An toàn thông tin

Deepfake sắp đến công ty của bạn

Tuấn Trần 08:40 20/06/2024

Các chuyên gia bảo mật cho biết, công nghệ deepfake sử dụng AI đang phát triển và chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi tội phạm mạng tìm ra mô hình kinh doanh mà chúng có thể sử dụng.

Một số chuyên gia bảo mật cho biết, deepfake (phương tiện tổng hợp được điều khiển bằng kỹ thuật số để thay thế chân dung của người này bằng chân dung của người khác) - nỗi ám ảnh của những người nổi tiếng và nỗi sợ hãi của các chính trị gia, sắp bùng nổ trong môi trường doanh nghiệp (DN), vì tội phạm mạng coi chúng là một phương thức mới để dễ dàng kiếm tiền.

ai-deepfake-credit-istock-how-to-spot-deepfake-900x506.jpg

Michael Hasse, nhà tư vấn CNTT và an ninh mạng lâu năm tại Mỹ cho biết, CIO (giám đốc CNTT), CISO (giám đốc an ninh thông tin) và các lãnh đạo DN cần phải sẵn sàng cho các kịch bản tấn công được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI), sử dụng các cuộc thoại, video clip và cuộc gọi hội nghị truyền hình thực tế nhưng là giả mạo.

Deepfake liên quan đến "gọi thoại" (voice call) không phải là điều gì mới mẻ. Hasse nhớ lại việc đã trình bày về chủ đề này cho các công ty quản lý tài sản vào năm 2015, sau khi một số công ty trong ngành đã trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo qua giọng nói.

Tuy nhiên, kể từ năm 2015, các công nghệ dựa trên AI hỗ trợ deepfake không chỉ được cải thiện đáng kể mà còn trở nên phổ biến rộng rãi. Yếu tố chính ngăn cản việc sử dụng rộng rãi deepfake của tội phạm mạng là không có công cụ đóng gói, Hasse nói.

Nhưng Hasse dự đoán rằng một gói deepfake như vậy sẽ sớm xuất hiện, có khả năng bắt đầu lưu hành trong thế giới tội phạm ngầm trước cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ vào tháng 11, với các chiến dịch bầu cử sẽ là mục tiêu đầu tiên.

Hasse nói: “Mọi thứ cần thiết đều có ở đó. Điều duy nhất khiến chúng tôi không thấy nó tràn ngập là kẻ xấu cần có thời gian để kết hợp những thứ như thế này với nhau".

Deepfake như rủi ro tín dụng

Không chỉ các chuyên gia an ninh mạng mới cảnh báo về rủi ro của các tổ chức từ công nghệ deepfake. Vào tháng 5, công ty xếp hạng tín dụng Moody's đã đưa ra cảnh báo về deepfake, họ cho rằng thúc đẩy những rủi ro tín dụng mới. Báo cáo của Moody's nêu chi tiết một số nỗ lực lừa đảo bằng deepfake, bao gồm cả các cuộc gọi video giả mạo, nhắm vào lĩnh vực tài chính trong 2 năm qua.

Báo cáo nói trên cho biết: “Những tổn thất tài chính do gian lận deepfake đang nhanh chóng nổi lên như một mối đe dọa nổi bật từ công nghệ tiên tiến này. Deepfake có thể được sử dụng để tạo ra video lừa đảo liên quan đến việc giả mạo các quan chức ngân hàng, giám đốc điều hành, hoặc quan chức chính phủ nhằm chỉ đạo các giao dịch tài chính hoặc thực hiện gian lận thanh toán".

Jake Williams, một giảng viên tại IANS Research - công ty nghiên cứu và tư vấn an ninh mạng, cho biết lừa đảo deepfake đã xảy ra, nhưng quy mô của vấn đề này rất khó ước tính. Trong một số trường hợp, các vụ lừa đảo không được báo cáo để bảo vệ danh tiếng của nạn nhân, và trong những trường hợp khác, nạn nhân của các loại lừa đảo có thể đổ lỗi cho deepfake như một vỏ bọc thuận tiện cho hành động của họ, ông nói.

Đồng thời, bất kỳ biện pháp phòng thủ công nghệ nào chống lại deepfake đều sẽ rất cồng kềnh - hãy tưởng tượng một công cụ phát hiện deepfake nghe lén mọi cuộc gọi điện thoại của nhân viên - và chúng có thể chỉ có thời hạn sử dụng hạn chế, khi công nghệ AI đang phát triển nhanh chóng.

Williams, cựu hacker tại Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA), cho biết: “Thật khó để đo lường vì chúng tôi không có công cụ phát hiện hiệu quả. Sẽ rất khó để chúng tôi theo dõi".

