Postcode góp phần chuyển đổi số ngành bưu chính

Để giải quyết bài toán tối ưu hóa việc vận chuyển, giao nhận hàng hóa trên cơ sở số hóa địa chỉ, vị trí khách hàng, qua đó thúc đẩy thương mại điện tử phát triển, xây dựng một nền tảng dùng chung phục vụ chuyển đổi số trong lĩnh vực bưu chính, Bộ Thông tin và Truyền thông đã giao nhiệm vụ cho Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post) xây dựng nền tảng mã địa chỉ bưu chính (Vpostcode) trên phạm vi toàn quốc (https://vpostcode.vn).

Mã địa chỉ bưu chính Vpostcode được Vietnam Post phát triển trên nền tảng bản đồ số và mã bưu chính quốc gia do chính đơn vị này từng xây dựng trước đó, nhằm cung cấp cho người dùng các thông tin về vị trí và mã của bất kì địa điểm nào trên toàn quốc. Mã địa chỉ bưu chính được xây dựng theo nguyên tắc mã vị trí mở OLC, chia bản đồ thành các lưới nhỏ đến diện tích phù hợp (3m x 3m) và gán mã cho từng ô trong lưới.

Mã địa chỉ bưu chính Vpostcode bao gồm tập hợp 12 ký tự cả chữ và số, trong đó 05 ký tự đầu tiên là mã bưu chính quốc gia, 07 ký tự sau là mã vị trí trên bản đồ số. Do mã địa chỉ bưu chính được xác định theo vị trí tọa độ trên nền tảng bản đồ số, không dựa vào địa dư hành chính nên đảm bảo tính chính xác và ổn định cao. Đến nay, đã có gần 24 triệu địa chỉ trên toàn quốc được gán mã.

Ông Lê Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Vietnam Post cho biết: "Với mỗi một quốc gia chúng ta rất cần có những nền tảng để quản lý hệ thống địa chỉ của mình. Với nền tảng Vpostcode, chúng ta có 2 nền tảng liên quan. Nền tảng thứ nhất là nền tảng bản đồ số, chúng tôi sử dụng nền tảng bản đồ số Vmap là kết quả của Đề án Hệ tri thức Việt số hóa. Nền tảng thứ hai là mã địa chỉ. Mã địa chỉ Vpostcode hiện nay đang có hơn 23 triệu địa chỉ trên toàn quốc. Tuy nhiên, chúng tôi cũng hướng tới việc người dùng có thể cập nhật các địa chỉ để nhận thư tín của mình trên hệ thống bản đồ số và mã địa chỉ Vpostcode".

Ông Lê Quốc Anh khẳng định dữ liệu địa chỉ là trọng tâm của Vpostcode. Các dữ liệu chính xác theo thời gian thực về tọa độ, thông tin thuộc tính về địa chỉ là yếu tố tiên quyết cho chuyển đổi số trong nhiều ngành.

Tại Lễ ra mắt nền tảng Mã địa chỉ bưu chính Vpostcode hồi tháng 5/2020, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định, từ Bản đồ số V-map trong đề án Hệ tri thức Việt số hóa, mã địa chỉ bưu chính Vpostcode đã ra đời. Đây là hệ thống địa chỉ bưu chính số duy nhất, chính xác của Việt Nam hiện nay. Phó Thủ tướng cũng cho rằng Vpostcode là sự khởi đầu không chỉ của ngành bưu chính, hay phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh thuần tuý mà sẽ hỗ trợ cho công tác quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Đây là hành động cụ thể không chỉ thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành bưu chính mà là sự đóng góp rất quan trọng như là những viên gạch đầu tiên xây dựng nền tảng số của Việt Nam.

Nền tảng mã địa chỉ bưu chính Vpostcode có nhiều chức năng rất thiết thực cho người dùng. Đây là nền tảng mở, cho phép người dân, các tổ chức trong xã hội có thể cập nhật, làm giàu thông tin.

Đối với cá nhân, nền tảng này cho phép đơn giản hóa lưu trữ địa chỉ: Mã địa chỉ dễ dàng để tạo, lưu trữ và chia sẻ, thuận tiện cho cuộc sống; Bảo mật thông tin cá nhân và người dân có thể nắm bắt, hiểu rõ và tham gia thu thập dữ liệu địa chỉ trên thực tế.

Đối với cơ quan nhà nước, mã địa chỉ Vpostcode giúp: Quản lý được địa chỉ nhà dân (thống kê, lưu trữ, cập nhật); Kết nối chính quyền với công dân, giải quyết các vấn đề về an ninh, an sinh xã hội, chính sách thuế…; Hỗ trợ người dân trong các dịch vụ cứu trợ khẩn cấp, hỗ trợ y tế, các dịch vụ thiết yếu, phục vụ hoạt động của các tổ chức nhân đạo…

Đối với doanh nghiệp, nền tảng hỗ trợ tích cực các doanh nghiệp bưu chính, logistics, thương mại điện tử: Góp phần cải thiện chất lượng dịch vụ; Tạo ra các cơ hội kinh doanh các dịch vụ mới trên nền các dữ liệu về địa chỉ trên cơ sở; Tối ưu hoạt động chuyển phát, giao hàng, tăng tính chính xác, giảm chuyển hoàn.

