Chuyển động ICT

Bảo đảm tỷ lệ hấp thụ riêng (SAR) đối với thiết bị đầu cuối viễn thông, từ thông lệ một số nước

Gia Minh • 21/11/2023 22:00

Bài báo cập nhật về quy định quản lý mức SAR đối với đầu cuối viễn thông có tính tương đồng của các nước trên thế giới, xét trên các góc độ như đối tượng áp dụng, thử nghiệm, đánh giá sự phù hợp...

“
Tóm tắt:
- Những thiết bị phát sóng vô tuyến điện (VTĐ) RF (radio frequency) khi hoạt động gần cơ thể có thể gây ra hiện tượng gia nhiệt trên vùng mô tiếp xúc và lân cận do hiệu ứng trường gần và thường được đánh giá theo tỉ lệ hấp thu riêng SAR.
- Khuyến nghị của Ủy ban quốc tế về bảo vệ bức xạ không ion hóa ICNIRP.
- Đã có 132 quốc gia đã ban hành quy định về đảm bảo an toàn theo giới hạn về SAR.
- Hầu hết các nước đã triển khai quản lý SAR chỉ áp dụng với các thiết bị di động có số IMEI và sử dụng ở cách cơ thể người dưới 20cm (chủ yếu là điện thoại di động - ĐTDĐ).
- Năm 2020, ICNIRP tiếp tục khẳng định: không có bằng chứng nào về ảnh hưởng xấu đến sức khỏe ở mức phơi nhiễm dưới mức hạn chế.

Ngày 25/8/2023, Bộ Thông tin và Truyền thông (Kemkominfo) của Indonesia [1] công bố kế hoạch áp dụng thử nghiệm mức Tỷ lệ hấp thụ riêng SAR (Specific Absorption Rate) bắt buộc như một yêu cầu chứng nhận đối với một số thiết bị viễn thông được sử dụng ở Indonesia, dự kiến bắt đầu ngay từ tháng 12/2023 với điện thoại di động và áp dụng theo lộ trình từ các năm tiếp theo với các thiết bị cầm tay khác như máy tính cầm tay, máy tính bảng, thiết bị thực tế ảo, máy tính xách tay, thiết bị đeo (nếu công suất phát > 20mW).

Điều này đã đánh dấu Indonesia trở thành nước thứ tư trong khu vực ASEAN (sau Singapore, Malaysia và Thái Lan) triển khai các quy định quản lý để đảm bảo mức SAR cho thiết bị đầu cuối viễn thông. Qua bài báo này, chúng tôi sẽ cập nhật về quy định quản lý mức SAR đối với đầu cuối viễn thông có tính tương đồng của các nước trên thế giới, xét trên các góc độ như đối tượng áp dụng, thử nghiệm, đánh giá sự phù hợp...

Khái quát về tỷ lệ hấp thụ riêng SAR

Các nguồn sóng VTĐ RF (radio frequency) hoạt động trong các dải tần số khác nhau và có thể được phân thành hai loại chính: Nguồn RF hoạt động gần và nguồn RF hoạt động xa cơ thể con người. Đối với nguồn RF hoạt động gần cơ thể thường là các bộ phát di động, điển hình như ĐTDĐ. Những thiết bị này khi hoạt động gần cơ thể có thể gây ra hiện tượng gia nhiệt trên vùng mô tiếp xúc và lân cận do hiệu ứng trường gần và thường được đánh giá theo tỉ lệ hấp thu riêng SAR.

Để đánh giá mức độ tác động của các nguồn RF này tới sức khỏe con người, một số tổ chức trên Thế giới đã đưa ra các tiêu chuẩn, khuyến nghị, hướng dẫn chung về an toàn bức xạ vô tuyến, mà trong đó các khuyến nghị của Ủy ban quốc tế về bảo vệ bức xạ không ion hóa ICNIRP (International Commission On Non- Ionizing Radiation Protection) được coi là tham chiếu chính đối với mức SAR và được các quốc gia trên thế giới sẽ cân nhắc những khuyến nghị này, kết hợp với các nghiên cứu của quốc gia để xây dựng tiêu chuẩn quốc gia dành riêng.

