Kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn… là con đường đưa đất nước phát triển bền vững

Việt Nam tích cực, chủ động tham gia cùng cộng đồng quốc tế

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến 2050 với các nhiệm vụ và giải pháp quan trọng. Tại Hội nghị lần thứ 26 các Bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về Biến đối khí hậu (COP26), Việt Nam đã cam kết mạnh mẽ, khẳng định quyết tâm, trách nhiệm đối với cộng đồng quốc tế đưa mức phát thải ròng về "0" vào năm 2050.

Thủ tướng cũng đã phê duyệt Đề án về những nhiệm vụ, giải pháp triển khai kết quả COP26, xác định rõ những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả. Theo đó, giảm phát thải, ứng phó với biến đổi khí hậu là vấn đề rất lớn, liên quan đến nhiều lĩnh vực, như phát triển năng lượng tái tạo, phát triển ngành công nghiệp tuần hoàn, ứng dụng công nghệ cao, di dời các nhà máy ra khỏi trung tâm thành phố, khu đô thị, thu hút các dự án đầu tư thân thiện môi trường, phát triển giao thông công cộng, hạn chế phương tiện cá nhân để giảm phát thải…

Theo các chuyên gia, việc Việt Nam triển khai thực hiện một cách mạnh mẽ, trách nhiệm các cam kết tại COP26 thể hiện rõ quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong vấn đề bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu. Việt Nam đã rất chú trọng bảo vệ môi trường, vấn đề quan trọng liên quan đến đời sống, sức khỏe nhân dân và sự phát triển bền vững của đất nước. Song song với các chỉ tiêu kinh tế, các cấp, các ngành đã thực hiện tốt chỉ tiêu về môi trường. Nền kinh tế đang được tái cấu trúc mạnh mẽ, gắn với phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn nhằm bảo tồn, sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên phục vụ phát triển, bảo vệ môi trường sống và sức khoẻ của nhân dân.

Trong thực hiện quy hoạch đất đai, Việt nam đã kiên định mục tiêu giữ đất rừng, nhiều dự án xử lý chất thải, khắc phục ô nhiễm và cải thiện môi trường được đầu tư; công tác bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học được chú trọng; hợp tác quốc tế được đẩy mạnh nhằm thu hút công nghệ, kỹ thuật tiên tiến, nguồn lực quan trọng để bảo vệ môi trường…

Việc xây dựng, hoàn thiện quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch điện VIII) là một minh chứng thể hiện quyết tâm cao của Chính phủ về thực hiện cam kết COP26. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã dành hàng chục cuộc họp trong hơn 1 năm qua để rà soát, hoàn thiện quy hoạch này nhằm giảm năng lượng hóa thạch, giảm điện than để hạn chế ô nhiễm môi trường. Qua rà soát, dự kiến sẽ giảm khoảng 20.000 MW điện than với hàng chục dự án, và tăng tỉ lệ năng lượng tái tạo như thủy điện, điện Mặt trời, điện gió ngoài khơi.

Tại Hội nghị Môi trường toàn quốc lần thứ 5, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh, không chỉ lĩnh vực năng lượng, quy hoạch và tổ chức quy hoạch cũng rất quan trọng để bảo vệ môi trường, vì các quy hoạch này liên quan đến diện tích cây xanh trong đô thị. Các địa phương, các ngành phải hết sức chú trọng, dành nhiều quỹ đất cây xanh theo đúng Luật Quy hoạch cũng như theo các tiêu chuẩn, tiêu chí đã đề ra, ví dụ như diện tích cây xanh trong đô thị phải chiếm 16%. Không điều chỉnh cục bộ quy hoạch đối với các khu vực quy hoạch cây xanh sang nhà ở, kinh doanh thương mại…

"Cần đặc biệt quan tâm, chú trọng tới đào tạo nguồn nhân lực cho lĩnh vực môi trường, vì tốc độ phát triển khoa học công nghệ (KHCN) ngày càng cao, yêu cầu ứng dụng KHCN ngày càng nhiều, trong khi nguồn nhân lực có hạn", Phó Thủ tướng lưu ý.

Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương ưu tiên dành nguồn ngân sách cho công tác bảo vệ môi trường. Đây là vốn "mồi" để thu hút nguồn lực xã hội vào phát triển lĩnh vực này.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, tuyên bố mạnh mẽ về đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050 của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hội nghị COP26 thể hiện quyết tâm và cam kết chính trị của Việt Nam trong việc giải quyết những thách thức nghiêm trọng của toàn cầu về khí hậu, môi trường, suy giảm của các hệ sinh thái, hướng đến mục tiêu một hành tinh khỏe mạnh; đồng thời tận dụng cơ hội đưa đất nước ta theo con đường "xanh", hiện thực hoá mục tiêu trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

"Chuyển đổi xanh dựa nền tảng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp, kinh tế số là con đường để chúng ta đưa đất nước phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống cho nhân dân", Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định.

Ứng phó với biến đổi khí hậu là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách

Bà Caitlin Wiesen, Trưởng Đại diện thường trú Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc - UNDP tại Việt Nam cho rằng việc giảm mức phát thải bằng 0 trong vòng chưa đầy 30 năm có thể là nhiệm vụ khó khăn, đặc biệt khi Việt Nam đồng thời phấn đấu trở thành nước thu nhập cao vào năm 2045.

"Tuy nhiên, trước đây Việt Nam đã chứng tỏ khả năng đã đạt được các mục tiêu quan trọng trong khoảng thời gian ngắn, ví dụ các chính sách kinh tế trong quá trình đổi mới đã đưa 40 triệu người Việt Nam thoát nghèo trong chưa đầy 2 thập kỷ. Trong những năm gần đây, Việt Nam trở thành một trong những quốc gia đi đầu về sản xuất năng lượng Mặt trời", bà Caitlin Wiesen cho biết.

Theo bà Caitlin Wiesen, Việt Nam ước tính cần 330-370 tỷ USD để đạt được mục tiêu mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Điều này đòi hỏi cả nguồn tài chính công và tài chính tư trong nước cũng như quốc tế, trong đó nguồn vốn FDI và nguồn vốn tư nhân đóng vai trò thiết yếu để hỗ trợ đạt mục tiêu này. "Việt Nam cần có chiến lược tài chính khí hậu sáng tạo để tạo điều kiện cho các dòng tài chính xanh từ tất các các nguồn đầu tư và phát triển", bà góp ý.

Trước đó, hồi tháng 2, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp ngài Alok Kumar Sharma, Bộ trưởng Chính phủ Anh, Chủ tịch Hội nghị lần thứ 26 các Bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26) đang có chuyến thăm làm việc tại Việt Nam nhằm thúc đẩy việc triển khai kết quả Hội nghị.

Trao đổi về việc triển khai các kết quả Hội nghị COP26, Thủ tướng Chính phủ cho biết, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã xác định ứng phó với biến đổi khí hậu là một trong những nhiệm vụ khó khăn nhưng trọng tâm, cấp bách. Với cách tiếp cận toàn cầu, toàn dân và hành động nhanh chóng, mạnh mẽ, tổng thể, toàn diện, Việt Nam tích cực, chủ động tham gia cùng cộng đồng quốc tế trong giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu và coi đây là cơ hội để chuyển đổi mô hình phát triển theo hướng xanh, tuần hoàn, carbon thấp…

Ngay sau COP26, Việt Nam đã nghiêm túc và nhanh chóng triển khai cam kết của mình thông qua việc thành lập Ban chỉ đạo Quốc gia triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26 do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm Trưởng Ban. Việt Nam đang tiếp tục tích cực để sớm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý liên quan, dùng một luật để sửa nhiều luật; nghiên cứu, xây dựng các kế hoạch, biện pháp, lộ trình cụ thể; rà soát, điều chỉnh các chiến lược, quy hoạch có liên quan; huy động nguồn lực đầu tư cho hạ tầng thích ứng với biến đổi khí hậu… để thực hiện các cam kết này. Trong lĩnh vực năng lượng, Việt Nam đang rà soát, hoàn thiện quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, thúc đẩy phát triển mạnh các nguồn năng lượng điện tái tạo, chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch một cách phù hợp, bền vững, bảo đảm công bằng, công lý…