Williams cho biết thêm, mặc dù một số tin tặc có thể chưa có quyền truy cập vào công nghệ deepfake chất lượng cao, nhưng việc giả mạo giọng nói hoặc hình ảnh trong các cuộc gọi video băng thông thấp đã trở nên đơn giản. Trừ khi cuộc họp Zoom của bạn có chất lượng HD hoặc tốt hơn, việc hoán đổi khuôn mặt có thể đủ tốt để đánh lừa hầu hết mọi người.

Bạn không phải là trợ lý hành chính của tôi

Kevin Surace, Chủ tịch của nhà cung cấp dịch vụ xác thực đa yếu tố Token, có thể cung cấp bằng chứng trực tiếp về tiềm năng của deepfake dựa trên giọng nói. Gần đây, ông đã nhận được một email từ trợ lý hành chính của một trong những nhà đầu tư của Token, nhưng ngay lập tức ông đã phát hiện ra đó rõ ràng là một email lừa đảo.

Surace đã gọi cho trợ lý hành chính để cảnh báo rằng email lừa đảo đang được gửi từ tài khoản của người này, và giọng nói ở đầu dây bên kia nghe giống hệt giọng của người trợ lý hành chính, ông nói.

Khi giọng nói ở đầu dây bên kia bắt đầu phản hồi một cách kỳ lạ trong suốt cuộc trò chuyện, ông đã hỏi về đồng nghiệp của người trợ lý hành chính và giọng nói đó không nhận ra người ấy.

Hóa ra số điện thoại trong email lừa đảo chỉ sai một số so với số điện thoại thật của trợ lý hành chính. Số điện thoại giả đã ngừng hoạt động sau vài giờ sau khi Surace phát hiện ra sự cố.

Surace, được biết đến là cha đẻ của trợ lý ảo nhờ công trình nghiên cứu Portico tại General Magic vào những năm 1990, cho biết những tên tội phạm muốn làm giả giọng nói giờ đây chỉ cần một vài giây ghi âm và công nghệ tạo ra video giả mạo trực tiếp chân thực đang ngày càng được cải thiện.

“Mọi người sẽ nói, "Ồ, điều này không thể xảy ra được'”, ông nói. “Giờ đây, nó đã xảy ra với một số ít người, và nếu nó xảy ra với ba người, thì sẽ là 300, sẽ là 3.000, v.v...”

Cho đến nay, deepfake nhắm đến thế giới DN chủ yếu tập trung vào việc lừa nhân viên chuyển tiền cho tội phạm. Nhưng Surace có thể thấy deepfake được sử dụng cho các chương trình tống tiền hoặc thao túng cổ phiếu. Nếu số tiền bị tống đủ thấp, các CEO hoặc những người bị nhắm mục tiêu khác có thể quyết định đền bù thay vì cố gắng giải thích rằng người trong video không thực sự là họ.

Giống như Hasse, Surace thấy một làn sóng deepfake sắp xuất hiện. Ông dự đoán rằng có rất nhiều nỗ lực lừa đảo, giống như nỗ lực nhắm vào ông, đã được thực hiện.

"Mọi người không muốn nói với bất kỳ ai về việc này. Bạn trả 10.000 USD, xóa nó đi và nói, "Đó là điều cuối cùng tôi muốn nói với báo chí"", ông nói.

Hasse cho biết việc sử dụng rộng rãi deepfake có thể sắp xảy ra, nhưng vẫn còn một số trở ngại, ngoài việc thiếu một gói deepfake dễ sử dụng. Việc đào tạo deepfake có thể đòi hỏi một mức độ sức mạnh tính toán mà một số tội phạm mạng không có.

Ngoài ra, các vụ lừa đảo deepfake thường hoạt động theo hình thức tấn công có mục tiêu, và cần có thời gian để nghiên cứu đối tượng.

Tuy nhiên, các nạn nhân tiềm năng đang giúp tội phạm mạng bằng cách cung cấp nhiều thông tin về cuộc sống của họ trên mạng xã hội. "Những kẻ xấu thực sự chưa có cách siêu hợp lý để thu thập dữ liệu nạn nhân và tạo ra deepfake theo cách tự động hóa đủ mức, nhưng điều đó sắp xảy ra", Hasse nói.

Làm thế nào để đối phó?

Lừa đảo deepfake có khả năng xảy ra với thế giới DN, câu hỏi đặt ra là làm thế nào để đối phó với mối đe dọa ngày càng tăng này. Với việc công nghệ deepfake ngày càng hoàn thiện hơn, không có câu trả lời dễ dàng nào tồn tại.