Từ Hướng dẫn hạn chế tiếp xúc với trường điện từ năm 1998 [2], năm 2010 [3], đến nay ICNIRP đã công bố các hướng dẫn cập nhật năm 2020 [4], trong đó bao trùm giới hạn phơi nhiễm cục bộ với mức SAR tạo ra ở tần số cả dưới và trên 6 GHz, thời gian tiếp xúc của con người với nguồn RF trên và dưới 6 phút (tóm tắt các kết quả chính tại Hướng dẫn năm 2020 của ICNIRP tại Hình 1).

Hình 1. Tóm tắt hướng dẫn của Hướng dẫn năm 2020 của ICNIRP (Nguồn: GSMA [5])

Điều quan trọng là, ICNIRP tiếp tục khẳng định tại Hướng dẫn năm 2020, rằng “Không có bằng chứng nào về ảnh hưởng xấu đến sức khỏe ở mức phơi nhiễm dưới mức hạn chế và không có bằng chứng nào về cơ chế tương tác dự đoán rằng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe có thể xảy ra do phơi nhiễm EMF tần số vô tuyến dưới mức hạn chế đó”.

Theo thống kê của GSMA [5], cho đến nay đã có 132 quốc gia đã ban hành quy định về đảm bảo an toàn theo giới hạn về SAR, các quy định này bao trùm toàn bộ các công nghệ mạng di động từ 2G tới 5G và bao trùm toàn bộ các dải tần số trên/dưới 6GHz, bao trùm các yêu cầu giới hạn đối với cả giới hạn phơi nhiễm do nghề nghiệp và giới hạn mức phơi nhiễm cho công cộng.

Đối tượng áp dụng mức SAR theo thông lệ các nước

Hầu hết các nước đã triển khai quản lý SAR chỉ áp dụng với các thiết bị di động có số IMEI mà chủ yếu là điện thoại di động, thay vì áp dụng với toàn bộ các thiết bị đầu cuối di động khác như wifi, bluetooth... và chỉ áp dụng với các thiết bị sử dụng ở cách cơ thể người dưới 20 cm. Một số trường hợp cụ thể như sau:

Singapore [6]: trong hướng dẫn về hình thức đăng ký thiết bị viễn thông nhập khẩu SER (Simplified Equipment Registration) nước này quy định chỉ áp dụng với các đầu cuối di động hỗ trợ dịch vụ thoại, trong hồ sơ nhập khẩu nộp cho cơ quan quản lý truyền thông IMDA, hãng sản xuất phải kèm theo tờ rơi với tuyên bố mức SAR của thiết bị dưới giới hạn 2W/kg.

Malaysia: trong các yêu cầu kỹ thuật với thiết bị đầu cuối GSM [7], IMT [8] yêu cầu nhà cung cấp phải chứng minh rằng thiết bị đầu cuối di động đã được đo kiểm và chứng nhận hợp quy theo tiêu chuẩn quốc tế ICNIRP bằng một trong các phép đo kiểm được khuyến nghị tại tài liệu EN 50360:2001 và EN 62209-1:2006; đồng thời nhấn mạnh thiết bị vô tuyến cự ly ngắn SRD (short range device) không thuộc phạm vi áp dụng yêu cầu về mức SAR [9].

Thái Lan: trong hướng dẫn của Ủy ban truyền thông quốc gia NBTC [10] yêu cầu các thiết bị vô tuyến điện hoạt động trong phạm vi 20cm tính từ cơ thể người trong điều kiện bình thường như ĐTDĐ phải thực hiện công bố hợp quy với văn phòng của NBTC kèm theo bản chụp kết quả đo kiểm SAR.

Úc [11] trong quy định về thiết bị VTĐ năm 2021 của mình đã yêu cầu các thiết bị sử dụng trong điều kiện bình thường dưới 20 cm hoặc ít hơn tính từ cơ thể người gồm điện thoại di động, các thiết bị có thể hoạt động trong băng tần 100 kHz đến 300 GHz và có tích hợp ăng-ten.

Ấn Độ [12]: Bộ Viễn thông Ấn Độ yêu cầu các thiết bị cầm tay có mã IMEI khi sản xuất, nhập khẩu phải thực hiện đánh giá và đạt các yêu cầu về mức SAR.