Với khả năng tích hợp các API mã địa chỉ vào cổng dịch vụ công, Vpostcode giúp người dân tra cứu thông tin địa chỉ từ danh sách địa chỉ đã có của Bưu điện Việt Nam, nhập mã địa chỉ sẽ đưa ra các thông tin về địa bàn hành chính (tỉnh, huyện, xã) được cung cấp thông qua các API của nền tảng Vpostcode và bản đồ số.

Ngoài ra, Vpostcode còn có thêm công nghệ 4D giúp mô phỏng địa chỉ trong một không gian nhiều chiều. Công nghệnày cũng đáp ứng thực tiễn quản lý các địa chỉ, đặc biệt là các địa chỉ trong các tòa nhà, chung cư. Bên cạnh đó, công nghệ 4D cũng hỗ trợ cho hoạt động mô phỏng khi người dùng muốn tìm đường bên trong tòa nhà hoặc người dùng có thể thông qua hệ thống mô phỏng để tìm hiểu trước về không gian bên trong.

Vietnam Post vẫn đang tiếp tục cập nhật làm giàu cơ sở dữ liệu địa chỉ cùng các dịch vụ liên quan đến cơ sở dữ liệu địa chỉ và Bản đồ số, đưa mã Vpostcode ứng dụng sâu rộng vào cuộc sống. Đặc biệt, Vietnam Post cũng phối hợp chặt chẽ với các đối tác về công nghệ để hoàn thiện các giải pháp xử lý dữ liệu và nền tảng bản đồ số nhằm phát huy hiệu quả nguồn lực nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng.

Hiện tại, cộng đồng người dân, tổ chức, doanh nghiệp đều có thể dễ dàng tham gia việc cập nhật, làm giàu dữ liệu. Ví dụ như người dân có thể truy cập qua website, hoặc qua app (ứng dụng) trên smartphone (điện thoại thông minh), tạo các account (tài khoản) cá nhân mình để thực hiện việc cập nhật dữ liệu.

Sau 3 tháng đi vào thực tế, theo ghi nhận trên hệ thống, rất nhiều người sử dụng là các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đã truy cập vào địa chỉ Vpostcode.vn để trải nghiệm các tính năng của nền tảng địa chỉ do chính người Việt Nam xây dựng và vận hành.

Vietnam Post không chỉ là đơn vị xây dựng nền tảng này mà đã nhanh chóng ứng dụng Vpostcode trong hoạt động chuyển phát trên toàn mạng lưới. Việc ứng dụng mã Vpostcode vào hoạt động bưu chính chuyển phát vừa giúp cho người nhận đăng ký địa chỉ nhận hàng thuận tiện, vừa giúp bưu tá nâng cao chất lượng chuyển phát bưu gửi thông qua hiển thị gợi ý tọa độ, quãng đường...

Bà Vũ Thị Thanh Xuân, Trưởng Ban Kĩ thuật công nghệ thông tin, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam cho biết: "Vpostcode định vị chính xác địa chỉ của khách hàng, qua đó đã góp phần tối ưu hóa việc vận chuyển và giao hàng hóa của Bưu điện Việt Nam. Chúng tôi không chỉ tối ưu hóa công đoạn vận chuyển hàng hóa mà việc xây dựng các tuyến phát cho bưu tá đến từng địa chỉ, từng hộ gia đình cũng ngày càng khoa học, thuận tiện hơn".

Ông Trần Đức Nghĩa, Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam cũng khẳng định, "mã địa chỉ bưu chính sẽ hỗ trợ tích cực cho hoạt động của các doanh nghiệp chuyển phát nhanh, thư tín hay thương mại điện tử, và cả các doanh nghiệp logistics truyền thống".

Để mã địa chỉ bưu chính Vpostcode ứng dụng rộng trên nhiều lĩnh vực, sắp tới sẽ có 3 địa phương là An Giang, Đà Nẵng và Hà Nội triển khai thí điểm ứng dụng Vpostcode vào thực tế, nhất là trong lĩnh vực hành chính công.

Tuy nhiên, theo ông Lê Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Vietnam Post, bên cạnh việc tinh chỉnh nguồn dữ liệu, mong muốn của những người xây dựng và vận hành Vpostcode là cộng đồng người dân và các tổ chức, doanh nghiệp chung tay cập nhật, làm giàu dữ liệu, đưa hệ thống mã địa chỉ bưu chính này nhanh chóng đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả tối đa.

(Bài đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT Số 9+10 tháng 8/2020)