm thu nhập bằng token mà không bị giới hạn bởi vị trí địa lý.
“Phần lớn nhà sáng tạo trên thế giới không thể tiếp cận các cơ chế kiếm tiền của những nền tảng xã hội lớn, đơn giản vì họ sống ở các khu vực không được hỗ trợ. Với Own, chúng tôi xây dựng một hệ sinh thái tạo ra sân chơi bình đẳng và mở ra tiềm năng kiếm tiền thực sự cho tất cả mọi người”, Kaltak chia sẻ với TechCrunch.
Kaltak cũng cho biết một phần doanh thu tiền mặt của nền tảng sẽ được sử dụng để mua lại token $OWN trên các sàn giao dịch nhằm phân phối lại cho cộng đồng sáng tạo. “Chúng tôi đang mã hóa nền kinh tế sáng tạo theo cách vừa đảm bảo phần thưởng công bằng, vừa thúc đẩy nhu cầu thực sự đối với token trên thị trường mở - điều này giúp token duy trì giá trị ổn định lâu dài”, ông nhấn mạnh.
Đa dạng hóa thu nhập và định hình tương lai nền kinh tế sáng tạo
Việc thưởng token trong ứng dụng cho nhà sáng tạo đang trở thành xu hướng phổ biến, đặc biệt tại các khu vực ngoài nước Mỹ. Điển hình là Chingari - ứng dụng video ngắn tại Ấn Độ, đã thu hút hơn 180 triệu người dùng nhờ mô hình này. Bên cạnh đó, Own còn cung cấp nhiều hình thức kiếm tiền đa dạng như nhận tiền “tip” từ người xem, hợp tác thương hiệu và bán hàng qua Own Shop - phiên bản TikTok Shop của ứng dụng này.
Ứng dụng hứa hẹn giúp các nhà sáng tạo có thể kiếm được thu nhập cao hơn đến 50% so với các nền tảng khác. Cụ thể, trong hình thức nhận “tip”, Own chỉ giữ lại 20% doanh thu, trong khi TikTok giữ đến 50%. Với các hợp đồng tài trợ, nhà sáng tạo được hưởng đến 90% thu nhập, Own chỉ chiếm 10%. Đặc biệt, khi bán hàng trên Own Shop, người sáng tạo giữ lại tới 95% doanh thu, trong khi Own chỉ thu 5%.
Các tính năng kiếm tiền, bao gồm cả token, dự kiến sẽ được triển khai trong quý III, từ tháng 7 đến tháng 9. Trong khi đó, Own Shop, cửa hàng tích hợp ngay trong ứng dụng, sẽ ra mắt bản thử nghiệm beta từ tháng 10 đến tháng 12.
Một nguồn doanh thu khác đến từ việc cấp phép nội dung. Mỗi nội dung đăng tải đều có thông tin xác thực về quyền sở hữu và nguồn gốc, được ghi nhận trên blockchain, cho phép nhà sáng tạo cấp phép nội dung mà vẫn giữ được quyền sở hữu. Ví dụ, nhà sáng tạo có thể bán lại nội dung cho các thương hiệu sử dụng trong các chiến dịch tiếp thị và nhận 90% doanh thu, trong khi Own chỉ giữ lại 10%.
Ngoài ra, hệ thống xếp hạng cũng là một tính năng nổi bật của Own. Người xem có thể tương tác với nội dung bằng cách nhấn nút mũi tên lên hoặc xuống — tương tự cơ chế upvote/downvote trên Reddit. Những nhà sáng tạo nhận được nhiều lượt bình chọn tích cực sẽ được thăng hạng trên bảng xếp hạng, từ đó gia tăng sự chú ý và cơ hội tiếp cận người xem.
“Sở hữu nội dung của chính mình, quyền kiểm soát thuộc về người dùng, thu nhập công bằng trên toàn cầu, cơ hội lan tỏa ngang nhau, tạo ra kết nối có ý nghĩa và trao quyền cho mọi người thông qua việc thể hiện bản thân và thu nhập công bằng — tất cả đều là những yếu tố then chốt để khắc phục các vấn đề hiện tại của mạng xã hội”, Sarah Mick chia sẻ với TechCrunch. “Nếu các nền tảng không hỗ trợ nhiều hơn và không đặt kỳ vọng cao hơn vào khả năng của ứng dụng, về lâu dài họ sẽ làm thiệt thòi chính những người hâm mộ trung thành của các nhà sáng tạo”.
Own hiện có sẵn miễn phí trên App Store và Google Play Store . Công ty cho biết hiện đã có gần 40.000 người trong danh sách chờ trải nghiệm.
Tính đến nay, startup này đã huy động hơn 5 triệu USD từ các nhà đầu tư, trong đó có Sarah Mick, Michael Terpin (Transform Ventures), Saba Capital, Base Spin Capital và Stoka Global./.