Theo Sáng kiến Chuyển đổi Số (DTI) của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, quy trình số hóa một số ngành như du lịch, lữ hành và hàng không sẽ tạo 305 tỷ đô la trong khoảng 2016 - 2025. Cũng báo cáo này ước tính rằng chuyển đổi số sẽ tạo giá trị lợi ích khoảng 700 tỷ đô la cho cả khách hàng và toàn xã hội. Các tổ chức trong ngành du lịch không có lựa chọn nào khác hơn là cần phải xem đầu tư vào chuyển đổi kỹ thuật số là ưu tiên hàng đầu.
Du lịch mang dấu chân của công nghệ số
Công nghệ vượt dấu chân ngành du lịch không chỉ giới hạn trong việc lên kế hoạch cho một chuyến đi giải trí với một cú chạm ngón tay trên điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng. Số hóa đi một chặng đường dài trong việc làm cho du lịch trở nên hợp lý, dễ tiếp cận, và hấp dẫn hơn. Trên cổng thông tin trực tuyến, khách hàng có thể so sánh, đặt phòng, mua vé máy bay với giá hợp túi tiền hay đưa ra đánh giá, xếp hạng về khách sạn đã được trải nghiệm. Những đánh giá đó xác định mức độ phổ biến của một khách sạn. Một khảo sát do TripAdvisor - website cung cấp dịch vụ du lịch cho biết du khách hiện nay đều đọc 6 - 12 đánh giá trước khi đặt phòng trực tuyến.
Theo Báo cáo Travel Flash của Criteo, hơn một phần ba dân số thế giới sử dụng thiết bị di động để đặt phòng khách sạn, là lý do tại sao hầu hết khách sạn, nhà hàng, sân bay đều cung cấp kết nối wifi ngày nay. 148 triệu đơn hàng đặt phòng trực tuyến hàng năm, tổng giá trị đặt phòng trực tuyến năm 2019 đạt 755 tỷ đô la là những con số cho thấy xu hướng số hóa trong ngành du lịch. Một báo cáo khác từ Văn phòng Du lịch Trực tuyến tiết lộ điều thú vị, châu Á (45% - 49%) và Trung Đông (53%) đi trước Bắc Mỹ (28%) và châu Âu (33%) trong việc đặt phòng thông qua di động. Tất cả dữ liệu này thể hiện rằng, nếu các dịch vụ không hiển thị sẵn sàng trên thiết bị di động, thì đơn giản là những điều này không tồn tại.
Giá trị cơ bản của ngành du lịch là tạo ra sự kết nối giữa con người và vị trí. Sự ra đời của nền kinh tế chia sẻ khiến cho đặt phòng trực tuyến rẻ hơn. Du khách hiện đang được hưởng lợi từ sự đa dạng trong đặt phòng lưu trú trên toàn thế giới với nhiều tùy chỉnh khác nhau. Airbnb cho phép chủ nhà chia sẻ phòng trống với khách du lịch, biến mọi ngôi nhà trở thành khách sạn tạm thời. Trong đó, chủ nhà có thể tận dụng hết không gian sẵn có, trong khi khách du lịch có thể nhận được phòng chất lượng như khách sạn với mức giá thấp hơn.
Bằng việc triển khai Dữ liệu lớn (Big Data) và Điện toán Đám mây, cá nhân hóa gói dịch vụ dựa trên sở thích đang trở thành xu thế mới trong ngành du lịch. Big Data tìm hiểu, thu thập chi tiết về thông tin khách hàng, từ thị hiếu, điểm đến yêu thích, hãng hàng không ưa chuộng. Còn các nhà lập trình chạy đua thiết kế ứng dụng trên điện thoại di động thông minh để cung cấp các thông báo cá nhân hóa nhằm lôi kéo khách du lịch và cập nhật xu hướng phát triển mới nhất.
