5 công việc có thể dần bị thay thế bởi công nghệ AI
Khi công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) tiếp tục phát triển và ngày càng tinh vi, nhiều người lao động đang ngày càng lo ngại rằng AI sẽ thay thế công việc của họ trong một tương lai không xa. Đây hoàn toàn là những lo ngại có cơ sở, khi AI thực sự có thể tác động lớn đối với lực lượng lao động.
AI có tiềm năng tự động hóa nhiều tác vụ thủ công và lặp đi lặp lại, giải phóng nhân công để tập trung vào các tác vụ cấp cao hơn và sáng tạo hơn. Tiềm năng này có thể tăng năng suất và hiệu quả hoạt động, cho phép các công ty cạnh tranh hiệu quả hơn trên thị trường toàn cầu.
Tuy nhiên, bên cạnh những tiềm năng và lợi ích, việc sử dụng AI ngày càng tăng trong lực lượng lao động cũng có những mặt trái khác. Theo đó, nhiều vị trí việc làm có thể bị thay thế bởi các hệ thống AI, dẫn đến tình trạng thất nghiệp trên quy mô lớn. Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) ước tính rằng AI sẽ thay thế khoảng 85 triệu việc làm vào năm 2025.
Sự phân phối không đồng đều các lợi ích của AI cũng có thể làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng về kinh tế và xã hội hiện có, chủ yếu là tình trạng người lao động làm các công việc có kỹ năng thấp dễ bị thay thế. Thậm chí, nhiều người có bằng tốt nghiệp và trình độ học vấn cũng lo sợ mất việc do sự phát triển của AI.
Bài viết này sẽ phân tích 5 vị trí công việc hàng đầu có khả năng sớm bị thay thế bởi AI, lý do tại sao những công việc cụ thể này dễ bị tự động hóa và nó có thể tác động đến lực lượng lao động như thế nào.
Nhà văn, nhà báo
Sự phát triển của các công nghệ AI như ChatGPT có thể ảnh hưởng đến các công việc truyền thông khác nhau liên quan đến sáng tạo nội dung, chẳng hạn như quảng cáo, báo chí,... Khả năng đọc, viết và hiểu dữ liệu dựa trên văn bản của AI đã dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ của các trình tạo nội dung tự động hiệu quả.
Cụ thể như, ChatGPT, một công cụ AI đã được đào tạo để đưa ra các câu trả lời giống như người thật, đã trở nên nổi tiếng trong thời gian gần đây. ChatGPT của OpenAI có thể cung cấp khả năng soạn thảo các bài viết, các đoạn văn đăng trên blog chỉ trong vài phút. Một số tòa báo thậm chí đã sử dụng công cụ này để viết bài.
Mặc dù có một số bài viết còn chưa chính xác, nhưng điều đó không có nghĩa là ChatGPT không thể viết báo được. Một số chuyên gia dự đoán ngành công nghiệp truyền thông có thể trở nên tự động hóa nhiều trong tương lai. Thậm chí có ý kiến cho rằng ChatGPT có thể thực hiện các tác vụ như tạo báo cáo và viết hiệu quả hơn con người.
Tuy nhiên, khi được hỏi về việc AI sẽ đảm nhận công việc của một nhà báo, ChatGPT đã trả lời rằng: “Không có khả năng AI sẽ thay thế hoàn toàn các nhà báo trong tương lai gần. Các nhà báo đưa được những phẩm chất độc đáo như sự đồng cảm, sáng tạo và hiểu biết văn hóa vào công việc của họ, điều mà các hệ thống AI hiện đang thiếu. Ngoài ra, báo chí đòi hỏi tư duy phản biện phức tạp và ra quyết định, những kỹ năng vẫn còn vượt quá khả năng hiện tại của các hệ thống AI. Tuy nhiên, khi AI tiếp tục phát triển, vai trò của các nhà báo có thể thay đổi và một số nhiệm vụ có thể được tự động hóa, nhưng họ vẫn sẽ đóng một vai trò quan trọng trong lĩnh vực báo chí”.
Dịch vụ khách hàng
Việc sử dụng chatbot trong dịch vụ khách hàng đang ngày càng tăng, với nhiều trang web đã sử dụng để giải đáp các câu hỏi của khách hàng, và thường có sự hỗ trợ của con người đối với các yêu cầu phức tạp hơn.