Hasse tin rằng nhận thức và đào tạo nhân viên sẽ rất quan trọng. Ông cho biết, nhân viên và CEO cần phải nhận thức được việc các vụ lừa đảo deepfake đang tiềm ẩn, và khi một người trong công ty yêu cầu ai đó làm điều gì đáng ngờ, ngay cả khi đó là cuộc gọi video, hãy kiểm tra lại với họ để xác minh. Thực hiện một cuộc gọi điện thoại khác hoặc xác minh yêu cầu bằng cuộc trò chuyện trực tiếp là một hình thức xác thực đa yếu tố theo kiểu cũ, nhưng nó hiệu quả, ông cho biết.

Khi ngành quản lý tài sản lần đầu tiên trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo bằng giọng nói cách đây gần một thập kỷ, các cố vấn bắt đầu đưa phương pháp tiếp cận hiểu biết khách hàng của họ lên một tầm cao mới. Các cuộc trò chuyện với khách hàng bắt đầu bằng các cuộc trò chuyện về gia đình, sở thích và các thông tin cá nhân khác để giúp xác minh danh tính của họ.

Một biện pháp phòng vệ khác dành cho các CEO và các nhân viên quan trọng khác có thể là cố tình nói dối trên phương tiện truyền thông xã hội để tránh các cuộc tấn công deepfake.

"Tôi đoán rằng tại một thời điểm nào đó sẽ có một số vị trí nhất định trong các công ty thực sự cần điều đó. Nếu bạn đang ở một vai trò đủ nhạy cảm trong một tập đoàn đủ lớn, có thể có một số loại mức độ giám sát trên phương tiện truyền thông xã hội, nơi một ông trùm truyền thông xã hội theo dõi tất cả các tài khoản", Hasse nói.

Surace nói thêm rằng các CIO, CISO và CEO khác cần phải nhận thức được mối đe dọa và hiểu rằng họ có thể là mục tiêu.

Công ty của Surace bán một thiết bị xác thực đa yếu tố đeo được dựa trên dấu vân tay và ông tin rằng các sản phẩm MFA (xác thực đa yếu tố) thế hệ tiếp theo có thể giúp chống lại các vụ lừa đảo deepfake. MFA thế hệ tiếp theo cần có khả năng xác minh danh tính nhanh chóng và an toàn, chẳng hạn như mỗi lần nhân viên đăng nhập vào cuộc họp Zoom, ông nói.

Williams của IANS không chắc chắn các công nghệ mới hoặc đào tạo nhân viên sẽ là giải pháp tốt. Một số người sẽ phản đối việc sử dụng thiết bị xác thực mới và đào tạo an ninh mạng đã có từ lâu nhưng thành công cũng chỉ ở mức hạn chế, ông lưu ý.

Thay vào đó, các công ty cần đưa ra các quy trình, chẳng hạn như sử dụng ứng dụng an toàn khi nhân viên chuyển số tiền lớn. Sử dụng email hoặc cuộc gọi thoại để yêu cầu chuyển khoản số tiền lớn không an toàn, nhưng một số tổ chức vẫn làm như vậy.

Trong nhiều thế kỷ, con người đã sử dụng giọng nói và hình ảnh để xác thực lẫn nhau, nhưng ông cho biết, thời kỳ đó đã kết thúc.

Williams nói thêm: "Thực tế là việc sử dụng giọng nói hoặc hình ảnh giống ai đó để xác thực người đó luôn không đủ, nếu bạn nhìn nhận theo góc độ bảo mật. Công nghệ đang bắt kịp các quy trình kém hiệu quả hoặc kém chất lượng của chúng ta".