Cũng đã đến thời điểm Điện toán Nhận thức không còn là khoa học viễn tưởng. Tưởng tượng bạn đang thưởng thức một bộ phim trước màn hình máy tính và hình dung giá như nơi này bạn có thể đến. Dựa trên hành vi du lịch trong quá khứ của bạn, màn hình máy tính ngay lập tức đưa ra gợi ý hành trình gồm vé máy bay, chỗ ở khách sạn. Tất cả điều này ngày nay có thể thực hiện bằng Điện toán Nhận thức - công nghệ tiên tiến tạo ra làn sóng cho ngành du lịch.
Tất nhiên không thể thiếu vai trò thúc đẩy trải nghiệm cho khách hàng của IoT thông qua sự hiểu biết tường tận và khả năng đáp ứng nhu cầu ngày càng hoàn hảo hơn. Chẳng hạn, một thiết bị được kết nối với hệ thống IoT báo cáo rằng khách hàng đã đến thăm một khu nghỉ dưỡng hai lần một năm trong hai năm qua; hay khách hàng đã sử dụng Booking.com để đặt hai lần lưu trú và hai lần lưu trú khác được đặt qua điện thoại.
Khách sạn hoàn toàn có thể biết được vị khách nào ở trong khuôn viên của mình trong khoảng thời gian nào, họ đã ghé thăm những đâu, chẳng hạn như khu vực spa. Một thời gian sau, khách sạn tự động gửi tin nhắn cho khách và chủ động hỏi xem họ có muốn đặt phòng trong năm nay hay không và đề nghị tặng một liệu pháp spa miễn phí. Việc tiếp cận một ưu đãi được cá nhân hóa như vậy sẽ là không thể nếu không có dữ liệu phong phú từ các thiết bị và cảm biến IoT được đặt trên khắp cơ sở của khách sạn.
Ngày nay, rất nhiều thông tin được cung cấp thông qua công nghệ AI, để khách hàng có quyền truy cập thông tin bất kỳ lúc nào, trên bất kỳ thiết bị nào. Thậm chí, họ còn có thể sử dụng chatbots kích hoạt bằng giọng nói để đặt báo thức, đặt bữa ăn mà không cần giao tiếp với nhân viên. Cùng với AI và khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên, bot trở nên thông minh hơn, có thể hiểu các truy vấn mơ hồ như “các điểm đến kỳ lạ trên bãi biển” và cung cấp một bộ dịch vụ đa dạng tương ứng, hay trả lời các câu hỏi và đề xuất các điểm nghỉ lễ phù hợp với những gì cá nhân đang tìm kiếm hoặc được lập trình để hỗ trợ khách du lịch trong suốt chuyến đi của mình.
Khách sạn nổi tiếng Marriott sử dụng chatbot AI tại hơn 5000 cơ sở để thực hiện những việc như sửa đổi đặt phòng, xem số dư tài khoản hoặc phiếu đổi quà. Theo Econsultancy, một khi được trải nghiệm cá nhân hóa, du khách có thể trở lại sử dụng dịch vụ với tỉ lệ cao đến 44%.
Theo báo cáo của Gartner, ước tính đến năm 2025, 85% khách hàng sẽ nói chuyện với doanh nghiệp mà không có con người. Lý do đằng sau sự thành công của chatbot trong ngành du lịch là có khả năng đáp ứng yêu cầu trả lời nhanh và chính xác, điều khó thực hiện ngay lập tức thông qua đội ngũ nhân viên.
Điểm đến du lịch thông minh
Hầu hết khách du lịch thích thưởng thức sự tiện ích như ở nhà tại nơi mà họ đến. Nói cách khác, họ muốn kết nối với mạng xã hội, chia sẻ ảnh và trải nghiệm, dễ dàng tìm thấy các web liên quan trong thời gian lưu trú, chọn nhà hàng tốt nhất và thanh toán bằng các phương tiện điện tử. Tây Ban Nha có thể là nơi nhìn thấu nhất nhu cầu này khi đưa ra lời cam kết chắc chắn về các điểm đến du lịch thông minh. Hệ thống Đảm bảo Chất lượng Toàn diện cho Điểm đến Du lịch Tây Ban Nha (SICTED) là công cụ của Bộ Du lịch Tây Ban Nha nhằm hỗ trợ các thành phố cải thiện dịch vụ du lịch thông qua công nghệ, đổi mới và phân tích dữ liệu lớn, đặc biệt tập trung vào các khía cạnh như tính bền vững và khả năng tiếp cận.