Mỹ [13]: Ủy ban truyền thông FCC yêu cầu các thiết bị cầm tay, thiết bị di động phải thực hiện đánh giá SAR trừ các thiết bị có công suất phát dưới 1mW.

Kinh nghiệm về việc chuyển tiếp quy định kể từ khi ban hành quy định về SAR Theo lộ trình, Bộ Thông tin và Truyền thông Indonesia dự kiến áp dụng quy định về mức SAR từ ngày 1/12/2023 kể từ ngày công bố dự kiến ban hành quy định (ngày 25/8/2023) [1], như vậy chỉ có chưa đầy 4 tháng kể từ khi có dự lệnh của cơ quan quản lý nhà nước, các bên có liên quan bao gồm nhà sản xuất, doanh nghiệp nhập khẩu phải đáp ứng toàn bộ các yêu cầu mới về SAR, đây là yêu cầu khá chặt chẽ nếu xét đến thời gian chuyển tiếp theo thông lệ của một số quốc gia như Úc [11], Ấn Độ [12] đều cho phép lưu hành các sản phẩm hàng hóa đã nhập khẩu, đang lưu thông trong vòng 12 tháng kể từ ngày ban hành quy định quy định về SAR đến khi chính thức áp dụng với toàn bộ các sản phẩm hàng hóa sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu.

Hình 2. Các thiết bị cơ bản của một phòng đo SAR (nguồn: UL testing solution [14])

Ngoài ra, việc sẵn sàng năng lực thử nghiệm trong nước và nước ngoài cũng là một yếu tố quan trọng cần xét đến khi mỗi quốc gia bắt đầu triển khai quy định về đảm bảo mức giới hạn SAR. Một trong các giải pháp trong ngắn hạn, khi năng lực thử nghiệm nội địa chưa đáp ứng thì có thể chấp nhận kết quả đo của các phòng thử nghiệm nước ngoài được công nhận có chứng chỉ ISO 17025:2005 như kinh nghiệm của các nước đã triển khai như sau:

Úc [11] tại Quy định chung về thiết bị VTĐ năm 2021, cơ quan quản lý truyền thông Úc ACMA thông báo rằng: người sản xuất thiết bị phải tuân thủ yêu cầu về SAR (như ĐTDĐ sử dụng ở khoảng cách 20cm từ cơ thể người) tại Úc, hoặc người nhập khẩu những thiết bị đó, phải có kết quả đo kiểm tuân thủ tiêu chuẩn về SAR cấp bởi phòng thử nghiệm được công nhận bởi khuôn khổ thừa nhận lẫn nhau của Tổ chức quốc tế về công nhận phòng thử nghiệm ILAC (International Laboratory Accreditation Cooperation).

Ấn Độ [12] thông báo từ ngày 01/01/2012 rằng mọi nhà sản xuất cũng như nhập khẩu, trước ngày 01/9/2012 phải công bố hợp quy theo giá trị giới hạn mức SAR là 1,6W/kg trung bình trên 1 gram mô tế bào, dựa trên kết quả đo của phòng thử nghiệm quốc tế được ILAC công nhận theo ISO 17025 hoặc bởi Trung tâm kỹ thuật viễn thông (TEC) của Ấn Độ.

Thái Lan [10] cho biết các thiết bị vô tuyến nhóm A và nhóm B (như điện thoại di động) phải có kết quả đo SAR bởi phòng đo được công nhận theo ISO 17025:2005.

Kết luận

ICNIRP, tổ chức có vai trò hạt nhân trong việc đưa ra các khuyến nghị về bảo vệ bức xạ không ion hóa bao gồm SAR, đã định kỳ có các nghiên cứu, cập nhật việc đánh giá mức tác động của sóng điện từ tới con người, và trong báo cáo mới nhất năm 2020, tổ chức này đã cập nhật thêm các băng tần mới tương ứng với các công nghệ di động mới như 5G và tiếp tục khẳng định lại bằng tuyên bố không có bằng chứng nào về ảnh hưởng xấu đến sức khỏe ở mức phơi nhiễm dưới mức hạn chế.

