Chống biến đổi khí hậu, DN đứng trước thách thức “chuyển đổi kép”

CĐS là cách hỗ trợ DN hiệu quả nhất nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, khả năng thích ứng

Ngày 4/10, trong khuôn khổ Chương trình Hỗ trợ DN CĐS giai đoạn 2021-2025 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), Cục Phát triển DN (Bộ KH&ĐT) phối hợp với Tổ chức hợp tác Quốc tế Đức GIZ đã tổ chức “Hội nghị Đối tác thúc đẩy CĐS DN Việt Nam 2023”.

Hội nghị nhằm chia sẻ các định hướng, giải pháp hỗ trợ DN CĐS của Chính phủ, cập nhật các xu hướng CĐS trên thế giới và trao đổi, thảo luận những định hướng, giải pháp hỗ trợ DN CĐS trong thời gian tới.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Đức Trung, Phó Cục trưởng Cục Phát triển DN, Bộ KH&ĐT cho biết trong suốt thời gian qua, CĐS cho DN được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xác định là một trong những nhiệm vụ ưu tiên, quan trọng hàng đầu để hiện thực hóa đột phá chiến lược đã được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII thông qua: “lấy DN làm trung tâm nghiên cứu phát triển, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, ứng dụng công nghệ số”.

Theo đó, CĐS cho DN chính là cách hỗ trợ DN kịp thời nhất, nhanh nhất, hiệu quả nhất nhằm nâng cao năng lực, sức cạnh tranh, khả năng thích ứng và phát triển của DN phù hợp với xu thế vận động mới, bối cảnh và tình hình mới. Đây cũng chính là nhân tố quan trọng để góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Theo kết quả khảo sát tại Báo cáo thường niên CĐS DN do Bộ KH&ĐT thực hiện, các DN đã có những chuyển biến rõ rệt trong nhận thức về sự cần thiết của CĐS. Nhiều DN đã bước vào giai đoạn số hóa dữ liệu, chuẩn hóa quy trình, ứng dụng công nghệ số và tiến tới CĐS ở phạm vi rộng và đồng bộ hơn. Đây là kết quả đáng ghi nhận từ nỗ lực, khát vọng thay đổi và vươn lên của các DN, sự hỗ trợ hiệu quả của cả hệ thống chính trị từ trung ương đến địa phương, của các tổ chức hiệp hội, ngành hàng trong công tác hỗ trợ thúc đẩy DN CĐS.

Tuy nhiên, những kết quả đạt được này còn khá khiêm tốn, các DN, nhất là các DN nhỏ và vừa vẫn đang gặp nhiều khó khăn, hạn chế trong quá trình CĐS.

Theo bà Nguyễn Thị Lệ Quyên, Cục Phát triển DN, Bộ KH&ĐT, định hướng giải pháp hỗ trợ DN CĐS trong thời gian tới (2024 - 2025) sẽ bao gồm các hoạt động như đào tạo chuyên sâu nâng cao năng lực CĐS cho DN; Tư vấn lộ trình và Tư vấn triển khai cho DN, kết nối DN với mạng lưới chuyên gia tư vấn CĐS; Hỗ trợ giải pháp CĐS, tiếp tục kết nối DN với các giải pháp CĐS; Hỗ trợ các DN công nghệ số trong tiếp cận thị trường, hoàn thiện các giải pháp CĐS cho DN, đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn an ninh mạng, bảo mật dữ liệu.

Chuyển đổi kép là một xu hướng quốc tế tất yếu nhằm kết hợp CĐX và CĐS

Bên cạnh những trao đổi về định hướng và giải pháp hỗ trợ DN CĐS của Bộ KH&ĐT và các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức quốc tế, hiệp hội DN,… Hội nghị đã có những trao đổi về xu hướng chuyển đổi kép (Twin transition), các chính sách thúc đẩy CĐS của EU và tận dụng CĐS cho CĐX.

Các chuyên gia cho rằng trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng mạnh, các DN sẽ không chỉ thực hiện CĐS mà còn phải CĐX, nghĩa là triển khai một chiến lược chuyển đổi kép. Tuy vậy, điều quan trọng là DN cần triển khai như thế nào, để CĐS và CĐX không phải là hai quá trình song song với nhau mà là kết hợp và hỗ trợ nhau đạt cùng hai mục tiêu “số” và “xanh”.