Kết quả của sáng kiến này được hiển thị trên www.destinosinteligentes.es - hiện có khoảng ba mươi điểm đến như Almería, Badajoz, Avilés, Donostia-San Sebastián, León hoặc Murcia đã thành công thực hiện điểm du lịch thông minh với việc lắp đặt mạng wi-fi ở các khu vực khác nhau của thành phố, thiết kế khu phố cũ cho người đi bộ, giúp những người suy giảm khả năng vận động dễ dàng tiếp cận và khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông công cộng.
Những nơi này có xu hướng thiết kế các tuyến du lịch phù hợp với hồ sơ du khách khác nhau, số hóa thông tin thành phố để có thể truy cập dễ dàng từ các thiết bị di động và thực hiện các kế hoạch đào tạo khác nhau cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thậm chí cho cả công dân nếu trong trường hợp yêu cầu, sẽ sẵn sàng giúp đỡ khách du lịch. Một trong những yếu tố then chốt của điểm đến thông minh là đảm bảo bền vững cả môi trường và kinh tế, tạo nên xu hướng hình thái du lịch cực kỳ thú vị, bỏ qua xung đột làm du lịch chỉ hướng tới lợi nhuận hay chỉ khum hẹp vào bảo vệ môi trường.
Còn đây là trường hợp của Venice, Ý - một điểm nghỉ dưỡng khó có thể so sánh, nơi mặc dù lợi nhuận ngắn hạn do tàu du lịch mang lại, chính quyền địa phương thậm chí tiếp tục không cho phép các tàu du lịch lớn cập bến trong thành phố để cải thiện trải nghiệm của du khách, bảo vệ môi trường và ít ảnh hưởng đến người dân địa phương. Thị trưởng Venice - ông Toni Pérez tự hào với phương án du lịch của mình và tự tin rằng “những điểm đến không giải quyết vấn đề chuyển đổi số, cuối cùng sẽ nằm ngoài tâm điểm du lịch toàn cầu”.
Mới bắt đầu từ năm 2019, sáng kiến Thủ đô Du lịch thông minh châu Âu đã tạo làn sóng lan tỏa cho nhiều thành phố khác của châu lục. Và đây là bước đi thực sự bài bản, dựa trên các chiến lược công nghệ số, có sự đầu tư thích đáng và chuyên nghiệp hóa, để đảm bảo bốn yếu tố gồm tính bền vững, có thể tiếp cận, số hóa và sáng tạo, di sản văn hóa.
Năm 2020, Gothenburg, Thụy Điển được vinh dự là Thủ đô Du lịch Thông minh, sau Málaga năm 2019, đã thực hiện các biện pháp sâu rộng để đảm bảo các thế hệ tương lai có thể tiếp tục tận hưởng thành phố. Bản đồ thông minh được phát hành gần đây khuyến khích sự tham gia của người dân bằng cách tập hợp tất cả những nơi có thể thuê, trao đổi, mượn, chia sẻ, cho và nhận ở Gothenburg. 60% hệ thống sưởi của thành phố sử dụng chất tái chế, 90% tòa nhà được sưởi ấm bằng hệ thống sưởi chung trong khi con số tương ứng của châu Âu là 12%. Thành phố tiên phong trong việc phát hành trái phiếu xanh và là một trong những nơi đầu tiêu đặt ra các mục tiêu giảm phát thải dựa trên tiêu dùng, 92% khách sạn của thành phố và 100% cơ sở tổ chức hội họp đã được chứng nhận về môi trường.