Đồng thời với các nghiên cứu của ICNIRP, nhiều nước trên thế giới và khu vực cũng đã có các quy định về việc yêu cầu các thiết bị di động như điện thoại phải tuân thủ các giới hạn về SAR nhằm có các đánh giá thực tế với mọi thiết bị đầu cuối đang ngày càng xuất hiện phong phú về chủng loại, công suất, đặc tính kỹ thuật... Việc tham khảo các kinh nghiệm, thông lệ về đối tượng, thiết bị cần quản lý mức SAR, biện pháp quản lý thông qua đánh giá sự phù hợp các thiết bị này... là một kinh nghiệm tốt trong việc xem xét nhu cầu quản lý tương tự tại Việt Nam.

“
Tài liệu tham khảo:
1. https://www.postel.go.id/berit...dari-radiasi-elektromagnetik-ditjen-sdppi-akan-terapkan-27-6030
2. https://www.icnirp.org/cms/upl...ICNIRPemfgdl.pdf
3. https://www.icnirp.org/cms/upl...ICNIRPLFgdl.pdf
4. https://www.icnirp.org/cms/upl...ICNIRPrfgdl2020.pdf
5. https://www.gsma.com/publicpol...
uploads/2020/10/GSMA-EMF-Exposure-Guidelines-Oct20.pdf
6. https://iris.imda.gov.sg/appli...registration-(ser)
7. https://www.mcmc.gov.my/skmmgo...WTS_GSM_MT.pdf
8. https://www.mcmc.gov.my/skmmgo...WTS_IMT_MT.pdf
9. https://www.mcmc.gov.my/skmmgo...pdf/Short-Range-Devices-Specification.pdf
10.https://standard1.nbtc.go.th/g...216b-4c8d-870f-49f7dd5fc3a4/ME.aspx
11. https://www.legislation.gov.au...
12. https://dot.gov.in/sites/defau...
Memorandum%20dated%2017082012.pdf?download=1
13. https://transition.fcc.gov/oet...files/apr21/44-RF_Exposure_Policies-(post). pdf?msclkid=8fc26006b5dc11ec8f91773a5de87570
14. https://www.ul.com/services/sp...
testing

(Bài viết đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT số 10 tháng 10/2023)

Bài liên quan

An toàn thông tin thiết bị đầu cuối thế hệ mới

Ngày nay, các dịch vụ công nghệ thông tin (CNTT) quan trọng của các cơ quan nhà nước hay các doanh nghiệp (DN) đang hoạt động trên cả môi trường đám mây công cộng và riêng tư, web và lưu trữ máy chủ.ưa nhập tóm tắt

Nổi bật Tạp chí Thông tin & Truyền thông

Công đoàn TT&TT tổ chức nhiều hoạt động thiết thực nhân tháng công nhân, NLĐ 2024

Với chủ đề “Tăng cường đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc và trong chuỗi cung ứng”, tháng công nhân, tháng hành động về An toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) năm 2024 đã được Công đoàn Thông tin và Truyền thông Việt Nam (TT&TT VN) phát động sáng ngày 3/5/2024, tại Hà Nội.
Bộ tem bưu chính về Điện Biên Phủ: từ quá khứ hào hùng đến đổi mới và phát triển

Ngày 5/5/2024, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) sẽ phát hành đặc biệt bộ tem “Kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2024)” gồm 4 mẫu tem ngay tại Điện Biên Phủ.
Trao quyền cho người dân ASEAN thông qua trang bị kỹ năng AI

Việc phát triển lực lượng lao động có kỹ năng số (digital skills), đặc biệt là AI, là một trong những yếu tố quan trọng giúp các nước ASEAN khai thác tiềm năng của AI để thúc đẩy đổi mới và tăng trưởng kinh tế, đồng thời đảm bảo cho quá trình chuyển đổi số (CĐS) thành công.
Bình Dương thực hiện 3 giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số ngành sản xuất công nghiệp

Tại tỉnh Bình Dương, thời gian qua, tất cả các lĩnh vực đang tích cực thực hiện chuyển đổi số (CĐS), trong đó có lĩnh vực sản xuất công nghiệp với những kết quả nổi bật.
Bình Thuận đề nghị hỗ trợ chuyển đổi số tại Mũi Né

Lĩnh vực du lịch là một thế mạnh của tỉnh Bình Thuận và được xác định là một trong các lĩnh vực ưu tiên thực hiện chuyển đổi số (CĐS). Qua hơn 2 năm triển khai thực hiện, CĐS trong lĩnh vực du lịch của Bình Thuận bước đầu đạt được một số kết quả quan trọng nhất định.

