Chuyển đổi số phải thực chất, hiệu quả, kịp thời nhất

Tại phiên họp, các đại biểu đã tập trung đánh giá các nhiệm vụ được triển khai trong thời gian qua, những kết quả đạt được, những việc chưa làm được, phân tích, chỉ rõ nguyên nhân, đặc biệt là nguyên nhân chủ quan và bài học kinh nghiệm; đề ra nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, thiết thực, phù hợp với tình hình thực tế nhằm đẩy nhanh tiến trình CĐS quốc gia trong thời gian tới.

Xây dựng CPĐT hướng tới chính phủ số

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (VPCP) Trần Văn Sơn cho biết, tính đến nay, đã có hơn 11 triệu văn bản gửi, nhận trên Trục liên thông văn bản quốc gia phục vụ gửi, nhận văn bản điện tử giữa các cơ quan nhà nước (CQNN). Hệ thống thông tin phục vụ họp và xử lý công việc của Chính phủ (e-Cabinet) đã phục vụ 52 hội nghị, phiên họp của Chính phủ và thực hiện xử lý 1.136 phiếu lấy ý kiến thành viên Chính phủ (thay thế hơn 412.000 hồ sơ, tài liệu giấy).

VPCP cũng phối hợp với các cơ quan xây dựng các bộ chỉ số và hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ, Trung tâm thông tin chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ công cụ giám sát trực tuyến của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ…

Đối với các công tác CĐS được giao cho Bộ Công an, Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Lương Tam Quang cho biết đến nay hầu hết các nhiệm vụ mà Uỷ ban CĐS Quốc gia giao cho Bộ Công an cơ bản đã đảm bảo tiến độ, chất lượng và có nhiệm vụ đã vượt yêu cầu đề ra. Bộ Công an đã xây dựng được hệ thống định danh và xác thực điện tử, cấp tài khoản định danh điện tử từ 25/2 và đến nay đã triển khai tiếp nhận hồ sơ ở Công an 63/63 địa phương, thực hiện 25 dịch vụ công (DVC) thiết yếu liên quan đến môi trường điện tử hầu hết đã hoàn thành ở mức độ 4.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Kim Sơn cho biết, Bộ đã phối hợp với Bộ Công an hoàn thành bước đầu về kết nối hệ thống cơ sở dữ liệu (CSDL) ngành giáo dục với CSDL quốc gia về dân cư. Trong đó đã kết nối, trao đổi và đồng bộ 1,3/1,4 triệu hồ sơ cán bộ giữa 2 CSDL và khoảng 24 triệu học sinh, trong đó gần 1 triệu hồ sơ học sinh đang học lớp 12 sẽ kịp đồng bộ trước ngày 29/4/2022 để đưa vào sử dụng các dịch vụ trực tuyến trên Cổng DVC Quốc gia cho kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học năm 2022.

Hiện nay, Bộ GD&ĐT đang triển khai dịch vụ đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT quốc gia và xét tuyển đại học, cao đẳng và áp dụng bắt đầu từ ngày 09/5/2022.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết 100% các DVC của Bộ Y tế đã được thực hiện trực tuyến cùng với Bộ TT&TT. Trong thời gian qua, một loạt nền tảng về CĐS đã được vận hành, đáng chú ý 200 triệu mũi tiêm đã được cập nhật lên nền tảng sổ sức khỏe điện tử.

Trong thời gian tới, ngành Y tế đã xác định mục tiêu quan trọng trong phát triển các tiện ích cho người dân, trong đó có những nội dung lớn mà trước đây đã thực hiện nhưng còn manh mún, ví dụ đăng ký khám chữa bệnh trực tuyến, khám bệnh, chữa bệnh không dùng giấy.

Cho biết về thúc đẩy thanh toán điện tử, đại diện Ngân hàng nhà nước cho hay, tới nay, gần 100% trong hơn 20 triệu hộ dân trên cả nước có thể thanh toán tiền điện trực tuyến bởi trong 5 năm qua ngành điện đã nỗ lực xây dựng CSDL và chia sẻ dữ liệu với phía ngân hàng. Theo đại diện Ngân hàng nhà nước, một mình ngành ngân hàng không thể làm được mà cần sự vào cuộc của các bộ, ngành. Và định danh trên môi trường mạng là việc quan trọng nhất để triển khai các việc khác.

