Việt Nam - “đất vàng” cho ngân hàng số

Theo báo cáo mới công bố của Boston Consulting Group (BCG), ngân hàng kỹ thuật số có tiềm năng phát triển vượt bậc ở khu vực Đông Nam Á. Việc ứng dụng kỹ thuật số phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, và hiện nay đã có hơn 400 triệu người kết nối kỹ thuật số trong khu vực. Con số này có thể sẽ tăng lên đáng kể trong những năm tới, khi sự phổ biến của các thiết bị di động và vùng phủ sóng 4G mở rộng. Dự báo, đến năm 2030, sẽ có 542 triệu người được tiếp cận kỹ thuật số.

Hiện, các thị trường Malaysia, Philippines, Việt Nam và Thái Lan đang có nhiều động thái chào đón các ngân hàng mô hình số mới.

Riêng tại Việt Nam, cũng theo báo cáo của BCG, doanh thu ngành ngân hàng có thể chạm mốc 27 tỷ USD vào năm 2024, với mức tăng trưởng 13% mỗi năm, kể từ năm 2019. Đây là mức tăng trưởng cao nhất ở khu vực Đông Nam Á.

Việt Nam hiện có trên 97,4 triệu dân với cơ cấu dân số trẻ, do đó khả năng tiếp cận với công nghệ, internet cao, tỷ lệ dân số sử dụng smartphone tăng nhanh.

Còn theo báo cáo thị trường quảng cáo số Việt Nam của Adsota tháng 7/2020, Việt Nam có đến 43,7 triệu người đang sử dụng các thiết bị smartphone, đạt tỷ lệ 44,9%. Việt Nam nằm trong 15 thị trường có số người dùng smartphone cao nhất thế giới, là thị trường đầy tiềm năng cho ngân hàng số phát triển.

Nhận định về cơ hội phát triển ngân hàng số tại Việt Nam, ông Nirukt Sapru - Cố vấn toàn cầu của Timo Digital Bank cho biết: “Thời gian này, Việt Nam được đánh giá là thị trường thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đầy tiềm năng cho lĩnh vực ngân hàng số nhờ vào những yếu tố nền tảng như dân số trẻ năng động và có kiến thức am hiểu về công nghệ cũng như cơ chế kinh tế khá cởi mở trong những năm qua tạo ra sự gia tăng mạnh mẽ ở tầng lớp trung lưu. Lĩnh vực tài chính - ngân hàng số tại Việt Nam sẽ còn có nhiều cơ hội phát triển trong thời gian tới nếu có thể tiếp cận tập khách hàng chưa có tài khoản ngân hàng hoặc nâng cấp dịch vụ trải nghiệm theo hướng cá nhân hóa tạo ra sự mới mẻ và đột phá”.

Theo các chuyên gia, các ngân hàng số ra đời không phải để thay thế các ngân hàng truyền thống. Tại Việt Nam, phải mất 10 năm nữa, ngân hàng số mới được nhìn nhận như các ngân hàng truyền thống. Nhưng, để được vậy, các ngân hàng số phải vượt qua nhiều rào cản.

Trước tiên là mặt pháp lý. Các chuyên gia tài chính cho rằng, cần phải đẩy nhanh quy trình ban hành và phê duyệt các quy định pháp lý để tạo điều kiện cho các ngân hàng số có thể bắt kịp với tốc độ phát triển cả lĩnh vực tài chính và công nghệ.

Bên cạnh đó, các lãnh đạo ngân hàng số phải có tầm nhìn và kế hoạch dài hạn để đầu tư chi phí lớn vào công nghệ và thường xuyên cải tiến, bảo trì, nâng cấp hệ thống, thay mới công nghệ để tăng năng lực cạnh tranh. Điều này tạo áp lực rất lớn cho các ngân hàng, đặc biệt là những ngân hàng có quy mô trung bình và nhỏ.

Hiện nay, ngân hàng số là lĩnh vực còn khá mới tại thị trường Việt Nam, nguồn nhân lực chủ yếu được tuyển dụng từ các ngân hàng truyền thống với chuyên môn tài chính ngân hàng hoặc từ các công ty công nghệ. Vì thế, các ngân hàng số đang đối diện với việc thiếu hụt nguồn nhân lực có kinh nghiệm. Không chỉ vậy, ngân hàng số còn phải cạnh tranh với các công ty fintech - những đơn vị chấp nhận trả rất nhiều tiền để thu hút nhân sự chất lượng.

Một trở ngại nữa là ngân hàng số luôn đối mặt với tội phạm công nghệ. Trên thực tế, đã nhiều khách hàng sử dụng dịch vụ không đúng cách, bị lừa vào những trang ngân hàng giả mạo… khiến kẻ gian lợi dụng và chiếm đoạt tiền trong tài khoản. Vì thế, để xây dựng được lòng tin từ khách hàng, các ngân hàng số cần phải đảm bảo được sự an toàn, bảo mật thông tin trong từng giao dịch.

Cuối cùng là việc thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân cũng đặt ra nhiều thách thức cho quá trình chuyển đổi số của các ngân hàng Việt Nam. Theo báo cáo của BCG, Việt Nam là quốc gia có dân số được ngân hàng phục vụ thấp nhất trong khu vực. Chỉ có hơn 40% dân số tiếp cận dịch vụ ngân hàng và chủ yếu tập trung ở khu vực thành thị. Vì vậy, thói quen sử dụng tiền mặt vẫn còn khá phổ biến.