Còn Málaga, Tây Ban Nha nghĩa là sự thấu hiểu giữa dịch vụ và du khách, đã lắp đặt hệ thống chiếu sáng LED công cộng, cung cấp hơn 20 trạm cho thuê xe đạp và tạo ra các làn đường dành cho xe đạp hiện có chiều dài đến 40km. Thành phố lắp đặt hệ thống tưới nước thông minh cho các công viên và vườn để tiết kiệm nước, giảm ô nhiễm không khí, giám sát nồng độ phấn hoa và cải thiện chất lượng tiếng ồn. Málaga cũng đã nâng cấp thiết bị làm sạch đường phố và làm việc để phân loại rác tốt hơn ở trung tâm thành phố.
Du lịch ảo - xu hướng mới thời đại công nghệ số
Trong tình thế bắt buộc của đại dịch COVID-19, nhiều người đã tận dụng lợi thế của du lịch kỹ thuật số và tham gia các chuyến du lịch ảo. Điều này có hấp dẫn không? Du lịch kỹ thuật số chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ gần đây, với nhiều công ty khắp thế giới tạo ra các trang web cho phép truy cập miễn phí để khám phá điều thú vị từ công viên quốc gia, di sản thế giới, lâu đài, bảo tàng.
Theo các nhà nghiên cứu Trường Y Georgia - Đại học Augusta, du lịch ảo, trong đó sử dụng các kỹ thuật toán học tiên tiến và kết hợp video phát trực tiếp về các điểm nóng du lịch, có thể giúp hồi sinh một ngành công nghiệp đã bị tàn phá bởi đại dịch COVID-19, mà nếu kéo dài hơn nữa, ngành bị cảnh báo mất 75 triệu việc làm và 2,1 nghìn tỷ doanh thu.
Một công nghệ là LAPO sử dụng cả hình học thông tin - các phép đo độ cong, góc và diện tích của một đối tượng - tuân thủ ánh xạ, sử dụng các phép đo góc giữa các đường cong của một đối tượng và tính khoảng cách giữa các đối tượng, để tạo ra hình ảnh về vật, người, cảnh thật hơn. Đây là công nghệ sử dụng các kỹ thuật toán học tiên tiến để biến dữ liệu số hóa, được chụp trực tiếp tại một địa điểm du lịch, thành những bức ảnh và video chân thực hơn với nhiều cảm giác về địa điểm hơn là bạn đang xem tác phẩm điện ảnh hoặc phim tài liệu. Thử hình dung, bạn sẽ được ngắm nhìn Tượng Nữ thần Tự do như đang ở đó vậy - mặc dù đang ngồi ở nhà. Du lịch ảo mang lại nhiều lợi thế, bao gồm hiệu quả về chi phí, an toàn sức khỏe, tiết kiệm thời gian đi lại, tăng khả năng tiếp cận các điểm nóng du lịch cho nhóm người cao tuổi và khuyết tật, an toàn và bảo mật hơn, loại bỏ rủi ro trở thành nạn nhân của tội phạm khi du lịch và không đòi hỏi yêu cầu đặc biệt - chỉ cần máy tính kết nối Internet. Du lịch ảo cũng tạo cơ hội việc làm mới cho hướng dẫn viên du lịch ảo, thông dịch viên, phi công, nhà quay phim và nhiếp ảnh gia, cũng như những người chế tạo thiết bị mới cho du lịch ảo. Mọi người sẽ trả tiền cho những trải nghiệm này giống như họ trả tiền cho các hãng hàng không, khách sạn, vé tham quan như khi đi du lịch thông thường.
Dựa trên ý tưởng cung cấp cho khách một bản xem trước thực tế trải nghiệm. Navitaire, một công ty của Amadeus, đã tạo ra một công cụ đặt vé du lịch cho phép khách du lịch tiềm năng đến thăm địa điểm nổi tiếng, chọn chỗ ngồi trên máy bay, kiểm tra xe thuê và thậm chí thanh toán toàn bộ chuyến đi trong không gian thực tế ảo.