Theo đó, quá trình CĐS sẽ phải dựa vào bối cảnh biến đổi khí hậu để có những chiến lược phù hợp, làm sao tạo lập sự phát triển bền vững và giảm thiểu tác động biến đổi khí hậu. Bối cảnh này đặt ra những thách thức cho các DN nhưng đồng thời cũng mang lại nhiều cơ hội.

Ông Jesus Lavina, Phó Trưởng Ban Hợp tác phát triển, Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam, cho biết trong và sau thời kỳ dịch bệnh COVID-19 diễn ra, CĐS đã mang lại nhiều giải pháp, cơ hội cho các DN tiếp tục kinh doanh. Và giờ đây, các DN tiếp tục đứng trước thách thức CĐS để đảm bảo một nền kinh tế tăng trưởng và có khả năng chống chịu biến đổi khí hậu cũng như bảo vệ môi trường.

Ông Dennis Quennet, Giám đốc các dự án kinh tế phát triển bền vững, Tổ chức hợp tác quốc tế Đức GIZ tại Việt Nam, cho biết toàn cầu đang đứng trước thách thức kiến tạo sự chuyển dịch kép. Theo thông tin được ông Dennis Quennet đưa ra, tiềm năng giảm phát thải khí nhà kính bằng CNTT là 20%, vì vậy, các DN cần xanh hóa công nghệ số, định hình CĐS theo hướng thân thiện với môi trường, tận dụng tiềm năng của công nghệ số để thực hiện các mục tiêu về khí hậu.

Châu Âu đặc biệt coi trọng xu hướng chuyển dịch kép với những hành động như Thoả thuận Xanh châu Âu (biến Liên minh châu Âu thành nền kinh tế hiện đại, cạnh tranh, và sử dụng tài nguyên hiệu quả); Sáng kiến Cửa ngõ toàn cầu (đầu tư lên đến 300 triệu EUR vào CĐS, khí hậu, v v…); La bàn số (triển khai chương trình nhiệm vụ số của Liên minh châu Âu); thiết lập D4D Hub với tổ công tác “Digital & Green", trong đó các nước sẽ trao đổi, chia sẻ thông tin và thúc đẩy đầu tư vào CĐS và CĐX.

“Chuyển đổi kép là một xu hướng quốc tế tất yếu nhằm kết hợp CĐX và CĐS hướng tới phát triển bền vững. Thông qua nỗ lực hợp tác có sự tham gia của các bên liên quan từ cả khu vực công và tư nhân, tôi chắc chắn rằng mục tiêu quan trọng này sẽ từng bước được hiện thực hóa ở Việt Nam”, ông Dennis Quennet nói và cho biết GIZ đã và đang hỗ trợ tích cực và mạnh mẽ cho Việt Nam trong quá trình CĐX và CĐS, cũng như mong muốn tiếp tục đồng hành với Bộ KH&ĐT và khu vực tư nhân trong hành trình đầy thách thức nhưng cũng hứa hẹn rất nhiều cơ hội cho sự phát triển kinh tế của đất nước.

CĐS đang ngày càng tác động mạnh mẽ đến các DN nhỏ và vừa trên khắp thế giới và trở thành một xu hướng không thể tránh khỏi. Để trở thành một DN số, và để tận dụng được những cơ hội cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, các DN Việt Nam, đặc biệt là các DN nhỏ và vừa, cần không ngừng thay đổi và sáng tạo. DN cần sẵn sàng hành động và đổi mới, tự chủ xây dựng chiến lược CĐS, bắt đầu từ việc thay đổi nhận thức của cán bộ quản lý DN và người lao động.

Trong bối cảnh đó, sự tham gia và vào cuộc của các cơ quan hỗ trợ, tổ chức quốc tế, các hiệp hội DN, tập đoàn công nghệ lớn và các chuyên gia CĐS là vô cùng quan trọng để tháo gỡ khó khăn, đồng hành cùng DN trong công cuộc CĐS./.