Xâm nhập mặn diễn ra sớm hơn, gay gắt hơn ở Đồng bằng sông Cửu Long

Theo Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam Trần Bá Hoằng dự báo, tổng lượng mưa năm 2023 khoảng 1.350 mm, chỉ cao hơn 1% so với năm hạn hán khốc liệt (năm 2015) và thiếu hụt khoảng 13% so với trung bình các năm.

Dự kiến, vụ lúa Đông Xuân 2023 - 2024, vùng Đồng bằng sông Cửu Long sẽ xuống giống gần 1,5 triệu ha với sản lượng dự kiến hơn 10 triệu tấn lúa. Trạng thái El Nino khả năng kéo dài đến hết năm 2023 và sang đầu năm 2024, sản xuất lúa của vùng sẽ chịu ảnh hưởng lớn từ xâm nhập mặn và khô hạn có khả năng gây ảnh hưởng cho các vùng cách biển từ 30-70km.

Cùng với đó, dự báo có hơn 43.300ha cây ăn trái ở một số tỉnh trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long sẽ bị ảnh hưởng bởi xâm nhập mặn. Các địa phương cần lưu ý tích nước từ đầu mùa để sử dụng trong suốt mùa khô.

Trong trường hợp El Nino cực đoan, các công trình ngăn mặn chỉ phát huy tác dụng vào đầu mùa khô, đến giữa mùa khô từ tháng 2/2024 trở đi, dù có ngăn mặn từ biển vào thì bên trong vẫn thiếu nước ngọt.

Trước nguy cơ xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến sớm hơn, gay gắt hơn so với trung bình các năm, người dân cần có kế hoạch ứng phó, chủ động trước xâm nhập mặn “hậu” mùa lũ cạn.

Để né hạn mặn, ngoài việc bố trí lịch thời vụ hợp lý, người dân cũng có thể sử dụng các giống lúa ngắn ngày, thay vì sử dụng giống 110 ngày thì có thể sử dụng giống 95 ngày hoặc 100 ngày. Đồng thời, trước dự báo xâm nhập mặn sớm và vào sâu, các địa phương cần có kế hoạch dự trữ nước và thường xuyên theo dõi bản tin thời tiết nông vụ để chủ động ứng phó.

Bên cạnh đó, việc việc xuống giống sớm cũng có lợi thế nhất định khi giá lúa, giá gạo xuất khẩu đang ở mức cao và một quốc gia tăng cường thu mua dự trữ sẽ là điều kiện thuận lợi cho cả người dân, doanh nghiệp trong bối cảnh hiện nay.

Các chuyên gia cho rằng, để vượt qua thách thức El Nino đang đến gần, một giải pháp không thể thiếu là việc nâng cao nhận thức của người dân về nguy cơ, diễn biến, ảnh hưởng tác động của xâm nhập mặn. Bởi khi nhận thức được nâng cao, người dân sẽ chủ động đúc rút kinh nghiệm, đưa ra nhiều sáng kiến, có phương án ứng phó và tuân thủ theo khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn để “sống chung” với giai đoạn hạn, mặn một cách nhẹ nhàng.