Ứng dụng giúp số hóa cửa hàng bán lẻ tại Việt Nam, Indonesia

Câu chuyện ứng dụng số hóa cửa hàng bán lẻ của Việt Nam

Tập đoàn lớn của Việt Nam, Vingroup, gần đây đã ra mắt ứng dụng di động dành cho các cửa hàng bán lẻ và cửa hàng dành cho các bà mẹ, giúp số hóa hoạt động kinh doanh truyền thống đã được các cửa hàng tiện lợi hiện đại như 7-Eleven triển khai và phát triển.

Vingroup vừa công bố ứng dụng VinShop của Tập đoàn này được 20.000 cửa hàng nhỏ tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh sử dụng. Những cửa hàng này được gọi là các cửa hàng tạp hoá, thường do các hộ gia đình tự quản lý và bán đồ lặt vặt.

Các chủ cửa hàng truyền thống này sử dụng ứng dụng này để đặt hàng trăm mặt hàng từ các nhà cung cấp, chấm dứt nhu cầu liên hệ riêng lẻ với họ. Các chủ cửa hàng cũng sử dụng ứng dụng để kết nối với một ứng dụng khác của Vingroup là VinID, đã được 10 triệu người mua sắm bán lẻ sử dụng để thực hiện các thanh toán.

VinShop bắt đầu xây dựng mạng lưới bán lẻ vào tháng 7, nhằm kết nối các nhà sản xuất và các cửa hàng tạp hóa thông qua ứng dụng, bao gồm các chức năng mua hàng và phân phối. "Doanh thu của VinShop sẽ dựa trên nền tảng quảng cáo được nhắm mục tiêu, cung cấp dịch vụ tài chính và phát triển thị trường cho các nhà cung cấp", bà Trương Quỳnh Phương, Giám đốc phát triển kinh doanh tại chi nhánh logistics của Vingroup, One Mount Group, cho Nikkei Asia biết.

Các cửa hàng truyền thống nhỏ từ lâu đã củng cố "nền kinh tế gói" (sachet economy) của Việt Nam, ám chỉ hoạt động phổ biến của việc bán các gói dùng một lần gồm nhiều đồ tiêu dùng hàng ngày, như dầu gội đầu và cà phê.

Các cửa hàng nhỏ phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ 7-Eleven, Ministop, B's Mart và thậm chí là Vinmart +, chuỗi cửa hàng tiện lợi do Vingroup ra mắt hiện do tập đoàn hàng tiêu dùng nội địa Masan điều hành sau khi sáp nhập vào tháng 12/2019. Doanh số bán hàng tại các chuỗi cửa hàng lớn đạt 170 triệu USD vào năm 2019, gấp khoảng 4 lần số tiền thu được từ các cửa hàng truyền thống, theo một báo cáo tháng 7 từ Deloitte, một công ty tư vấn.

Ứng dụng VinShop là phần bổ sung mới nhất cho bộ thương hiệu Vingroup, từ ô tô VinFast đến điện thoại VinSmart, khi công ty do tỷ phú Phạm Nhật Vượng sáng lập, tập trung vào lĩnh vực công nghệ và sản xuất.

Vingroup cho biết ứng dụng của họ sẽ nâng cao thu nhập của các cửa hàng nhỏ (cửa hàng tạp hóa) trung bình 432 USD/tháng nhờ việc làm cho hoạt động của họ hiệu quả hơn và cắt giảm các chi phí.

Vingroup cũng cho biết: "Giải pháp này được kỳ vọng sẽ cải thiện hiệu quả của toàn bộ chuỗi cung ứng, giúp khắc phục những điểm yếu hiện tại trong việc phân phối sản phẩm từ các nhà sản xuất đến các cửa hàng tạp hóa".

Các chuỗi cửa hàng tiện lợi trong nước và quốc tế đã trở thành nơi lui tới của giới trẻ Việt Nam, những người thích tụ tập nhâm nhi nước trái cây và húp mì gói. Ngược lại, các cửa hàng truyền thống có xu hướng là những căn phòng không có cửa sổ thường gắn liền với nhà của chủ sở hữu và chất đống cao những thứ như khoai tây chiên, nước đóng chai và bột giặt.

"Đối với nhiều người tiêu dùng nông thôn và phân khúc người tiêu dùng thành thị có thu nhập thấp hơn, những người dành ngân sách hàng ngày cho thực phẩm và mua hàng với số lượng nhỏ, các nhà bán lẻ tạp hóa truyền thống, chẳng hạn như chợ địa phương và cửa hàng mẹ và bé, là một lựa chọn thay thế thuận tiện và giá cả phải chăng cho các cửa hàng thương mại hiện đại", theo báo cáo của Deloitte.

Infocus Mekong Research cho biết, mức tiêu thụ đã giảm trên diện rộng trong đợt đại dịch Covid-19, khiến người Việt Nam ngại ra ngoài. Trong cuộc khảo sát người mua sắm vào tháng 7, 36% cho biết họ sẽ ít đến các cửa hàng tiện lợi hơn, ngay cả sau khi đại dịch kết thúc, so với 22% cho biết họ sẽ mua sắm thường xuyên hơn.

Câu chuyện của Indonesia

Tại Indonesia, các công ty khởi nghiệp BukuWarung và BukuKas đã huy động được hàng triệu USD cho những ứng dụng điện thoại thông minh tương tự.

Được thành lập vào cuối năm 2019, BukuWarung cung cấp một ứng dụng di động giúp những người buôn bán nhỏ theo dõi tất cả các giao dịch, bao gồm tín dụng, các chi phí và hàng hóa bán ra.

Ứng dụng quản lý tín dụng và kế toán Indonesia dành cho các doanh nghiệp siêu nhỏ mới đây đã thông báo rằng họ đã nhận được một khoản đầu tư trước vòng Series A không được tiết lộ trong một vòng gọi vốn do Quona Capital dẫn đầu. Các nhà đầu tư hiện tại như East Ventures, AC Ventures, Golden Gate Ventures, các đối tác Tanglin Venture và tập đoàn Indonesia Michael Sampoerna cũng đã tham gia.

Abhinay Peddisetty, người đồng sáng lập BukuWarung, cho biết: "Các doanh nghiệp siêu nhỏ luôn không được phục vụ ở Indonesia và có rất ít cơ hội tiếp cận với các dịch vụ tài chính chất lượng... Bị các ngân hàng và tổ chức tài chính bỏ lại phía sau, các chủ doanh nghiệp từ lâu đã phải dựa vào bút, giấy và máy tính để theo dõi các giao dịch tiền mặt và tín dụng".

Các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa đóng góp hơn 60% tổng GDP 1.000 tỷ USD của Indonesia. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này vẫn đang hoạt động dựa vào các quy trình thủ công để thực hiện kế toán và ghi sổ của họ. Ứng dụng của BukuWarung giúp theo dõi tất cả các giao dịch, bao gồm tín dụng, các chi phí và hàng hóa bán ra.

BukuWarung cho biết công ty này đã phục vụ hơn 600.000 người buôn bán nhỏ ở 750 địa điểm tại Indonesia thông qua ứng dụng của mình. Vòng gọi vốn cuối cùng bắt đầu từ tháng 4, khi công ty huy động được một khoản đầu tư hạt giống không được tiết lộ từ East Ventures và những tổ chức khác.

BukuWarung là công ty khởi nghiệp Indonesia duy nhất được chọn cho lớp vườn ươm startup Y Combinator "YC S20", được tổ chức từ xa. BukuWarung cũng vừa tham gia vào ngày giới thiệu (demo) của Y Combinator vào tháng 8.

Vào tháng 9, sau khi tốt nghiệp lớp này, BukuWarung thông báo đã nhận được một số tiền không được tiết lộ từ Soma Capital, Hof Capital, GMO Venture Partners và DST Global, cùng những tổ chức khác. Các nhà đầu tư thiên thần từ các công ty nổi tiếng như WhatsApp, AirBnB, Spotify và Snapdeal cũng tham gia vào vòng này, theo một tuyên bố.

BukuWarung có kế hoạch sử dụng khoản tài trợ này để mở rộng đội ngũ công nghệ của mình và xây dựng một loạt các dịch vụ tài chính như thanh toán số, cho vay và tài khoản tiết kiệm. Công ty gần đây đã ra mắt tính năng thanh toán số với sự hợp tác của một số ngân hàng lớn của Indonesia, bao gồm Ngân hàng Nhà nước Mandiri và Ngân hàng Rakyat Indonesia (BRI), và các nền tảng ví điện tử như Ovo và Dana.

"Chúng tôi ra mắt các sản phẩm thanh toán mới để cung cấp cho người dùng một giải pháp toàn diện hơn cho nhu cầu quản lý tiền mặt và tín dụng của họ. Đây cũng là một phần trong chiến lược kiếm tiền dài hạn của chúng tôi, sẽ giúp chúng tôi duy trì khả năng tiếp cận nhiều người bán hơn trên toàn quốc", Abhinay Peddisetty, đồng sáng lập BukuWarung, cho biết.