Đừng bỏ lỡ

Bộ TT&TT đẩy mạnh ứng dụng AI hẹp

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh trí tuệ nhân tạo (AI) đã vào giai đoạn ứng dụng rộng rãi. Trong quý 2 này, Bộ TT&TT sẽ đưa ra một số ứng dụng mẫu để các cơ quan nhà nước có thể áp dụng rộng rãi.
Phát triển nông nghiệp bền vững, cần chuyển đổi số trong mọi quy trình

Cách đây không lâu, tại diễn đàn Hợp tác xã quốc gia năm 2024 hướng đến mục tiêu xây dựng, phát triển chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp bền vững, nhiều quan điểm, góc nhìn, giải pháp đã được đưa ra.
Alibaba sẽ xây dựng trung tâm dữ liệu tại Việt Nam

Trong thời gian chờ xây dựng, tập đoàn công nghệ Trung Quốc thuê không gian máy chủ từ các công ty viễn thông của Việt Nam.
Triển vọng khởi nghiệp tại Đông Nam Á: tạo ra các công ty có khả năng mở rộng và bền vững

Trong năm 2024, các startup Đông Nam Á được cho là sẽ đa dạng hóa việc thu hút đầu tư thông qua huy động vốn từ cộng đồng và đầu tư xuyên biên giới. Mục tiêu sẽ là tạo ra các công ty có khả năng mở rộng và bền vững.
Giải pháp nào cho tổ chức, DN trước tấn công ransomware gia tăng?

Ngoài việc lên kế hoạch cho các giải pháp phát hiện và phòng chống, các tổ chức và doanh nghiệp (DN) cần lên kế hoạch và giải pháp khôi phục lại dữ liệu trong tình huống tội phạm mạng tấn công và vượt qua tất cả các hàng rào bảo mật và phá hủy hoàn toàn hệ thống.
CMC hợp tác cùng NVIDIA đưa TP. HCM trở thành trung tâm AI của cả nước

Mới đây, tại Tổ hợp không gian sáng tạo CMC TP.HCM CCS, Chủ tịch Tập đoàn CMC Nguyễn Trung Chính đã có cuộc gặp với lãnh đạo của Tập đoàn NVIDIA nhằm tăng cường hợp tác chiến lược toàn diện của hai doanh nghiệp (DN).
Bia Trúc Bạch kiệt tác chinh phục đỉnh cao

Khám phá một kiệt tác, một di sản dẫn lối tinh hoa. Hoa Bia Saaz quý tộc vùng Zatec một kinh nghiệm bậc thầy tạo ra hương vị tinh túy bậc nhất đẳng cấp vượt thời gian, trải nghiệm đỉnh cao hoàn mỹ. Bia Trúc Bạch kiệt tác chinh phục đỉnh cao
Lan tỏa kinh nghiệm, mô hình CĐS cho các cơ quan báo chí

Trong quý I-2024, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) tiếp tục tăng cường thực hiện công tác đấu tranh, ngăn chặn thông tin xấu độc trên mạng xã hội (MXH) xuyên biên giới.
Tam Đảo - điểm đến cho một không gian âm nhạc riêng

Từng được mệnh danh là “Hòn Ngọc Đông Dương” - Tam Đảo luôn khiến những kẻ lãng du nao lòng bởi không gian bảng lảng sương mù lẩn khuất giữa những kiến trúc biệt thự tráng lệ. Và còn gì quyến rũ hơn, khi giữa không gian ấy lại được đắm mình trong những giai điệu trữ tình, ngọt ngào sâu lắng.
Hiệu quả thiết thực từ mô hình tiếp công dân trực tuyến

Với sự phát triển của công nghệ truyền thông, họp trực tuyến, xét xử trực tuyến, tiếp công dân trực tuyến cũng đã được một số địa phương áp dụng. Việc tiếp công dân trực tuyến phần nào mang lại hiệu quả thiết thực so với tiếp công dân trực tiếp.