Các địa phương lựa chọn các nền tảng số phù hợp để giải quyết các vấn đề của mình

Theo Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng, CĐS tạo ra tài nguyên mới là dữ liệu. Kinh tế số là nền kinh tế dựa trên dữ liệu. Dữ liệu số thì giống như đất đai, là một loại đất đai mới. Càng nhiều dữ liệu thì càng nhiều đất đai. Canh tác trên đất đai này dùng công nghệ số sẽ tạo ra giá trị mới.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: Phát triển nhanh thì cần hạ tầng mới, kinh tế số thì cần hạ tầng số. Đó là hạ tầng viễn thông băng rộng, phủ rộng khắp mỗi người dân một điện thoại thông minh, mỗi hộ gia đình một đường Internet cáp quang. Đó là hạ tầng điện toán đám mây, lưu trữ và xử lý dữ liệu của Việt Nam tại Việt Nam. Đó là hạ tầng cung cấp công nghệ như dịch vụ. Đó là các nền tảng số quốc gia.

Trong những năm qua, DN công nghệ số Việt Nam đã phát triển được rất nhiều nền tảng số để giải quyết những vấn đề kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường,… Theo đó, Bộ trưởng cho biết các địa phương có thể lựa chọn các nền tảng số phù hợp để giải quyết các vấn đề của mình.

"Có nền tảng số có thể dùng được ngay, có nền tảng phải may đo thêm, có nền tảng phải phát triển mới, nhưng tất cả đều có thể làm được vì các nền tảng này là Make in Viet Nam, do người Việt Nam làm chủ. Trọng tâm của Kế hoạch CĐS quốc gia năm 2022 là xây dựng 35 nền tảng số quốc gia, dự kiến đến tháng 6 là hoàn thành 100% và đưa vào sử dụng tức là chúng ta về đích trước 6 tháng".

Bộ trưởng cũng cho biết các địa phương cần xem xét thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng tới cấp thôn bản, lấy thanh niên làm hạt nhân để đi đến từng hộ gia đình giúp bà con cài đặt, sử dụng các nền tảng số.

CĐS phải đẩy mạnh hơn nữa, hành động thực chất

Tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết thời gian qua, nhận thức tầm quan trọng về CĐS của các cấp, các ngành, các địa phương có chuyển biến, 100% các bộ, ngành, địa phương đã kiện toàn Ban chỉ đạo CĐS do người đứng đầu làm trưởng ban, nhưng so với yêu cầu thực tế, hành động phải đẩy mạnh hơn nữa, bằng hành động thực chất.

Công tác hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, đạt kết quả tích cực. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 5 quyết định về CĐS, trong đó có phê duyệt ngày 10/10 hằng năm là Ngày CĐS quốc gia.

Các hoạt động CĐS của Việt Nam được các cơ quan, định chế, tổ chức quốc tế quan tâm, đánh giá tích cực và dự báo Việt Nam sẽ là một trong những nước dẫn đầu về CĐS trong khu vực ASEAN.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng cũng nêu một số tồn tại, hạn chế. Trước hết là nhận thức về CĐS chưa toàn diện, đồng đều ở các địa phương, cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị, "nhiều khi còn hình thức", "cần cương quyết loại bỏ".

Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách còn chậm, thiếu sự phối hợp, chưa chủ động, cần phải nỗ lực nhiều hơn, nhất là huy động DN, người dân vào công tác xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách.

Chất lượng cung cấp DVC trực tuyến chưa cao, hiệu quả sử dụng còn hạn chế. Tỉ lệ người dân sử dụng DVC trực tuyến mới gần 54% và hồ sơ xử lý trực tuyến còn thấp, khoảng 9,4%; chưa hình thành được hệ sinh thái công dân số dẫn đến người dân vẫn chưa được thụ hưởng nhiều tiện ích quan trọng mang lại như y tế, giáo dục, bảo hiểm, ngân hàng, giao thông… để giúp mọi người bình đẳng về cơ hội phát triển, cơ hội hưởng thụ như nhau về kết quả CĐS.