Tuy nhiên, với những tiến bộ gần đây của Generative AI (một loại AI tập trung vào việc tạo dữ liệu mới tương tự như dữ liệu hiện có), một số người tin rằng một tương lai không có nhân viên dịch vụ khách hàng là con người đang đến gần.
Gartner dự báo đến năm 2027, chatbot sẽ trở thành kênh dịch vụ khách hàng chính cho khoảng 1/4 tổng số tổ chức. Trong thập kỷ qua, chatbot và trợ lý khách hàng ảo (VCA) đã trở nên thiết yếu đối với chiến lược của một tổ chức dịch vụ. Chatbot có thể nâng cao trải nghiệm của khách hàng và tạo ra cảm xúc tích cực với chi phí thấp hơn so với tương tác của nhân viên khi được thiết kế phù hợp.
Giáo viên
Khi AI ngày càng phổ biến rộng rãi trong mọi lĩnh vực, học sinh/sinh viên thường dựa vào các nguồn như Google và YouTube để tìm hiểu nhiều hơn về những thông tin, kiến thức mà họ được dạy ở trường. Thậm chí, một số người còn cho rằng những nguồn này cung cấp giải thích tốt hơn so với giáo viên của họ.
Với sự ra đời của ChatGPT, nhiều giáo viên cũng bày tỏ sự lo ngại rằng học sinh có thể sử dụng công cụ này để “gian lận” trong bài tập về nhà hoặc tìm thông tin liên quan. Mặc dù ChatGPT hiện có một số hạn chế về độ chính xác và kiến thức, nhưng việc đào tạo phù hợp có thể cải thiện những hạn chế này. Khi được đào tạo hiệu quả, ChatGPT thậm chí có khả năng dạy học.
Nhà phân tích tài chính
Ngành tài chính chủ yếu dựa vào việc thu thập, phân loại và phân tích dữ liệu, điều này có thể tốn nhiều thời gian và dễ mắc lỗi. AI có thể tự động hóa nhiều nhiệm vụ tài chính, chẳng hạn như phân tích rủi ro, quản lý danh mục đầu tư và phát hiện gian lận, nâng cao hiệu quả và khả năng ra quyết định. Các thuật toán AI có thể xử lý một lượng lớn dữ liệu nhanh và chính xác hơn con người, cho phép đưa ra những dự đoán tài chính nhanh hơn.
Các công việc trong lĩnh vực tài chính, chẳng hạn như nhà phân tích tài chính và cố vấn tài chính cá nhân, liên quan đến một lượng lớn thao tác dữ liệu số, có thể bị ảnh hưởng bởi khả năng của AI trong việc xác định xu hướng thị trường, đánh giá hiệu quả của danh mục đầu tư và dự báo kết hợp đầu tư tốt hơn bằng cách sử dụng nhiều dạng dữ liệu khác nhau.
Nhân viên bảo vệ
Người ta tin rằng với những tiến bộ trong công nghệ, chẳng hạn như nhận dạng khuôn mặt và nhận dạng mẫu người, AI sẽ thay thế vai trò của nhân viên an ninh truyền thống trong việc bảo vệ gia đình và doanh nghiệp. AI có thể giám sát các mối đe dọa tiềm ẩn và thậm chí dự đoán các chuyển động, giúp tăng hiệu quả bảo mật.
Hiện nay, có nhiều giải pháp công nghệ có thể sàng lọc và phân tích các cảnh quay video để phát hiện hoạt động bất hợp pháp và giải quyết tình trạng thiếu nhân sự trong lĩnh vực an ninh. Với sự phát triển này, thời gian tới nhiều doanh nghiệp và gia đình có thể sẽ lựa chọn các giải pháp công nghệ với sự hỗ trợ của AI cho nhu cầu an ninh của họ.
Khi công nghệ ngày càng phát triển thì đi kèm với nó là sự song hành của cả lợi ích và những mặt trái. Do đó, để đảm bảo có thể tối đa hóa lợi ích của các vị trí việc làm và giảm thiểu rủi ro từ AI, các nhà hoạch định chính sách, các công ty cần phải hợp tác và quản lý quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế dựa trên AI một cách có trách nhiệm và công bằng./.