Từ giấc mơ đến hiện thực: Phát triển các thành phố thông minh bền vững ở UAE

Bằng cách xây dựng các thành phố thông minh, UAE đã đặt ra định hướng rõ ràng để đạt được 1 trong 6 ưu tiên của Tầm nhìn 2021: đó là môi trường và cơ sở hạ tầng bền vững.

Thành phố thông minh bền vững đầu tiên của UAE

Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU) định nghĩa: "Thành phố bền vững thông minh là "thành phố sáng tạo sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) và các phương tiện khác để cải thiện chất lượng cuộc sống, nâng cao hiệu quả vận hành và dịch vụ đô thị cũng như khả năng cạnh tranh, đồng thời đảm bảo đáp ứng nhu cầu của hiện tại và tương lai về các khía cạnh kinh tế, xã hội và môi trường cũng như văn hóa". Định nghĩa này được phản ánh rất rõ trong các kế hoạch và dự án thành phố thông minh của UAE.

Ra mắt cách đây gần một thập kỷ, thành phố Masdar ở tiểu vương quốc Abu Dhabi là thành phố bền vững thông minh đầu tiên ở UAE và là một trong những thành phố đầu tiên ở khu vực Trung Đông. Thành phố Masdar triển khai kết hợp các đổi mới công nghệ trong kiến trúc và năng lượng như năng lượng mặt trời, để vận hành. Masdar đã lắp đặt vòi hoa sen có lượng nước chảy ra thấp và đồng hồ đo nước thông minh được thiết kế để giúp giảm lãng phí nước. Kiến trúc của thành phố Masdar đảm bảo rằng đường phố và nhà cửa mát mẻ hơn so với thông thường.

Các thành phố thông minh, bền vững bắt đầu phổ biến

Vào tháng 10/2013, H. H. Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum, Phó Tổng thống kiêm Thủ tướng của UAE và là người cầm quyền của Dubai đã công bố dự án biến Dubai thành một thành phố thông minh. Sau đó, vào tháng 3/2014, Sheikh Mohammed đã đưa ra một chiến lược để thực hiện sự chuyển đổi này, mang tên Kế hoạch Dubai 2021. Trên thực tế, vào năm 2016, Dubai được ITU đề cập đến như một điển hình về thành phố thông minh.

Hiện nay, Dubai đã phát triển thêm một số thành phố thông minh, cụ thể đó là thành phố bền vững (Sustainable City) đã và đang hoạt động, trong khi Dubai South và thành phố hoa hồng trên sa mạc (Desert Rose City) đang trong giai đoạn lập kế hoạch hoặc xây dựng. Thành phố bền vững được vận hành bằng năng lượng mặt trời được sản xuất từ các tấm pin mặt trời, ngoài ra nó còn làm bóng râm cho khu vực đỗ xe. Các khu nhà ở, văn phòng và các khu nhà khác được trang bị các thiết bị tiết kiệm năng lượng. Trong khi đó, thành phố hoa hồng trên sa mạc là một thành phố đa năng khác được xây dựng theo hình bông hoa hồng trên sa mạc. Thành phố này sẽ vận hành bằng năng lượng tái tạo của địa phương, cũng như từ một cơ sở tái chế chất thải.

Thúc đẩy đổi mới sáng tạo ở cấp quốc gia

Tận dụng những tiến bộ công nghệ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, các nhà phát triển thành phố thông minh bền vững đã khởi động các chiến lược cấp liên bang khác nhau nhằm thúc đẩy việc sử dụng blockchain, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn, di động thông minh và năng lượng tái tạo.

UAE coi tháng 2 là tháng đổi mới và tổ chức một số sự kiện bao gồm các cuộc thi hackathon để thúc đẩy đổi mới và sử dụng dữ liệu để tìm kiếm các giải pháp dựa trên công nghệ thông minh trong các lĩnh vực phát triển thành phố bền vững thông minh, bảo tồn môi trường, chăm sóc sức khỏe, không gian, giáo dục và chuyển đổi số.

Một số ý tưởng chiến thắng của cuộc thi hackathon 2019 có thể kể đến gồm:

LIFT OFF: Một ứng dụng máy ảnh sử dụng AI để đánh giá sức khỏe của một người bằng cách kiểm tra khuôn mặt, mắt, mũi và màu sắc của khuôn mặt.