Sau nhiều tháng thử nghiệm bí mật, Amazon đã tung ra “Amazon Explore”, một nền tảng công nghệ và thị trường cung cấp quyền truy cập trải nghiệm ảo sống động với hướng dẫn viên du lịch, chủ shop lưu niệm và các chuyên gia địa phương ở khắp các quốc gia trên thế giới. Trong khi có vẻ giống như một trò chơi du lịch hoàn hảo cho đại dịch, Amazon Explore thực sự hoạt động từ rất lâu trước khi các hạn chế du lịch toàn cầu có hiệu lực. Tất nhiên, sự khác biệt lớn bây giờ là sự gia tăng nhu cầu của khách du lịch, hấp dẫn lôi kéo sự tham gia của hướng dẫn viên. Trong khi Trải nghiệm Trực tuyến Airbnb dành cho các nhóm nhỏ từ nhiều địa điểm khác nhau, Amazon theo con đường tập trung trải nghiệm trực tuyến mua hàng của cá nhân và gia đình. Sau đó, nếu khách du lịch có nhu cầu đặt mua, hàng sẽ được chuyển đến tận nhà của họ.
Tại sao đầu tư vào các giải pháp du lịch kỹ thuật số đã trở thành một điều cần thiết chứ không phải là xa xỉ?
Nếu khách du lịch thế kỷ 21 hướng đến cá nhân hóa và yêu cầu các dịch vụ trực tuyến thì khách du lịch sau COVID-19 sẽ thậm chí còn kỹ thuật số hơn, tìm kiếm nhiều lựa chọn thay thế khác nhau cho kỳ nghỉ của họ thông qua các nền tảng trực tuyến. Khách sạn của tương lai sẽ là trải nghiệm kết hợp giữa vật lý và kỹ thuật số để giảm thiểu tiếp xúc nhiều nhất có thể, từ việc nhấn một nút trên ứng dụng điện thoại di động để yêu cầu làm sạch phòng đến các dịch vụ bổ sung và cá nhân hóa tức thì, sẽ là trải nghiệm cao cấp mà công nghệ tạo ra, đồng thời giảm sự hiện diện vật lý của nhân viên khách sạn.
Số hóa sẽ giúp bảo hiểm du lịch và giấy chứng nhận sức khỏe kết hợp với nhau, làm cho các thủ tục trở nên linh hoạt hơn nhiều và quan hệ giữa các cơ quan nhà nước, hãng hàng không, đại lý du lịch và khách du lịch trở nên tự động. Các chuyên gia đồng ý rằng, tất cả những tiến bộ này đã, đang và sẽ được tăng tốc do nguy cơ coronavirus tiếp tục kéo dài, đòi hỏi thế giới tương lai một tốc độ nhanh hơn.
Ở kỷ nguyên 4.0, chúng ta trở thành thế hệ lên kế hoạch, đặt hàng và quản lý du lịch nhờ các thị trường trực tuyến. Số hóa trên thực tế, đã áp đảo toàn bộ hệ sinh thái du lịch, gây ra sự gia tăng đáng gờm trong cạnh tranh, khi các thương hiệu du lịch cần đo lường mức độ mong đợi của khách hàng. Và hơn thế nữa, hoạt động này tạo ra làn sóng bên bờ vực cho nhiều đại lý và điều hành du lịch. Nhưng sự tất yếu này, hãy cùng suy ngẫm xem, sẽ giúp những người đặt ra các mục tiêu cố gắng sống sót thích nghi với những điều mới mẻ, sớm muộn gì cũng sẽ sớm đứng trên bậc vinh quang.
Tài liệu tham khảo:
1. https://codete.com/blog/digital-transformation-in-travel-industry/
2. https://www.kelltontech.com/kellton-tech-blog/top-3-digital-transformation-trends-
hospitality-and-tourism-industry
3. https://www.unwto.org/digital-transformation
4. https://www.smartcitylab.com/blog/digital-transformation/what-is-smart-tourism-and-how-it-evolves-from-smart-cities/
(Bài viết đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT số 6 tháng 6 năm 2021)