Dựa trên nền tảng dữ liệu CNTT để chi trả kịp thời
Ngày 24/9/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 116/NQ-CP về chính sách hỗ trợ người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam là một trong những đơn vị phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) đề xuất trình Chính phủ ban hành Nghị quyết và trực tiếp tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ này.
Gói hỗ trợ NLĐ và NSDLĐ đang tham gia BHTN lần này cho thấy việc đảm bảo nguyên tắc về chia sẻ rủi ro, nguyên tắc đóng - hưởng được kết hợp với nguyên tắc công bằng; cùng với các chính sách hỗ trợ từ các gói hỗ trợ khác của Chính phủ sẽ giúp cho NLĐ và cả NSDLĐ có điều kiện vượt qua khó khăn, ổn định đời sống, ổn định sản xuất và quan trọng là doanh nghiệp (DN) có cơ hội để tái tạo công ăn việc làm, thu nhập cho NLĐ.
Theo đó, đối tượng thụ hưởng là những NLĐ đang tham gia BHTN tại thời điểm ngày 30/9/2021 (trừ các đơn vị thuộc cơ quan nhà nước, lực lượng vũ trang, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội và các đơn vị sự nghiệp công lập được ngân sách nhà nước đảm bảo chi thường xuyên) và NLĐ đã bảo lưu thời gian tham gia BHTN từ 01/01/2020 tới hết 30/9/2021- thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Đối với NSDLĐ là các DN đang tham gia đóng BHTN cho NLĐ.
Theo số liệu của ngành Bảo hiểm, cả nước hiện có khoảng gần 15 triệu người đang tham gia BHTN. Tuy nhiên, thể hiện tính nhân văn của chính sách, trừ đi khoảng gần 2 triệu NLĐ thuộc các đối tượng không được nhận chính sách hỗ trợ nói trên, thì sẽ có khoảng gần 13 triệu NLĐ và khoảng 386.000 đơn vị sử dụng lao động được thụ hưởng các chính sách hỗ trợ này.
Với quan điểm chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ và các Bộ có liên quan, BHXH Việt Nam đã dự kiến các quy trình thủ tục để triển khai gói hỗ trợ trên tinh thần quán triệt quan điểm "đảm bảo triển khai các bước hỗ trợ NLĐ, DN một cách đơn giản, thuận lợi, nhanh nhất và chính xác nhất".
Đối với khoảng 386.000 đơn vị sử dụng lao động được giảm đóng từ 1% xuống 0% vào Quỹ BHTN trong thời gian 12 tháng (từ 01/10/21 đến 30/9/22) sẽ không phát sinh thủ tục hành chính. Cơ quan BHXH căn cứ vào dữ liệu trên phần mềm quản lý thu BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), BHTN, hàng tháng sẽ in ra bảng đối chiếu thanh toán số phải thu nộp. Trên bảng thanh toán đó cơ quan BHXH sẽ loại trừ khoản đóng 1% vào quỹ BHTN của DN.
Đối với 13 triệu NLĐ, cơ quan BHXH sẽ dựa trên nền tảng dữ liệu CNTT hiện có để xác định người hưởng gói hỗ trợ bằng mã số định danh tham gia BHTN và xác định thời gian tham gia BHTN. Tất cả các thông tin này đã sẵn sàng trong hệ thống dữ liệu CNTT của ngành BHXH Việt Nam.
Ông Lê Hùng Sơn - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam
Trao đổi về cách thức triển khai gói hỗ trợ, ông Lê Hùng Sơn, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết: Đối với NLĐ hiện đang tham gia BHTN tại DN, cơ quan BHXH sẽ chi trả qua tài khoản cá nhân. Bởi hiện nay, chúng ta đang thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về việc tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, việc chi trả chính sách hỗ trợ cho NLĐ qua tài khoản vừa đảm bảo kịp thời, minh bạch đến tận tay NLĐ vừa đáp ứng chủ trương không dùng tiền mặt của Chính phủ cũng như đảm bảo tốt việc phòng, chống dịch COVID-19, tránh tiếp xúc trực tiếp.
Theo đó, NLĐ đang làm việc tại DN chỉ cần cung cấp cho DN số tài khoản cá nhân, còn với những thông tin liên quan đến nhân thân cá nhân như số chứng minh nhân dân/căn cước công dân và thời gian tham gia BHTN của NLĐ cơ quan BHXH sẽ in sẵn ra để NLĐ đối soát.
Một số trường hợp đặc biệt khi NLĐ không thể mở được tài khoản cá nhân, cơ quan BHXH sẽ chi trả qua DN. Tuy nhiên, để đảm bảo sự kịp thời và minh bạch, BHXH Việt Nam khuyến nghị NLĐ nên nhanh chóng mở tài khoản cá nhân qua hệ thống các ngân hàng để có thể nhận được nhanh nhất và chính xác nhất.
Đối với NLĐ bảo lưu thời gian tham gia BHTN từ 01/01/2020 đến nay, những NLĐ đã ngừng việc, tạm hoãn hợp đồng lao động không ở DN, đã về các địa phương sẽ được cơ quan BHXH tỉnh/huyện sẵn sàng tiếp nhận đề nghị hưởng chính sách hỗ trợ của NLĐ, không phụ thuộc vào địa giới hành chính.
Cần sự vào cuộc của các cơ quan liên quan
Được biết, Nghị quyết 116 của Chính phủ yêu cầu triển khai thực hiện gói hỗ trợ này trong 3 tháng (từ 01/10/2021 đến 31/12/2021). Mới đây Bộ LĐTB&XH đặt ra quyết tâm hoàn thành việc triển khai gói hỗ trợ trong 1,5 tháng. Do đó, ngay sau khi Nghị quyết số 116 của Chính phủ được ban hành, với nền tảng CNTT của ngành, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, cũng như BHXH các địa phương sẵn sàng về nguồn dữ liệu để xác định các đối tượng cũng như mức hưởng, về lực lượng, con người, nguồn kinh phí để phục vụ việc triển khai, chi trả các chính sách hỗ trợ.
Quán triệt tinh thần các Nghị quyết và với sự chỉ đạo quyết liệt, ngành Bảo hiểm dự kiến tiến độ triển khai các chính sách hỗ trợ của Bộ LĐTB&XH là khả thi. Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam nhấn mạnh cố gắng hoàn thành sớm hơn nếu như DN và NLĐ tích cực phối hợp với cơ quan BHXH. Bởi, về phía BHXH Việt Nam công tác triển khai đã sẵn sàng, nhưng có khó khăn nhất định là khoảng 2,5 triệu lao động đang bảo lưu BHTN hiện nay đang tản mạn về các địa phương. Chính vì thế sự vào cuộc của các cơ quan truyền thông, cấp uỷ các chính quyền địa phương để tuyên truyền, phổ biến cho NLĐ thuộc đối tượng hưởng hỗ trợ chủ động đến với cơ quan BHXH cấp tỉnh, huyện là rất quan trọng. "Đây là nhân tố quyết định việc có hoàn thành việc triển khai gói hỗ trợ đúng tiến độ hay không", ông Lê Hùng Sơn cho biết thêm./.