Các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành triển khai chưa đáp ứng được tiến độ đề ra. Nhiều nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu, nền tảng thanh toán điện tử triển khai chậm. Việc kết nối, chia sẻ, khai thác dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước chưa hiệu quả.

An toàn, an ninh mạng còn sơ hở. Công tác bảo vệ bí mật nhà nước, bảo vệ dữ liệu người dân còn chưa được chú trọng đúng mức. "Bên cạnh sự phát triển của công nghệ số thì an toàn, an ninh rất quan trọng", Thủ tướng lưu ý.

Thủ tướng cho rằng trong CĐS, CSDL là rất quan trọng nhưng nhiều năm qua các bộ, ngành chưa quan tâm đúng mức đến việc tích lũy CSDL, làm cơ sở hình thành CDSL lớn (big data), trí tuệ nhân tạo (AI).

Công tác đào tạo về ứng dụng CNTT ở nhiều nơi vẫn chưa được chú trọng. Nguồn lực triển khai Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số còn hạn chế.

CĐS nhanh nhất, nhiều nhất, hiệu quả nhất có thể

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu phải tiếp tục nâng cao nhận thức về CĐS, gắn với đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, trong sự phát triển chung của đất nước.

Trong mỗi quý, mỗi 6 tháng, mỗi năm, công tác CĐS phải có những sản phẩm nhất định, hiệu quả cụ thể lượng hóa được. "Phương châm thực hiện CĐS là nhanh nhất có thể, nhiều nhất có thể, hiệu quả nhất có thể, kịp thời nhất có thể với những yêu cầu đặt ra từ thực tiễn cuộc sống. Phát triển có lộ trình, mục tiêu, an toàn, bền vững".

Trong quý II/2022, Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, trưởng ngành và Ban chỉ đạo CĐS các bộ, ngành, địa phương khẩn trương, quyết liệt tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao trong Chương trình CĐS quốc gia, Chiến lược quốc gia phát triển Chính phủ số, Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số, Kế hoạch năm 2022 của Ủy ban quốc gia về CĐS, trên tinh thần "tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, hành động phải quyết liệt, có hiệu quả, lựa chọn có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó".

Cụ thể các nhiệm vụ trọng tâm, Thủ tướng giao Bộ TT&TT đề xuất thành lập bộ phận giúp việc của Ủy ban có hiệu quả nhưng không làm tăng thêm đầu mối về tổ chức, bộ máy, biên chế, từ đó hình thành tổ giúp việc ban chỉ đạo các cấp; Hoàn thành đánh giá, công bố chính thức danh sách các nền tảng số đáp ứng yêu cầu phục vụ CĐS, phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Bộ TT&TT phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) hoàn thành triển khai hệ thống phục vụ thống kê, theo dõi dự án đầu tư công cho CĐS, phát triển Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số; phối hợp với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các cơ quan liên quan nghiên cứu việc triển khai Tổ công nghệ số cộng đồng.

"Đoàn Thanh niên cần tập trung thực hiện các phong trào có trọng tâm trọng điểm như học tập ngoại ngữ, tin học CĐS, chống biến đổi khí hậu, gắn với lợi ích quốc gia, lợi ích của từng cá nhân, tạo xung lực, động lực cho mỗi người", Thủ tướng lưu ý.

Bộ TT&TT cũng chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn về CĐS cho cán bộ, công chức, viên chức trong các CQNN. Nâng cao chất lượng nhân lực làm CNTT chuyên trách.

Bộ Công an khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, trình cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành; chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan hoàn thiện dự thảo Nghị định về định danh và xác thực điện tử, trình Chính phủ ban hành trong tháng 5/2022.

Tiếp tục triển khai hiệu quả Đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử; hoàn thành việc kết nối, chia sẻ, xác thực thông tin công dân. Tiếp tục hoàn thiện và triển khai hiệu quả ứng dụng di động VNEID, nhằm định hình hệ sinh thái công dân số để phục vụ nhu cầu định danh, xác thực thông tin của người dân theo hướng người dân có thể được định danh và xác thực điện tử dễ dàng thông qua môi trường mạng.