Dự án KHADER, nhằm mục đích giúp bảo tồn môi trường thông qua việc sử dụng AI trong các hoạt động tái chế chất thải.

Dự án PHẢN ỨNG NHANH, sử dụng máy bay điều khiển từ xa được trang bị các cảm biến đặc biệt được liên kết với một ứng dụng. Trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn, ứng dụng sẽ thông báo cho cơ quan chức năng và hướng dẫn họ đến vị trí và thông báo cho họ về thương vong về người, nếu có.

Dự án SO CALLED ENGINEERS, theo đó mũ bảo hiểm thông minh sẽ thông báo cho cơ quan chức năng trong trường hợp người sử dụng nó gặp tai nạn trên đường. Mũ bảo hiểm truyền thông tin về tình trạng của người bị thương, thời gian và địa điểm xảy ra tai nạn.

Quan hệ đối tác công tư: Chìa khóa để chuyển đổi số thông minh

Chính phủ UAE đã ký một số thỏa thuận với các quốc gia và công ty để hưởng lợi từ việc chia sẻ kiến thức và chuyên môn trong các lĩnh vực công nghệ mới nhằm giúp UAE đạt được mục tiêu chuyển đổi thông minh.

Vào tháng 6/2020, Cơ quan Kỹ thuật số Abu Dhabi (ADDA) đã ký một Biên bản ghi nhớ với công ty công nghệ Intel để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số ở Abu Dhabi. ADDA sẽ được hưởng lợi từ chuyên môn của Intel trong lĩnh vực công nghệ sáng tạo. Intel sẽ tiến hành các hội thảo về công nghệ chuỗi khối (blockchain), thực tế tăng cường, phân tích video, Internet vạn vật (IoT), AI và chuyển đổi nơi làm việc. Các sáng kiến và dự án mới gắn với sự đổi mới và công nghệ tương lai sẽ được thực hiện, thúc đẩy Abu Dhabi trở thành một thành phố thông minh.

Cũng trong năm 2020, một biên bản ghi nhớ khác đã được ký kết giữa Chính quyền thành phố Al Ain và công ty AI Saal để hợp tác nghiên cứu và phát triển các giải pháp sáng tạo dựa trên AI và phân tích dữ liệu, nhằm hỗ trợ sáng kiến thành phố thông minh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân thành phố Al Ain.

Chính quyền thành phố Al Ain đặt mục tiêu cải thiện các dịch vụ trong thành phố, đồng thời xây dựng cơ sở hạ tầng bền vững, duy trì các tiện ích công cộng và tính thẩm mỹ chung, cung cấp các dịch vụ đặc biệt có tham khảo ý kiến của cộng đồng.

Năm ngoái, Smart Dubai đã ký một thỏa thuận với Huawei, theo đó Huawei sẽ hỗ trợ phát triển các khả năng kỹ thuật số của thành phố Dubai bằng cách cung cấp những dịch vụ thông minh độc đáo và kết hợp các công nghệ sáng tạo mới nhất trong lĩnh vực CNTT-TT. Một Trung tâm của tương lai cũng được lên kế hoạch phát triển. Nó được vận hành bởi công nghệ Wi-Fi 6 và các giải pháp AI của Huawei, cho phép thành phố Dubai mang đến trải nghiệm tự động ở mức độ vượt trội cho các công dân và khách hàng của mình.

Tăng tốc hướng tới tương lai thành phố thông minh

Có lẽ trong số những điểm nhấn phát triển thành phố thông minh thú vị nhất đang diễn ra ở UAE là việc xây dựng dịch vụ vận tải Hyperloop tốc độ cao giữa các tiểu vương quốc Dubai và Abu Dhabi. Sử dụng công nghệ điện từ tiên tiến, Hyperloop là một phương thức vận chuyển bền vững với môi trường với khả năng đi được quãng đường 150 km chỉ trong 12 phút.

Các dự án sáng tạo như Hyperloop giúp dễ hiểu tại sao Dubai và Abu Dhabi dẫn đầu khu vực Trung Đông và Bắc Phi về Chỉ số thành phố thông minh IMD năm 2019 trong xếp hạng 102 thành phố trên toàn thế giới. Sự công nhận này phản ánh cam kết và tiến bộ mà UAE đã đạt được bằng cách thiết lập cơ sở hạ tầng số để phát triển thành một quốc gia thông minh.