Bài liên quan
Nổi bật Tạp chí Thông tin & Truyền thông
  • Việt Nam - Malaysia nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện
    Phát biểu tại họp báo, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, Việt Nam-Malaysia tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực mới (như kinh tế xanh, đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, năng lượng xanh...).
  • Chìa khóa giải quyết thách thức trong bảo vệ trẻ em trên không gian mạng
    Trẻ em - đối tượng dễ bị tổn thương nhất, đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ. Đây không chỉ là bài toán của riêng Việt Nam mà còn là thách thức toàn cầu đòi hỏi sự chung tay hợp tác từ nhiều phía.
  • Việt Nam đang đối mặt 3 thách thức an toàn thông tin
    Các cuộc tấn công mạng hiện nay ngày càng tinh vi và phức tạp hơn, đặc biệt khi có sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, việc kết hợp công nghệ này với trí tuệ của con người đã giúp phát hiện và phòng, chống tấn công mạng hiệu quả hơn.
  • Chuyển đổi số thành công không thể thiếu “niềm tin số”
    Muốn triển khai hiệu quả chiến lược số hóa quốc gia cần triển khai theo hướng tiếp cận từ trên xuống dưới và phải phù hợp với thực tế, đảm bảo có tầm nhìn rộng trong tương lai.
  • Việt Nam - Hàn Quốc đồng hành trong kỷ nguyên AI
    Thứ trưởng Bộ TT&TT Phan Tâm hy vọng, Việt Nam có thể học tập nhiều hơn từ Hàn Quốc về các bài học kinh nghiệm, cách làm hay để phát huy tối đa vai trò công nghệ số nói chung và trợ lý ảo nói riêng trong hoạt động của cơ quan nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo lập xã hội số nhân văn và thu hẹp khoảng cách số.
Đừng bỏ lỡ
  • Bốn giải pháp trọng tâm để giải bài toán an toàn dữ liệu quốc gia
    Theo Thứ trưởng Bộ TT&TT Bùi Hoàng Phương, năm 2024 đánh dấu bước tiến vượt bậc của Việt Nam trong lĩnh vực an toàn thông tin. Tuy nhiên, còn rất nhiều thách thức cần vượt qua để đảm bảo an toàn dữ liệu quốc gia.
  • Việt Nam tăng cường hợp tác phát triển công nghệ số với Burundi và NIPA
    Trong khuôn khổ sự kiện Tuần lễ Số quốc tế 2024, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã tiếp và làm việc với Bộ trưởng Bộ Truyền thông, Công nghệ Thông tin và Đa phương tiện Burundi Léocadie Ndacayisaba và ông Hur Sung Wook, Chủ tịch Cục Xúc tiến Công nghiệp CNTT quốc gia Hàn Quốc (NIPA).
  • Chính thức ra mắt Nền tảng hỗ trợ diễn tập thực chiến an toàn thông tin
    Nền tảng hướng tới nâng cao chất lượng và điều phối hiệu quả các hoạt động diễn tập trên toàn quốc thông qua nền tảng hỗ trợ diễn tập thực chiến an toàn thông tin.
  • Robot Delta hữu dụng trong nhiều ngành
    Nhờ vào thiết kế độc đáo và khả năng hoạt động với tốc độ và độ chính xác cao, robot Delta là một giải pháp tối ưu trong nhiều ngành công nghiệp hiện đại.
  • Cà Mau ứng dụng các phần mềm chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp
    Ngành nông nghiệp tỉnh Cà Mau đã không ngừng triển khai các giải pháp chuyển đổi số thông qua việc sử dụng các phần mềm, xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành phục vụ quản lý, điều hành. Trong tương lai không xa, các phần mềm này sẽ hoàn thiện và bắt kịp xu hướng công nghệ để hỗ trợ người nông dân nhiều hơn trong việc tăng gia sản xuất.
  • Bảo vệ các hệ thống mạng trọng yếu là cấp thiết
    Song song với tiến trình chuyển đổi số, các chiến dịch tấn công mạng, gián điệp và khủng bố mạng nhằm vào hệ thống công nghệ thông tin (IT) và công nghệ vận hành (OT) trọng yếu ngày càng gia tăng, việc đảm bảo an ninh mạng trở thành ưu tiên hàng đầu của các quốc gia.
  • ‏OPPO Find X8 Series sẽ chính thức lên kệ ngày 7/12‏
    Ngày 21/11, OPPO chính thức ra mắt Find X8 Series‏‏ tại Việt Nam và sẽ lên kệ ngày 7/12 tới. Đây là lần đầu tiên người dùng Việt Nam được trải nghiệm dòng flagship cao cấp nhất của OPPO cùng lúc với toàn cầu. ‏
  • Chuyển đổi số từ thực tiễn Báo Hải Dương
    Báo Hải Dương có nhiều thuận lợi khi thực hiện chuyển đổi số. Đó là Ban Biên tập có quyết tâm cao. Đội ngũ cán bộ, phóng viên, nhân viên của báo nhanh nhạy với cái mới, ham học hỏi...
  • Đưa siêu ứng dụng "Công dân Thủ đô số - iHanoi" vào cuộc sống
    “Công dân Thủ đô số” - iHaNoi là kênh tương tác trực tuyến trên môi trường số giữa người dân, doanh nghiệp với các cấp chính quyền thành phố Hà Nội. Qua ứng dụng này, người dân và doanh nghiệp có thể phản ánh các vấn đề đời sống, từ đó giúp chính quyền tiếp nhận và giải quyết kịp thời.
  • Sự gia tăng của ứng dụng AI tạo sinh: Những rủi ro tiềm ẩn cho xã hội và con người
    AI tạo sinh là một trong những thành tựu công nghệ mới nhất của con người trong thập niên 20 của thế kỷ XXI. Cho đến nay, sự ứng dụng của AI tạo sinh đã tạo ra nhiều cuộc tranh luận quan trọng trong các nghiên cứu xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực triết học. AI tạo sinh đã thách thức nhiều khái niệm và định kiến của chúng ta về bản thân mình, đặc biệt là về cách chúng ta hiểu về tư duy và bản chất của tư duy con người.
Deepfake sắp đến công ty của bạn
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO