Một nghiên cứu gần đây trên 2.000 người tiêu dùng toàn cầu của Mambu - một nền tảng dịch vụ tài chính và ngân hàng, tiết lộ rằng cả các cá nhân có tài khoản ngân hàng và không có tài khoản ngân hàng đều cảm thấy không được phục vụ. 56% người có tài khoản được ngân hàng cho rằng, có những dịch vụ tài chính khác ngoài ngân hàng mà họ có thể sử dụng.
Ông Phạm Quang Minh, Giám đốc của Mambu tại Việt Nam cho biết: "Có hơn 290 triệu người trưởng thành không sử dụng các dịch vụ ngân hàng trên khắp Đông Nam Á. Việc không sử dụng các dịch vụ tài chính chính thức là vấn đề quan trọng đối với người dân toàn khu vực. Tuy nhiên, điều thú vị cần lưu ý từ cuộc khảo sát này là ngay cả những người tiêu dùng có tài khoản ngân hàng vẫn cho rằng có khoảng cách trong việc tiếp cận các dịch vụ tài chính".
"Việt Nam có dân số trẻ và là một trong những quốc gia có tỷ lệ sở hữu điện thoại di động cao nhất thế giới, đó là một trong những lý do mà trong thời gian qua chúng ta đã chứng kiến sự bùng nổ trong việc sử dụng công nghệ thanh toán di động. Người Việt Nam có nhu cầu lớn đối với các dịch vụ tài chính số, vốn đã được phát triển nhanh hơn do đại dịch Covid-19, nhưng điều quan trọng là các ngân hàng và tổ chức tài chính phải làm việc nhiều hơn để chủ động thu hẹp khoảng cách về khả năng tiếp cận tài chính và nhận thức của người dân".
Khoảng cách về khả năng tiếp cận tài chính
Mambu nhận thấy, công nghệ đã mang lại các dịch vụ tài chính cho nhiều người hơn tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, dù khả năng tiếp cận tài chính trên một số thị trường lại cho thấy những câu chuyện khác.
Điều này được chỉ ra trong cuộc khảo sát của Mambu, có 1/4 (chiếm 26%) số người không sử dụng các dịch vụ của ngân hàng được hỏi, tin rằng các tổ chức tài chính có thể giúp họ có được tài khoản ngân hàng bằng cách cung cấp nhiều dịch vụ tư vấn tài chính được cá nhân hóa hơn.
Sự khác biệt giữa nhóm người sử dụng các dịch vụ ngân hàng và nhóm không sử dụng bất kỳ dịch vụ ngân hàng nào có vẻ khá rõ ràng, nhưng nghiên cứu của Mambu đã phát hiện ra khoảng cách về khả năng tiếp cận tài chính giữa cả hai nhóm khá tương đồng.
Điều này đã được chứng minh là đúng khi 81% số người có tài khoản ngân hàng cảm thấy tình hình sẽ tốt hơn nếu họ biết nhiều hơn về cách thức hoạt động của các dịch vụ tài chính. Trong khi hơn một nửa (58%) số người không có các hoạt động liên quan đến ngân hàng cũng cảm thấy như vậy.
Fintech giúp cải thiện nhận thức và khả năng tiếp cận tài chính
Khoảng trống trong khả năng tiếp cận tài chính đã thực sự lộ ra trong thời kỳ khủng hoảng Covid-19, với 77% số người được hỏi đã lưu ý rằng, đại dịch Covid-19 đã làm nổi bật tầm quan trọng của việc chúng ta có thể hiểu và tiếp cận các dịch vụ tài chính. Tuy nhiên, người tiêu dùng cũng cho rằng, các tổ chức tài chính không thực hiện các bước cần thiết để giúp cho người dân tăng khả năng tiếp cận với các dịch vụ ngân hàng.
Đại dịch Covid-19 cũng đã có tác động đáng kể đến lĩnh vực dịch vụ tài chính tại Việt Nam, đặc biệt trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và áp dụng các công nghệ kỹ thuật số mới.
Tại Việt Nam, Mambu cho biết, họ đã chứng kiến nhiều công ty fintech sáng tạo đang tìm cách giải quyết các thách thức trong việc gia tăng khả năng tiếp cận của người tiêu dùng, bao gồm dịch vụ tài chính, đặc biệt tập trung vào việc xây dựng các ngân hàng di động, và giúp cho việc thanh toán trở nên đơn giản, liền mạch hơn.
Giao dịch không dùng tiền mặt ở Việt Nam đã tăng 75,2% trong 9 tháng đầu năm 2020, so với cùng kỳ năm trước và lượng người tham gia mua sắm trực tuyến đã tăng theo cấp số nhân, đứng thứ 3 ở Đông Nam Á về lượt truy cập vào các ứng dụng mua sắm trực tuyến trong quý II/2020.
Tuy nhiên, có vẻ như các ngân hàng và tổ chức tài chính truyền thống tại Việt Nam vẫn chưa chủ động giúp thu hẹp khoảng cách về nhận thức và khả năng tiếp cận tài chính cho người dùng.
Ngân hàng cần đáp ứng sự kỳ vọng của khách hàng
Rõ ràng là cần có nhận thức và có kiến thức tốt hơn về các dịch vụ tài chính. Các ngân hàng cần phải thực hiện vai trò này để phục vụ nhu cầu của khách hàng.
Hiện tại, nhiều người tiêu dùng (57% có tài khoản ngân hàng và 36% người không có tài khoản ngân hàng) đang dựa vào Internet và / hoặc tìm kiếm các dịch vụ trực tuyến, thay vì đến ngân hàng, để tìm kiếm thêm các thông tin tài chính và cách tiếp cận với các sản phẩm tài chính phù hợp với họ.
Tuy nhiên, 56% số người được hỏi trong nghiên cứu của Mambu tin rằng các tổ chức tài chính phải có trách nhiệm tuyên truyền cho người tiêu dùng về các hoạt động tài chính tối ưu.
Khảo sát Mambu có một số điểm chính cần quan tâm:
- Hơn một nửa số khách hàng không có tài khoản ngân hàng (65%) không hài lòng với tình hình tài chính của họ.
- 1/4 (chiếm 25%) số người có tài khoản ngân hàng không hài lòng với mức độ hiểu biết hiện tại của họ về các dịch vụ tài chính và các lựa chọn có sẵn cho họ.
- Gần 1/2 (48%) số người được hỏi cho biết, họ không biết cách mở tài khoản ngân hàng.
- 28% số người được hỏi cho biết các ngân hàng nên làm sao để khách hàng dễ hiểu hơn về cách để mở tài khoản.
- 26% người trả lời không có tài khoản ngân hàng tin rằng các tổ chức tài chính có thể giúp họ có được tài khoản ngân hàng bằng cách cung cấp nhiều dịch vụ tư vấn tài chính được cá nhân hóa hơn.
- 40% người tiêu dùng không có tài khoản ngân hàng cho biết việc cung cấp các dịch vụ chuyên biệt hơn và di động/dựa trên web sẽ giúp họ tiếp cận được với các dịch vụ ngân hàng./.