VPCP tập hợp, kiểm tra, theo dõi việc thực hiện các chương trình chung của Ủy ban; tiếp thu các ý kiến phát biểu, hoàn thiện tài liệu phiên họp chất lượng, ngắn gọn, súc tích, bao quát, tổng hợp, dễ hiểu, dễ nghe, dễ tuyên truyền, dễ nói, dễ làm, dễ giám sát, kiểm tra, đánh giá; tập trung, xây dựng, phát triển, đưa vào sử dụng Hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo thời gian thực, có các công cụ phân tích dữ liệu, dự báo hỗ trợ chỉ đạo, điều hành dựa trên dữ liệu số.

Bộ Y tế chỉ đạo các bệnh viện, cơ sở y tế, cơ sở khám chữa bệnh sẵn sàng chấp nhận thanh toán viện phí, thanh toán các khoản chi phí khám chữa bệnh theo phương thức thanh toán không dùng tiền mặt.

Bộ GD&ĐT chỉ đạo các cơ sở đào tạo sẵn sàng chấp nhận thanh toán học phí theo phương thức thanh toán không dùng tiền mặt; chủ trì, phối hợp với Bộ TT&TT, các bộ, ngành liên quan triển khai mô hình "Giáo dục đại học số", hoàn thành Đề án thí điểm trong quý II/2022.

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với với Bộ TT&TT, các địa phương thúc đẩy thương mại điện tử, thương mại số.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng CSDL để người nông dân có thể khai thác trong nuôi, trồng, sử dụng đất đai có hiệu quả, có thị trường, có liên kết.

Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ TT&TT và các bộ, ngành tham mưu đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phương án đổi tên đơn vị chuyên trách về CNTT của các bộ, cơ quan ngang bộ phù hợp, đúng với nội hàm CĐS.

Bộ KH&ĐT thực hiện CĐS, thực hiện chức năng nhiệm vụ, trong đó nắm được tình hình đầu tư, phân tích được tính kịp thời, hiệu quả, đúng chủ trương của các dự án đầu tư.

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN chủ trì, phối hợp với Bộ TT&TT và cơ quan chủ quản thí điểm thực hiện công tác giám sát, kiểm tra, đánh giá hiệu quả đồng vốn thông qua hệ thống điện tử.

Các bộ, ngành, địa phương ban hành hoặc cập nhật kế hoạch hành động đến năm 2025 của cấp chính quyền với đầy đủ 3 trụ cột: Chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, phù hợp với các chiến lược quốc gia, tình tình của cơ quan, đơn vị mình.

Ban Chỉ đạo CĐS các bộ, ngành, địa phương ban hành Kế hoạch hành động năm 2022 để thực hiện các nhiệm vụ theo Kế hoạch hoạt động năm 2022 của Ủy ban, theo từng quý.

Đồng thời triển khai thực hiện tích hợp, cung cấp DVC trực tuyến trên Cổng DVC quốc gia năm 2022 theo danh mục đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 422/QĐ-TTg ngày 04/4/2022.

Đối với việc số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại Bộ phận Một cửa cấp bộ, cấp tỉnh phải được triển khai ngày từ ngày 01/6/2022. Riêng 25 dịch vụ công thiết yếu triển khai theo yêu cầu Quyết định 06/QĐ-TTg thực hiện số hóa từ ngày 01/7/2022.

Cuối cùng, Thủ tướng nhấn mạnh: "Cần tập trung nâng cao nhận thức CĐS một cách thực chất, tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách huy động nguồn lực, phát triển hạ tầng số trọng tâm, trọng điểm, triển khai hiệu quả đầu tư công, vận dụng cải cách hành chính, tập trung đào tạo nguồn nhân lực, hợp tác chặt chẽ với các cơ quan, hợp tác quốc tế, vận dụng các quy định pháp luật sáng tạo, linh hoạt, có hiệu quả"./.